Міжнародныя арганізацыі і краіны сьвету зноў заклікалі да вызваленьня расейскіх палітвязьняў. Агляд «Голасу Амэрыкі».
Вярхоўны камісар ААН па правах чалавека Фолькер Цюрк у панядзелак выступіў з асуджэньнем прысуду, вынесенага маскоўскім судом апазыцыйнаму палітыку і журналісту Ўладзіміру Кара-Мурзу, назваўшы рашэньне суду «яшчэ адным ударам па вяршэнстве грамадзянскай актыўнасьці ў РФ».
«Кара-Мурза паўстаў перад судом па абвінавачваньнях, якія, як уяўляецца, зьвязаныя з законным ажыцьцяўленьнем яго права на свабоду меркаваньня, выказваньня і аб’яднаньня, у тым ліку яго публічную крытыку збройнага нападу Расейскай Фэдэрацыі на Ўкраіну, — адзначаецца ў заяве Цюрка, апублікаванай Камісіяй ААН па правах чалавека. — Ніхто не павінен быць пазбаўлены волі за рэалізацыю сваіх правоў чалавека, і я заклікаю расейскія ўлады вызваліць яго без прамаруджваньня».
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: У Расеі апазыцыянэру Ўладзіміру Кара-Мурзу прысудзілі 25 гадоў зьняволеньняЭўразьвяз асудзіў вынесены Кара-Мурзу прысуд, назваўшы рашэньне расейскага суду «абуральным» і «палітычна матываваным».
«Сёньняшняе абуральна жорсткае рашэньне суду яшчэ раз ясна дэманструе палітычнае злоўжываньне судовай уладай з мэтай ціску на актывістаў, праваабаронцаў і любыя галасы, якія выступаюць супраць процізаконнай агрэсіўнай вайны Расеі супраць Украіны, — падкрэсьліваецца ў заяве кіраўніка зьнешняй палітыкі ЭЗ Жузэпа Бурэля. — Мы заклікаем Расею неадкладна і безумоўна вызваліць усіх, хто знаходзіцца ў зьняволеньні па палітычна матываваных абвінавачаньнях».
У панядзелак урад Вялікай Брытаніі выклікаў расейскага амбасадара, каб выказаць асуджэньне прысуду Ўладзіміру Кара-Мурзу, які мае, апроч расейскага, брытанскае грамадзянства.
«Адсутнасьць у Расеі прыхільнасьці да абароны асноўных правоў чалавека, у тым ліку свабоды слова, выклікае трывогу, — гаворыцца ў заяве міністра замежных спраў Вялікай Брытаніі Джэймса Клэвэрлі. — Мы працягваем заклікаць Расею выконваць свае міжнародныя абавязаньні, уключаючы права Ўладзіміра Кара-Мурзы на належнае мэдычнае абслугоўваньне».
Вялікая Брытанія ўжо ўвяла санкцыі супраць судзьдзі, які старшыняваў на працэсе, за яго дачыненьне да парушэньняў правоў чалавека ў мінулым, і заявіла, што разгледзіць далейшыя меры па прыцягненьні да адказнасьці тых, хто мае дачыненьне да «затрыманьня і дрэннага абыходжаньня» з Кара-Мурзом.
Міністэрства замежных спраў Нарвэгіі ў панядзелак таксама асудзіла прысуд Кара-Мурзу.
«Гэта вельмі жорсткі прысуд, які выклікае вялікую трывогу за ажыцьцяўленьне права на свабоду выказваньня меркаваньня», — заявіла кіраўніца нарвэскага МЗС Анікен Хюітфэльд.
З асуджэньнем прысуду, вынесенага расейскаму апазыцыянэру, выступіла МЗС Францыі. Ведамства адзначыла, што расейская судовая сыстэма ператварылася ў інструмэнт прыгнёту ў межах кампаніі рэпрэсій, разгорнутай уладамі РФ супраць усіх, хто крытыкуе расейскае кіраўніцтва і разьвязаную ім агрэсіўную вайну супраць Украіны.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.