«Не хачу ўдзельнічаць у такім вар’яцтве». Былы расейскі афіцэр папрасіў прабачэньня ва ўкраінцаў за ўварваньне

Супрацоўнікі МНС расчышчаюць завалы пасьля таго, як расейская ракета разбурыла дом у Дніпры, Украіна. 14 студзеня 2023

Былы расейскі афіцэр Канстанцін Яфрэмаў, які ўдзельнічаў у расейскім уварваньні ва Ўкраіну, расказаў BBC аб катаваньнях і жорсткіх допытах палонных украінскіх салдатаў, а таксама пра сваё звальненьне з арміі і ўцёкі з Расеі пасьля адмовы ваяваць на ўкраінскай тэрыторыі.

Пры дапамозе фатаздымкаў і вайсковых дакумэнтаў, якія прадаставіў Яфрэмаў, журналісты змаглі пацьвердзіць, што ў пачатку вайны ён сапраўды быў ва Ўкраіне — у Запароскай вобласьці, у тым ліку ў горадзе Мелітопалі. Ён афіцэр самага высокага рангу, які пагадзіўся адкрыта расказаць пра зьдзекі з палонных шэрагу расейскіх вайскоўцаў, адзначае BBC.

Яфрэмаў, у прыватнасьці, расказаў пра допыты дастаўленых у іх частку ўкраінцаў у горадзе Каменка Запароскай вобласьці.

Падразьдзяленьню Канстанціна Яфрэмава даручылі там ахову «штаба тылу». Допытамі займаўся палкоўнік.

«Аднойчы палкоўнік спытаў у палоннага: „Назаві мне нацыяналістаў, каго ты ведаеш у сваім палку, узводзе“. А хлопец не разумее пытаньня. „Мы, — кажа, — марская пяхота Ўзброеных сіл Украіны“. За гэта палкоўнік пабіў яго, выбіў некалькі зубоў», — расказаў Яфрэмаў BBC.

Паводле яго, палкоўнік некалькі разоў прыстаўляў да галавы хлопца пісталет.

«Казаў, што зараз палічыць да трох і стрэліць; лічыў, потым страляў побач з галавой. Адначасова ён працягваў задаваць пытаньні. Палонны крычаў, пытаньняў ён ня чуў, бо быў аглушаны», — расказаў Яфрэмаў.

Ён адзначыў, што допыты, катаваньні, працягваліся тыдзень: «Кожны дзень, ці ноч, часам два разы на дзень».

Неабходнасьць «дэмілітарызацыі», а таксама «дэнацыфікацыі» Ўкраіны расейскія ўлады называлі мэтамі ўварваньня ў самым яго пачатку.

«Ніхто ня верыў, што будзе вайна»

Канстанцін Яфрэмаў у званьні старшага лейтэнанта камандаваў узводам разьмінаваньня 42-й мотастралковай дывізіі, дыслякаванай у Чачэніі. На гэтай пасадзе ён прыехаў на вучэньні ў анэксаваны Крым летась 10 лютага.

«Ніхто ня верыў, што будзе вайна. Усе верылі, што будуць вучэньні. Нават старшыя афіцэры, я ўпэўнены, ня ведалі», — кажа вайсковец. Ён і яго падразьдзяленьне атрымалі каманду выступаць у бок Украіны 27 лютага.

27 траўня Яфрэмаў, паводле яго, прыбыў у сваю вайсковую частку ў Грозным і напісаў рапарт на звальненьне.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Расея ўдарыла па жылым доме ў Харкаве, ёсьць ахвяры

«Ня маю нават маральнага права прасіць ва ўкраінцаў прабачэньня»

Пасьля абвешчанай Пуціным мабілізацыі, як сказаў Яфрэмаў, ён зразумеў, што яго як афіцэра, які ўжо быў ва Ўкраіне, у спакоі не пакінуць. Канстанцін зьвязаўся з праваабарончым гуртом Gulagu.net, які дапамог яму выехаць з Расеі.

«Я прашу прабачэньня ва ўсяго ўкраінскага народу, што я са зброяй у руках прыйшоў няпрошаным госьцем да іх у дом. І я дзякую Богу, што ад маіх рук не пацярпеў ніхто, што я не пазбавіў нікога жыцьця на той зямлі. І дзякую Богу, што сам не пацярпеў. У мяне нават няма маральнага права прасіць ва ўкраінцаў прабачэньня. Я нават за сябе не магу прасіць прабачэньня і не чакаю, што яны мне прабачаць. Я ніколі не хачу і ня буду ўдзельнічаць у такім вар’яцтве», — прыводзіць BBC словы Канстанціна Яфрэмава.

Расейскае Міністэрства абароны на запыт аб камэнтары ў сувязі са сьцьвярджэньнямі Яфрэмава не адказала.

  • Офіс правоў чалавека ААН дакумэнтаваў выпадкі дрэннага абыходжаньня з палоннымі падчас вайны ва Ўкраіне. Адзначалася, што прадстаўнікі арганізацыі апыталі больш за 400 ваеннапалонных: як украінцаў, так і расейцаў. Міжнародныя экспэрты заявілі, што выявілі выпадкі катаваньняў і дрэннага абыходжаньня з ваеннапалоннымі з абодвух бакоў.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Чырвоны Крыж рыхтуе новы абмен палоннымі паміж Украінай і Расеяй. Магчымы прынцып «усіх на ўсіх»