У Італіі выйшла кніга пра цяжкія адносіны паміж двума Папамі

Аўтарам кнігі стаў шматгадовы асабісты сакратар нядаўна памерлага Бэнэдыкта XVI. Ён паказаў, наколькі напружанымі былі адносіны паміж Папам на спачынку і яго пераемнікам Францішкам, піша DW са спасылкай KNA.

Першыя фрагмэнты кнігі зьявіліся ў італьянскай прэсе яшчэ перад пахаваньнем Бэнэдыкта XVI, які памёр 31 сьнежня 2022 году. Першыя ж публікацыі з будучай кнігі шматгадовага асабістага сакратара Георга Гэнсвайна, якія прабіліся ў прэсу, выклікалі скандал. «Напад Георгія на Бэргольё (сьвецкае імя папы Францішка)», — напісала газэта «Il Messaggero».

Некалькі кардыналаў і арцыбіскупаў у інтэрвію папярэджвалі Гэнсвайна, каб той «лепш маўчаў». Насуперак пажаданьням Ватыкану арыгінальная італьянская вэрсія кнігі зьявілася на рынку 12 студзеня, у ёй 336 старонак.

У кнізе Георга Гэнсвайна — тры этапы жыцьця памерлага Папы: калі ён быў прэфэктам Кангрэгацыі Веравучэньня (1982-2005), у якасьці Папы (2005-2013) і пасьля свайго адрачэньня, калі ён стаў Папам-эмэрытам (2013-2022 гг.) — першым Папам, які адрокся ад пасаду за 600 апошніх гадоў. У цэнтры ўвагі ў кнізе — адносіны паміж двума Папамі: Бэнэдыктам XVI і Францішкам, а таксама аспэкты, якія тычацца іхных поглядаў на царкоўнае права і веру.

Гэнсвайн, які больш за 15 гадоў быў асабістым сакратаром Бэнэдыкта XVI, сьцьвярджае, што Францішак «разьбіў сэрца свайму папярэдніку», бо зноў абмежаваў выкарыстаньне лаціны, якую Бэнэдыкт, як кансэрватар, хацеў распаўсюджваць.

Ужо зь першых старонак чытач можа здагадацца, што Гэнсвайн пачаў рабіць падрабязныя нататкі шмат гадоў таму з намерам напісаць мэмуары. Апісваецца, напрыклад, віншавальны ліст кіраўніка найбуйнейшай масонскай ложы Італіі пасьля абраньня папам кардынала Хорхе Бэргольё ў сакавіку 2013 году. Ліст павінен быў быць вельмі цёплым, а стаў крыўдным. Аўтар мяркуе, што новага папу любілі «ворагі царквы» — масоны, а старога папу не любілі. Ён лічыць, што гэта гаворыць на карысьць Бэнэдыкта XVI.

З аднаго боку, Гэнсвайн спрабуе пазбавіць крайніх традыцыяналістаў-каталікоў аргумэнту аб тым, што адрачэньне Бэнэдыкта XVI было несапраўдным і, такім чынам, абраньне папы Францішка незаконнае. Дагматыкі ставяць пад сумнеў законнасьць цяперашніх касьцельных уладаў і іх рашэньняў. Гэнсвайн падрабязна апісвае, як у заяве Бэнэдыкта XVI аб адрачэньні і разьвітальнай прамове былі некаторыя невялікія памылкі і абмоўныя словы, якія часта выкарыстоўваюцца гэтымі групамі ў якасьці меркаванага доказу для пацьвярджэньня іх тэорый змовы.

З іншага боку, Гэнсвайн спрабуе абвергнуць сьцьвярджэньні, што былы Папа будаваў свайго роду кансэрватыўную апазыцыю свайму наступніку. У ім падрабязна апісваюцца выказваньні старым Папам адданасьці Францішку, іх сардэчныя сустрэчы, абмен падарункамі і многае іншае. У прыватнасьці, ён падкрэсьлівае, што стары Папа прасіў усіх, хто прыходзіў да яго паскардзіцца на новага, пакінуць яго гасьцёўню.

Кніга, якой бы спрэчнай яна ні была, у першую чаргу паказвае цяжкасьці, зьвязаныя з суіснаваньнем двух Папаў у Ватыкане — праблему, на якую неаднаразова зьвяртала ўвагу ватыканскае духавенства. Дзяржаўны сакратар Апостальскай Сталіцы аднойчы падсумаваў гэта так: пакуль «Папа-эмэрыт» можа размаўляць ці пісаць, ён знаходзіцца ў небясьпецы быць выкарыстаным тымі, хто прытрымліваецца яго тэалягічнай лініі і аддаляецца ад новага Папы.

Ватыкан імкнуўся спыніць друк кнігі

Ватыкан спрабаваў спыніць публікацыю мэмуараў Гэнсвайна, але магчымасьці Сьвятога Пасаду ўплываць на найбуйнейшыя італьянскія выдавецтвы аказаліся абмежаванымі. Кніга выклікала вялікі рэзананс у Ватыкане, бо раскрывае напружаньне і канфлікты ўнутры касьцельных уладаў і можа прывесьці да палемікі і нават падзелаў. Акрамя таго, Гэнсвайн раскрывае шмат раней сакрэтнай і асабістай інфармацыі.

У панядзелак, 9 студзеня, Папа Францішак прыняў у Ватыкане свайго былога асабістага сакратара. Хоць падрабязнасьці зьместу размовы невядомыя, мяркуецца, што гаворка ішла аб прафэсійнай будучыні 66-гадовага Гэнсвайна. Апошнімі днямі шмат спэкуляцый выклікала інфармацыя аб тым, што былы асабісты сакратар Бэнэдыкта XVI выехаў з пакоя ў рэзыдэнцыі нябожчыка Папы-эмэрыта.

Нямецкае каталіцкае інфармацыйнае агенцтва KNA паведаміла, што крыніцы ў Ватыкане адмаўляюць, што Гэнсвайна «выгналі». Шмат гадоў таму ён жыў у службовай кватэры ў Ватыкане, і ў яго распараджэньні быў толькі адзін пакой у рэзыдэнцыі Папы-эмэрыта.