«Агучыць адну лічбу, прыхаваць іншую». Як чыноўнікі маніпулююць статыстыкай

Беларускія чыноўнікі час ад часу называюць нібыта пазытыўныя лічбы ў эканоміцы Беларусі. Аднак гэты рост яны бачаць часьцяком там, дзе яго няма. Глядзім на канкрэтных прыкладах.

Агучыць толькі адну лічбу

Адзін з варыянтаў маніпуляцый — гэта гаварыць толькі пра нейкую адну лічбу, але ня згадваць пра ўсе астатнія праблемы. Пра гэта кажа старшы навуковы супрацоўнік Beroc Леў Львоўскі.

«Раман Галоўчанка любіць знаходзіць адну пазытыўную лічбу і будаваць размову вакол яе. Напрыклад, большую частку 2022 году ён камэнтаваў рост прамых замежных інвэстыцый. Усе іншыя лічбы — падзеньне ВУП ці падзеньне заробкаў — ён не агучваў і не камэнтаваў», — кажа Леў Львоўскі.

Агучыць лічбу ня так, як трэба

Міністар эканомікі Беларусі Аляксандар Чарвякоў паведаміў 5 студзеня, што ВУП вырас за 11 месяцаў на 7%, аднак чамусьці прывязаў рост да даляра і назваў суму ў 62 мільярды даляраў.

«Гэта тактыка прывядзеньня бязграматных лічбаў. Ён паглядзеў на ВУП не ў рэальным выражэньні, а ў даляравым эквіваленце ў рэальных лічбах. Студэнту першых курсаў эканамічнай ВНУ за гэта б паставілі двойку. Калі глядзяць на рост ВУП ад месяца да месяца, то мы глядзім на ВУП у рэальным выражэньні, гэта лічба ў пастаянных цэнах. Мы бягучы выпуск прадукцыі памнажаем на цэны мінулага году. Гэта робіцца, каб бачыць рэальныя зьмены, а не інфляцыю, напрыклад», — кажа Леў Львоўскі.

Супрацьлеглыя заявы

5 студзеня намесьнік прэм’ер-міністра Беларусі Мікалай Снапкоў сказаў наконт вяртаньня беларускіх грузаў у балтыйскія парты Літвы, што «гэта ўжо не прынцыпова». Нібыта партовай структурай забясьпечаны ўвесь экспарт. Аднак іншыя чыноўнікі казалі зусім ня так.

«Гэта супярэчыць і рэальнасьці, і заявам міністра эканомікі Чарвякова, якія сказаў, што Беларусь толькі на 80% змагла кампэнсаваць страты ў экспарце», — кажа Леў Львоўскі.

Схаваць інфармацыю

Гэта стандартная практыка беларускіх чыноўнікаў і статыстычных органаў — схаваць статыстыку і лічбы. Белстат з 2021 году пачаў закрываць некаторыя разьдзелы статыстыкі — экспарт нафтапрадуктаў і калійных угнаеньняў, статыстыку сьмяротнасьці за 2020 год, колькасьць пэнсіянэраў ды іншае.

«Як Белстат, так і Нацбанк не былі заўважаныя ў хлусьні, яны проста перастаюць публікаваць нейкія дадзеныя, ці, напрыклад, перастаюць іх зьбіраць», — кажа Леў Львоўскі.