«Ліквідуем патэнцыйныя шчыліны», — прадстаўніцтва ЭЗ адказала крытыкам эфэктыўнасьці санкцыяў

«Дбайнае і поўнае выкананьне нашых санкцыяў ёсьць прыярытэтам для ЭЗ. Мы вельмі ўважліва сочым, як ужываюцца санкцыі, і ліквідуем патэнцыйныя шчыліны».

Пра гэта паведамілі BPN у прадстаўніцтве Эўрапейскага Зьвязу ў Менску ў адказ на просьбу ацаніць эфэктыўнасьць санкцыяў, уведзеных супраць уладаў Беларусі, а таксама пракамэнтаваць нядаўнія выказваньні на гэтую тэму прадстаўніка Сьвятланы Ціханоўскай у эканамічных рэформах Алеся Аляхновіча.

У прыватнасьці, ён заявіў, што санкцыі «не зьмянілі паводзінаў» Аляксандра Лукашэнкі, «уводзіліся марудна і без належнай скаардынаванасьці паміж краінамі, уключаючы Ўкраіну», «дагэтуль няма спэцыяльнага органу, які б кантраляваў выкананьне санкцыяў, знаходзіў у іх праблемы і закрываў іх». Акрамя таго, зазначыў Аляхновіч, «адыграла ролю падтрымка Беларусі з боку Расеі».

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Прадстаўнік Ціханоўскай у эканамічных рэформах: Санкцыі не зьмянілі паводзінаў рэжыму Лукашэнкі

Паводле інфармацыі прадстаўніцтва ЭЗ, пад санкцыі, якія маюць на ўвазе замарожваньне актываў, забарону на ўезд, мэтанакіраванае эканамічнае ўзьдзеяньне, падпадаюць агулам 195 чалавек і 34 арганізацыі. Іх уключылі ў санкцыйныя сьпісы за ўдзел у «рэпрэсіях, якія працягваюцца, запалохваньне мірных дэманстрантаў, прадстаўнікоў апазыцыі і журналістаў, парушэньне выбарчага працэсу, падрыў дэмакратыі і вяршэнства закону, а таксама за незаконную прымусовую пасадку рэйсу Ryanair 23 траўня 2021 году».

ЭЗ «таксама вырашыў перасьледаваць пэўных асобаў і арганізацыі, якія маюць выгаду ад рэжыму Лукашэнкі і падтрымліваюць яго, у тым ліку значных фігураў бізнэсу і адказных за выкарыстаньне мігрантаў рэжымам Беларусі». Акрамя таго, супраць 42 беларускіх грамадзян «ужываюцца абмежавальныя меры ў рамках санкцыйнага рэжыму за падрыў тэрытарыяльнай цэласнасьці, сувэрэнітэту і незалежнасьці Ўкраіны ў сувязі зь іх роляй у расейскай агрэсіі». Прадстаўніцтва зазначае, што ЭЗ прыняў «важныя эканамічныя санкцыі, якія датычаць гандлю шэрагам тавараў і доступу да рынкаў капіталу».

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Ці пойдзе Захад на ўгоду з Лукашэнкам дзеля вызваленьня палітвязьняў? Меркаваньне Паўла Сьлюнькіна

Эўразьвяз «ня раз падкрэсьліваў свой паступовы падыход да санкцыяў», гаворыцца ў атрыманым BPN адказе. Прадстаўніцтва нагадвае, што эканамічныя санкцыі супраць Беларусі ўпершыню прынятыя 24 чэрвеня 2021 году, а затым значна пашыраныя ў сакавіку 2022 году «ў сувязі з датычнасьцю Беларусі да несправакаванай і неабгрунтаванай ваеннай агрэсіі Расеі супраць Украіны». Пры гэтым «некаторыя шчыліны былі закрытыя».

«Хоць санкцыі ЭЗ істотна ўплываюць на беларускую эканоміку, яны накіраваныя ў першую чаргу на рэжым Лукашэнкі, а не на народ Беларусі. Яны таксама аказваюць уплыў на рэпутацыю і ўзьдзейнічаюць на бізнэс-асяродзьдзе ў Беларусі ў цэлым. Каб узмацніць узьдзеяньне санкцый, ЭЗ працаваў разам з сваімі аднадумцамі, якія прынялі аналягічныя меры», — гаворыцца ў адказе ЭЗ.

Санкцыі супраць Беларусі за падтрымку расейскай вайны ва Ўкраіне

Аляксандар Лукашэнка прызнаў, што зь Беларусі па ўкраінскай тэрыторыі стралялі ракетамі. Пры гэтым беларускіх вайскоўцаў на ўкраінскую тэрыторыю не адправілі.

Амбасадарка ЗША ў Беларусі Джулі Фішэр у інтэрвію Свабодзе заявіла, што «рэжым Лукашэнкі — саўдзельнік цяперашняга ўварваньня Расеі ва Ўкраіну, бо дазволіў Расеі зрабіць напад зь беларускай тэрыторыі».

26 лютага санкцыі супраць Расеі і Беларусі абвясьцілі Канада і Рада Эўразьвязу. У сьпіс трапілі 20 беларускіх чыноўнікаў і вайскоўцаў. 15 юрыдычных і 8 фізычных асобаў трапілі ў санкцыйны сьпіс ЗША.

28 лютага амбасадары краін Эўразьвязу ўвялі візавыя санкцыі ў дачыненьні 22 беларускіх высокапастаўленых асобаў.

Маладачанская фабрыка «МэбеЛайн» пайшла ў прастой, бо швэдзкая кампанія IKEA згарнула бізнэс у краіне. IKEA шчыльна супрацоўнічала яшчэ з цэлым шэрагам вытворцаў і фабрык, у тым ліку дзяржаўных. Сярод іх дзяржаўны «Менскі мэблевы цэнтар» з Маладэчна, магілёўскі вытворца тэкстылю «Магатэкс», менскі гадзіньнікавы завод «Луч» і іншыя.

У сакавіку Эўразьвяз забараніў экспартаваць прадукцыю дрэваапрацоўкі, вырабленую ў Беларусі ці экспартаваную зь яе. Міністэрства лясной гаспадаркі заявіла, што вымушана скіраваць прадукцыю з Эўропы ў Азію.

Празь цяжкасьці вядзеньня бізнэсу ў рэгіёне ня дзейнічаюць у краіне сэрвісы пошуку жытла на час падарожжаў і выправаў Booking.com і Airbnb.

Дацкая транпартна-лягістычная кампанія Maersk заявіла аб спыненьні перавозак грузаў у Беларусь 4 сакавіка. Пры сыход зь беларускага рынку паведамілі іншыя кампаніі падобнага профілю — DHL і FedEx.

5 сакавіка фінская кампанія OLVI паведаміла пра пачатак згортваньня свайго бізнэсу ў Беларусі, дзе кампаніі належыць «Лідзкае піва». 840 супрацоўнікаў заводу пакуль будуць атрымліваць заробак, спыненьне бізнэсу будзе паступовым.

6 сакавіка наклала санкцыі Рэспубліка Карэя. Там увялі меры экспартнага кантролю для Беларусі, мяркуючы, што яна «істотна спрыяе ўварваньню Расеі ва Ўкраіну».

8 сакавіка санкцыі ўвяла Японія. Актывы фізычных і юрыдычных асобаў, якія трапілі пад новыя абмежаваньні, замарожваюцца. Забараняюцца пастаўкі тавараў двайнога прызначэньня ў Беларусь і экспарт у адрас Міністэрства абароны Беларусі і «Інтэгралу».

Сусьветны банк спыніў усе праграмы ў Беларусі. Банк адзначыў, што ён не ўхваляў новых крэдытаў Беларусі з 2020 году.

Абмежаваньні закранулі спартовую галіну. Зборныя Беларусі розных узростаў адхілілі ад удзелу ў міжнародных турніраў у хакеі, гандболе і баскетболе. Беларускую зборную не дапусьцілі да Паралімпійскіх гульняў — 2022.

Рэйтынгавае агенцтва Fitch, зважаючы на санкцыі, панізіла доўгатэрміновы сувэрэнны крэдытны рэйтынг Беларусі да ССС, што азначае рэальную магчымасьць дэфолту.

Амэрыканская фінансавая кампанія American Express прыпыніла аказаньне паслуг у краіне. Па яе картках цяпер немагчымыя ніякія апэрацыі.

9 сакавіка Эўразьвяз ухваліў адключэньне ад SWIFT трох беларускіх банкаў. Гэта «Белаграпрамбанк», банк «Дабрабыт» і Банк разьвіцьця.

16 красавіка ўведзена поўная забарона на перасячэньне грузавым транспартам Беларусі і Расеі мяжы з ЭЗ. У рашэньні Эўразьвязу, якое апублікавана ў афіцыйным часопісе, сказана, што ЭЗ у адпаведнасьці з уведзенымі санкцыямі забараняе ўвоз і транзыт грузаў аўтатранспартам зь Беларусі і Расеі на тэрыторыю Эўразьвязу.

22 лістапада Канада пашырыла ранейшыя санкцыі. У сьпісы ўключылі дадаткова 22 беларускіх чыноўнікаў, а таксама 16 беларускіх кампаніяў, зьвязаных з ВПК, машынабудаваньнем, фінансавым сэктарам і чыгуначным транспартам. Сярод падсанкцыйных асобаў апынуліся адказныя за перавозкі расейскіх вайскоўцаў і тэхнікі, якая выкарыстоўвалася для ўварваньня ва Ўкраіну. У сьпісе кампаніяў, якія трапілі пад санкцыі, апынуліся беларускія Альфа-Банк і МТБанк. У красавіку 2023 у сьпіс дадалі яшчэ 9 беларускіх банкаў.

28 студзеня 2023 году прэзыдэнт Украіны ўвёў у дзеяньне рашэньне Рады нацыянальнай бясьпекі і абароны аб санкцыях супраць 185 юрыдычных і фізычных асоб, якіх Расея выкарыстоўвае для перавозкі па чыгунцы асабовага складу і вайсковай тэхнікі. У сьпіс трапілі «Беларуськалій», Гомельскі хімічны завод, «Беларуская чыгунка», «Белінтэртранс», «Грузавая служба-Захад», «Лякафарба», «Белгазпрамбанк», «ПЛМ-Інавацыі», «Кронаспан ОСБ», «Беллесэкспарт», «Супрацоўніцтва Транс-Агра», «Рэал-Агент», «Прамагралізінг», «АСБЛізінг», «Транзыт-Аўта-2003», «Ізатэрмічная лягістыка», «Омск-Карбон Магілёў» і іншыя.

20 ліпеня Аўстралія ўнесла ў санкцыйныя сьпісы высокапастаўленых вайскоўцаў Беларусі.