Галоўнае на гэты момант
- Падразьдзяленьні сіл спэцыяльных апэрацый разгарнулі на трох тактычных кірунках паўднёвага кірунку, да мяжы з Украінай.
- Прэзыдэнт ЗША Джо Байдэн падпісаў указ аб лэнд-лізе для Ўкраіны. Такое адбылося ў гісторыі ўпершыню з часоў ІІ сусьветнай вайны.
- Пасла Расеі аблілі чырвоным сыропам пры спробе ўскласьці кветкі ў Варшаве. Крэмль заявіў пратэст.
- Міністар абароны Вялікай Брытаніі заявіў, што Пуцін і яго атачэньне заплацяць за вайну такую ж цану, якую заплацілі нацысты ў сярэдзіне ХХ ст.
- Пуцін, выступаючы на парадзе ў Маскве, не абвясьціў пра ўсеагульную мабілізацыю на вайну, але зноў згадаў «нацыстаў» і «бандэраўцаў». Лукашэнка на мітынгу ў Менску запэўніў слухачоў у працягу прарасейскага курсу.
Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, пакуль немагчымая.
Што адбываецца 10 траўня
Севераданецк застаўся бяз газу — перабіты магістральны газаправод
Пра гэта паведаміў кіраўнік Луганскай абласной дзяржаўнай адміністрацыі Сяргей Гайдай. Паводле яго, расейскае войска ўдарыла па Севераданецку артылерыяй і сыстэмамі залпавага агню днём 10 траўня. Цяпер жыхары гораду цалкам пазбаўленыя магчымасьці прыгатаваць ежу або сагрэць ваду.
Увечары 9 траўня расейцы абстралялі Адэсу
Адэскую вобласьць абстралялі ракетамі ўвечары 9 траўня, паведаміў тэлеканал «Украіна 24» са спасылкай на прэс-сакратара абласной адміністрацыі Сяргея Братчука.
Загінуў адзін чалавек, пяцёра параненыя. Пажарныя некалькі гадзін тушылі пажары, якія ўзьніклі ў выніку абстрэлаў.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Увечары 9 траўня расейцы абстралялі ракетамі Адэсу, адзін чалавек загінуўЗяленскі падзякаваў Байдэну і ЗША за лэнд-ліз
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі падзякаваў прэзыдэнту ЗША Джо Байдэну і народу Злучаных Штатаў за ўхваленьне праграмы лэнд-лізу. Пра гэта паведаміў Офіс Зяленскага.
«Я ўдзячны Джо Байдэну і народу Злучаных Штатаў за падтрымку Ўкраіны ў барацьбе за нашу свабоду і будучыню. Падпісаньне Акту аб лэнд-лізе сёньня — гэта гістарычны крок. Я перакананы, што мы зноў разам пераможам. І мы абаронім дэмакратыю ва Ўкраіне. І ў Эўропе. Як 77 гадоў таму», — напісаў Зяленскі ў Twitter.
9 траўня, у дзень сьвяткаваньня ў Расеі Дня Перамогі, прэзыдэнт ЗША Джо Байдэн падпісаў законапраект аб лэнд-лізе для Ўкраіны, што дазволіць павялічыць аб’ёмы зброі і паскорыць яе пастаўкі ва Ўкраіну. Поўная назва законапраекту — The Ukraine Democracy Defense Lend-Lease Act of 2022.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Прэзыдэнт ЗША падпісаў закон аб лэнд-лізе для ЎкраіныНа заводзе «Азоўсталь» у Марыюпалі застаюцца больш за 100 цывільных асобаў
Пра гэта заявіў кіраўнік Данецкай вобласьці Паўло Кірыленка.
На «Азоўсталі» працягваюцца баі. Расейскія вайскоўцы зьнішчаюць камбінат артылерыйскімі і авіяцыйнымі ўдарамі, паведамляе Генштаб Узброеных сіл Украіны.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Ён крычаў ад болю». Гісторыя дзёньніка хлопчыка з МарыюпалюУ Бучы працягваюць знаходзіць брацкія магілы, большасьць загінулых апазналі
Сакратар Бучанскай гарадзкой рады Тарас Шапраўскі расказаў, што ў горадзе апазналі практычна ўсе эксгумаваныя целы загінулых мірных жыхароў. «Цяпер пераважная большасьць целаў ужо апазнаныя. З агульнай колькасьці 416 целаў прыкладна 5–6% не апазнаныя», — сказаў Шапраўскі. Неапазнаныя целы дасьледуюць крыміналісты і міжнародныя экспэрты.
Пры гэтым у Бучанскім раёне дагэтуль працягваюць знаходзіць брацкія магілы.
«Тыдзень таму мы знайшлі пахаваньне ў Міроцкім старастаце. Там было трое мужчын — у іх былі зьвязаныя рукі і [завязаныя] вочы, а на целе засталіся сьляды катаваньняў. Яны былі забітыя стрэлам у галаву — гэта сьведчыць пра пазасудовае пакараньне, якое, паводле нормаў міжнароднага права, кваліфікуецца як ваеннае злачынства», — паведаміў Шапраўскі.
Уцекачы ад вайны
З моманту ўварваньня Расеі ва Ўкраіну краіну пакінулі больш за 5,563 мільёна чалавек, вынікае са зьвестак Офісу Вярхоўнага камісара ААН у справах уцекачоў.
Паводле дадзеных Офісу, звыш 3 млн чалавек выехалі ў Польшчу, амаль 826 000 чалавек — у Румынію, больш за 530 тысяч — у Вугоршчыну.
У Расею, паводле зьвестак ААН, вывезьлі больш за 681 тысячу чалавек. Украінскія ўлады сьцьвярджаюць, што акупанты вывозяць грамадзян Украіны гвалтам.
Каля 5 мільёнаў украінцаў цяпер — унутрана перамешчаныя асобы.
Насельніцтва Ўкраіны (уключна з тэрыторыяй пад кантролем Расеі) складае каля 44 мільёнаў чалавек.
Што адбываецца ў Расеі
У Расеі аб адстаўцы абвясьцілі 5 губэрнатараў
Свае пасады пакідаюць кіраўнікі Кіраўскай, Томскай, Разанскай, Саратаўскай абласьцей і Рэспублікі Марый Эл.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: У Расеі за дзень аб адстаўцы абвясьцілі 5 губэрнатараўАнтыпуцінская дывэрсія ў ляяльным СМІ
У папулярным расейскім онлайн-выданьні Lenta.ru зьявіліся больш за дзесяць матэрыялаў з крытыкай прэзыдэнта Расеі Ўладзіміра Пуціна і ягонай вайны ва Ўкраіне. Яны ўжо зьніклі з сайту, аднак копія галоўнай старонкі захавалася ў вэб-архіве.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Журналісты расейскага сайту Lenta.ru апублікавалі больш за 10 тэкстаў пра «нікчэмнага дыктатара Пуціна» і вайну ва ЎкраінеУ Маскве 9 траўня, на Дзень Перамогі, адбыўся парад без вайсковай тэхнікі
Пуцін выступіў на парадзе і зрабіў некалькі заяў. Зьвяртаючыся да вайскоўцаў, Пуцін сказаў, што яны змагаюцца за «нашых людзей у Данбасе і за бясьпеку сваёй радзімы»:
«Краіны NATO не захацелі нас пачуць, у іх былі зусім іншыя пляны, вялася падрыхтоўка нападу на Крым, альянс пачаў вайсковае асваеньне прылеглых да нас тэрыторый, усё сьведчыла пра тое, што сутыкненьне з нэанацыстамі і бандэраўцамі будзе непазьбежным».
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Каго перамаглі Лукашэнка і Пуцін?Удзел Беларусі ў вайне
Беларусь дазволіла Расеі скарыстаць сваю тэрыторыю для нападаў на Ўкраіну з поўначы; расейцы выкарыстоўваюць беларускія аэрадромы для палётаў і беларускія пляцоўкі для ракетных абстрэлаў гарадоў Украіны. Разам з тым на баку Ўкраіны ў розных злучэньнях ваююць беларусы. Створаны батальён імя Кастуся Каліноўскага.
Беларускае войска рухаецца да мяжы з Украінай
Кіраўнік Генэральнага штабу Ўзброеных сіл, першы намесьнік міністра абароны Беларусі Віктар Гулевіч заявіў аб пачатку другога этапу праверкі сіл апэратыўнага рэагаваньня.
Паводле ягоных слоў, у рамках гэтага этапу на Заходні і Паўночна-заходні апэрацыйныя кірункі рушылі батальённа-тактычныя групы, а для іх узмацненьня — падразьдзяленьні супрацьпаветранай абароны, ракетных войскаў і артылерыі, якія будуць забясьпечваць іхнае баявое функцыянаваньне.
Паводле Гулевіча, падразьдзяленьні сіл спэцыяльных апэрацый разгарнулі на трох тактычных кірунках паўднёвага кірунку (да мяжы з Украінай. — РС).
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Мінабароны: Сілы спэцыяльных апэрацый Беларусі разгарнулі на трох тактычных кірунках ля мяжы з УкраінайУ Менску 9 траўня правялі афіцыйнае сьвяткаваньне Дня Перамогі
У сталіцы Беларусі 9 траўня на цэнтральных вуліцах адбылося шэсьце ў гонар перамогі над нацыстамі ў 1945 годзе. На плошчы Перамогі да трыбуны выйшаў Аляксандар Лукашэнка. У сваім выступе ён заявіў, што Беларусь ня маюць права называць агрэсарам, пры гэтым запэўніў, што краіна пад яго кіраўніцтвам будзе далей заставацца вернай хаўрусьніцай Расеі.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Ціханоўская: «Пуцін і Лукашэнка ўцягнулі Беларусь у вайну, у якой Расею чакае параза»Як рэагуе сьвет
ЗША на год скасавалі мытны падатак на сталь з Украіны
Міністэрства гандлю ЗША заявіла пра скасаваньне на год мытных пошлін на сталь з Украіны з прычыны шкоды, якую расейская вайна нанесла ўкраінскім мэталюргічным прадпрыемствам. Мытныя пошліны на імпартную сталь у памеры 25% у 2018 годзе ўвёў тагачасны прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп. Да расейскага ўварваньня Ўкраіна займала 13-е месца ва ўсясьветным рэйтынгу найбуйнейшых вытворцаў сталі.
Расейскага пасла аблілі чырвонай фарбай у Варшаве
Інцыдэнт адбыўся, калі расейскі пасол у Польшчы Сяргей Андрэеў спрабаваў з нагоды Дня Перамогі 9 траўня пакласьці вянок на могілках савецкіх салдат у Варшаве.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Расейскага амбасадара ў Варшаве аблілі чырвонай фарбай. ВІДЭАУ Брытаніі гавораць пра тое, што Расея заплаціць за вайну, як у свой час адказала нацысцкая Нямеччына
Міністар абароны Вялікай Брытаніі Бэн Уолес лічыць, што расейскае камандаваньне, як і прэзыдэнт Расеі Ўладзімір Пуцін, нясе адказнасьць за ваенныя злачынствы падчас маштабнага ўварваньня ва Ўкраіну, што можна параўнаць зь дзеяньнямі нацысцкага рэжыму падчас Другой сусьветнай вайны. Чыноўнік заявіў пра гэта, выступаючы ў Нацыянальным музэі войска ў Лёндане.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Міністар абароны Вялікай Брытаніі: «Пуцін, яго атачэньне і генэралы капіююць фашызм. Іх лёс урэшце будзе такі самы»Замарожаныя валютныя рэзэрвы Расеі зьбіраюцца патраціць на пасьляваеннае аднаўленьне Ўкраіны
Вярхоўны прадстаўнік Эўразьвязу ў замежных справах і палітыцы бясьпекі Жузэп Бурэль заявіў у інтэрвію газэце Financial Times, што краіны ЭЗ павінны сур’ёзна падумаць аб тым, каб перадаць замарожаныя валютныя рэзэрвы Расеі на пасьляваеннае аднаўленьне Ўкраіны.
«Я вельмі „за“, бо гэты крок абсалютна лягічны», — сказаў Бурэль.
Міжнародны газавы зьвяз прыпыніў сяброўства Расеі
Міжнародны газавы зьвяз (IGU), сябра якога з боку Расеі — карпарацыя «Газпром», часова, да далейшага апавяшчэньня, прыпыніў любы ўдзел кампаній з Расейскай Фэдэрацыі ў сваёй дзейнасьці. Як паведаміў Інтэрфаксу прадстаўнік аргкамітэту Міжнароднага газавага кангрэсу, які ладзіцца саюзам, «у сувязі з гэтым Карэйскі газавы саюз, які прымае Кангрэс у 2022 годзе, ня можа рэалізаваць далейшы ўдзел суб’ектаў РФ: ні для выступаў, ні для ўдзелу дэлегацый, ні для ўдзелу ў выставе ці спонсарстве».
Google выдаткуе 10 мільёнаў даляраў на барацьбу з фэйкамі пра вайну ва Ўкраіне
Кампанія Google выдзеліла 10 мільёнаў даляраў для супрацьдзеяньня распаўсюджваньню лжывай інфармацыі пра вайну ва Ўкраіне, паведаміў кіраўнік падразьдзяленьня Google у рэгіёне Эўропа, Блізкі Ўсход і Афрыка на Канфэрэнцыі донараў для дапамогі Ўкраіне ў Варшаве, перадае «Укрінформ».
Паводле ягоных зьвестак, кампанія ўжо выдзеліла Ўкраіне дапамогу ў 55 мільёнаў даляраў. Зь іх 35 мільёнаў даляраў было накіравана на гуманітарныя патрэбы, яшчэ 10 мільёнаў даляраў атрымалі польскія арганізацыі, якія працуюць з часова перамешчанымі асобамі.
«Учора мы анансавалі 1,5 млн гранту для Міжнароднага камітэту ратаваньня, каб пашырыць доступ да важнай інфармацыі пацярпелым ад вайны», — паведаміў ён. Паводле яго, Google да ўжо аказанай дапамогі дадасьць яшчэ 10 мільёнаў даляраў на гуманітарныя патрэбы людзей ва Ўкраіне і яшчэ 10 мільёнаў — на супрацьдзеяньне распаўсюджваньню непраўдзівай інфармацыі пра вайну ва Ўкраіне.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.