Свабода даведалася пра лёс некаторых буратаў, якія ўзімку паехалі на «вучэньні» у Беларусь.
«Гераічна загінуў падчас спэцапэрацыі ва Ўкраіне»
У бурацкіх СМІ і суполках «Вконтакте» — шматлікія паведамленьні пра гібель землякоў ва Ўкраіне. Свабода налічыла каля сотні буратаў, якія там загінулі.
Паведамленьні пра гібель вайскоўцаў з Буратыі, па назіраньнях Свабоды, сталі зьяўляцца ў суполках «Вконтакте» ад сярэдзіны сакавіка.
Паведамленьні былі цьмяныя: напрыклад, здымак вайскоўца і подпіс: «Загінуў. Вінаваты ў сьмерці адкажа перад судом».
Скрыншот паведамленьня аб гібелі
Пазьней паведамленьні пра гібель буратаў сталі насычаць падрабязнасьцямі.
З адкрытых крыніц вядома пра гібель жыхара Буратыі Максіма Канцова. Ён атрымаў званьне Героя Расеі пасьмяротна. Служыў у Расгвардыі, загінуў 24 сакавіка ва Ўкраіне.
Цяпер бураты дабіваюцца, каб званьне Героя Расеі атрымаў іх зямляк Балдан Цыдыпаў. У бурацкіх суполках «Вконтакте» пішуць, што Балдан Цыдыпаў удзельнічаў у вучэньнях у Беларусі. Потым — у «спэцапэрацыі» ва Ўкраіне.
«У канцы сакавіка лейтэнант у складзе мотастралковага батальёну трапіў у засаду. Ён здолеў разгарнуць сваю падбітую баявую машыну ўздоўж дарогі і сустрэчным агнём вывесьці з бою бранятэхніку праціўніка. Ён аддаў загад маладым салдатам зь іншых узводаў хутчэй пакінуць поле бою. Сам застаўся прыкрываць агнём адыход сваіх таварышаў па службе», — апісваюць СМІ і суполкі дзеяньні бурата.
Пасьля шматлікіх раненьняў Цыдыпаў трапіў на лячэньне ў шпіталь у Гомлі. Адтуль яго перавезьлі ў Санкт-Пецярбург. Ён прайшоў ужо сем апэрацыяў, страціў ступак.
Загінуў ва Ўкраіне і ўдзельнік расейска-беларускіх вучэньняў Давід Аруцюньян з Буратыі.
Гаворыцца, што ён быў дэсантнікам, служыў у 76-й гвардзейскай дэсантна-штурмавой дывізіі ў Пскове, удзельнічаў у вучэньнях «Саюзная рашучасьць» у Беларусі.
Усе паведамленьні пра гібель буратаў суправаджаюцца словамі «гераічна загінуў», «выконваючы воінскі доўг», «абараняючы нацыянальныя інтарэсы Расеі».
Камэнтары пад публікацыямі пра сьмерць буратаў на вайне ва Ўкраіне.
«Сьмелая дзяўчына езьдзіла да параненага брата ў Беларусь»
Свабода ня раз пісала, што ў шпіталях Гомля, Мазыра і Нароўлі лечацца параненыя расейскія вайскоўцы.
Суполка «Вконтакте» гораду Кяхта апісвае выпадак, як «сьмелая дзяўчына з вёскі Загустай Сэсэг Ракава паехала ў Беларусь да параненага брата». «Яна прывезла кучу мяса і пачаставала бузамі ўсю роту напавал! Хай ганарыцца Кіжынгінская даліна сваімі сынамі і дочкамі», — пішуць яе землякі.
Скрыншот паведамленьня пра Сэсэг Ракаву.
Свабода спрабавала скантактавацца з Сэсэг, але яна не адказвае на паведамленьні, як і сваякі іншых забітых і параненых буратаў.
Некаторыя сваякі загінулых ва Ўкраіне буратаў скардзяцца, што пра іхных блізкіх ніхто ня піша.
«Ва Ўкраіне загінуў наш брат. Але ніхто пра гэта ня піша! Сказалі — вайсковая таямніца», — скардзіцца ў камэнтарах жыхарка бурацкай вёскі Орлік.
Яшчэ дзьве жыхаркі Буратыі таксама пішуць, што пра іхных родных афіцыйна не напісана, што яны загінулі ва Ўкраіне.
У суполцы «Вконтакце» таксама шукаюць цяжарную маладую жанчыну з Кяхты, хлопец якой прапаў бязь вестак ва Ўкраіне.
Як «мірнае насельніцтва» Буратыі адчувае на сабе вайну
У сталіцы Буратыі Ўлан-Удэ на гіганцкай галаве Леніна ўсталявалі расейскі сьцяг зь літарай Z. Гэты здымак абляцеў многія СМІ і сацыяльныя сеткі. Але ня ўсе бураты былі згодныя з такой інсталяцыяй.
«Жонкі вайскоўцаў прасілі прыбраць расейскі сьцяг з літарай Z у цэнтры Ўлан-Удэ», — пішуць мясцовыя СМІ. Яны хочуць, каб літару Z замянілі на V, «бо менавіта пад такім сымбалем працуюць нашы бурацкія вайскоўцы ва Ўкраіне».
У Буратыі таксама чакалі ўцекачоў з Украіны. Для іх падрыхтавалі 1400 месцаў у санаторыях. Але, скардзяцца мясцовыя СМІ, пакуль людзей прыехала мала. Дакладная лічба не называецца, толькі кажуць, што гэта людзі з Данбасу.
Таксама бураты зьбіраюць гуманітарную дапамогу для землякоў на вайне, адпраўляюць ім пасылкі.
Як паведамляюць мясцовыя СМІ, бурацкія артысты езьдзілі падымаць «баявы дух» землякоў ва Ўкраіну.
«Канцэрты прайшлі на 11 пляцоўках, у тым ліку ў Луганску і Данецку», — напісалі ў мясцовых выданьнях.
Буратыя — адзін з найбяднейшых рэгіёнаў Расеі. Мясцовыя ўлады прынялі рашэньне «на час прабачыць пазыкі» вайскоўцам, якія паехалі ва Ўкраіну.
«Выканаўчыя вядзеньні стасоўна вайскоўцаў падлягаюць прыпыненьню», — паведаміла прэсавая служба судовых выканаўцаў Буратыі. Такую норму прынялі, бо вайскоўцы, якія цяпер ва Ўкраіне, прызнаныя «вэтэранамі баявых дзеяньняў».
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: З кім ваюе Ўкраіна: расейскае войска ў асобах. РасьсьледаваньнеВайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.