«Мы адзіныя ў тым, што будучыня эўрапейскай бясьпекі цяпер вырашаецца ва Ўкраіне. Мы скаардынавалі нашыя дзеяньні для дээскаляцыі сытуацыі», — заявіў Уладзімір Зяленскі на брыфінгу ў Кіеве пасьля падпісаньня супольнай заявы з польскім і літоўскім калегамі.
Уладзімір Зяленскі падзякаваў Польшчы за яе хуткую рэакцыю ў статусе старшыні АБСЭ на абвастрэньне сытуацыі Расеяй і абедзьвюм дзяржавам за вайсковую дапамогу ў сувязі з пагрозай новага этапу расейскай агрэсіі супраць Украіны.
Анджэй Дуда дадаў, што сёньняшняя сустрэча ў Кіеве ў рамках Люблінскага трыкутніка на ўзроўні прэзыдэнтаў сьведчыць аб падтрымцы Ўкраіны. Паводле яго, цяпер вельмі важнае адзінства Эўропы, бо Расея зьнішчае архітэктуру бясьпекі кантынэнту, якая апошнімі дзесяцігодзьдзямі гарантавала мір.
«Польшча рашуча асуджае рашэньне Пуціна прызнаць самаабвешчаныя гэтак званыя „ЛНР“ і „ДНР“. Гэта адхіленьне ад менскіх дамоўленасьцяў, якія Расея падпісала. Гэта таптаньне па міжнародным праве і замах на тэрытарыяльную цэласьць і сувэрэнітэт Украіны», — заявіў прэзыдэнт Польшчы.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Расейская пагроза Ўкраіне і рэакцыя сьвету. Што адбывалася 23 лютагаДуда заклікаў Расею адвесьці войскі ад мяжы Ўкраіны і скасаваць рашэньне наконт гэтак званых «рэспублік». «Дзеяньні Расеі ў рэгіёне выклікаюць вялікае занепакоеньне. Мы лічым, што рашэньне Пуціна ёсьць пагрозай ня толькі для Ўкраіны, але і для ўсяго нашага рэгіёну, у тым ліку для ўсходняга флянгу NATO і ўсяго Эўразьвязу. Мы мусім ясна сказаць „стоп“ нэаімпэрскай палітыцы Расеі», — перакананы ён.
Гітанас Наўседа адзначыў, што сёньняшнія дзеяньні Расеі — працяг яе палітыкі стасоўна Ўкраіны, пачатай у 2014 годзе, калі быў анэксаваны Крым і акупаваная частка ўкраінскага Данбасу.
«Прыйшоў час дзейнічаць. Я вельмі вітаю аб’яднаную рэакцыю Эўразьязу на дзеяньні Расеі і скаардынаванасьць санкцыяў з ЭЗ, Брытаніяй і Канадай. Толькі сур’ёзны адказ можа спрыяць дээскаляцыі канфлікту. Мы ня можам дазволіць, каб ваенная пагроза стала вызначальным фактарам», — заявіў прэзыдэнт Літвы.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Канада, Японія і Аўстралія анансавалі санкцыі супраць Расеі за прызнаньне так званых «ДНР» і «ЛНР»25 лютага ў Варшаве адбудзецца саміт прэзыдэнтаў фармату «Бухарэсцкай дзявяткі», на якім плянуюць абмеркаваць сытуацыю вакол Украіны і пытаньні бясьпекі ў Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропе.
Фармат «Бухарэсцкай дзявяткі» створаны ў 2014 годзе як польска-румынская ініцыятыва, накіраваная на каардынацыю пазыцыяў і абмен думкамі ў сфэры бясьпекі паміж дзевяцьцю краінамі Балтыйска-Чарнаморскага рэгіёну. У гэты фармат уваходзяць Польшча, Баўгарыя, Чэхія, Эстонія, Вугоршчына, Латвія, Літва, Румынія і Славаччына.
Пагроза нападу Расеі на Ўкраіну
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.