Намесьнік дырэктара тэлеканала «Белсат» Аляксей Дзікавіцкі кажа, што ніколі не паслаў бы Кацярыну Андрэеву і Дар’ю Чульцову на стрым, калі б ведаў, як драматычна для іх гэта скончыцца. Абяцае, што калі сытуацыя ў Беларусі зьменіцца, першым самалётам вернецца ў Беларусь. Сьцьвярджае, што на «Белсаце» няма цэнзуры, і нават польскі ўрад, які фінансуе канал, ня ўмешваецца ў рэдакцыйную палітыку.
Сьцісла:
- Толькі за 2020 год «Белсат» заплаціў 26 тысяч даляраў штрафаў, журналісты разам адседзелі 392 дні за кратамі
- Калі б кіраўніцтва ведала, што стрым завершыцца двума гадамі турмы, ніколі б не накіравала Андрэеву і Чульцову на заданьне
- Тое, што большасьць журналістаў працуе ў Варшаве, гэта далёка ня так
- Адна з важных задач — выхаваньне кадраў для новага беларускага тэлебачаньня
- «Белсат» мае тры срэбныя «гузікі» на Ютубе — тры каналы маюць больш за 100 тысяч падпісчыкаў
- Большасьць людзей глядзіць «Белсат» праз інтэрнэт — прыкладна 80%, аднак ад спадарожніка пакуль не адмовяцца
- Творчыя асобы, якім няма дзе рэалізавацца, прыходзяць на «Белсат». Нягледзячы на «воўчы білет»
- Польскі ўрад фінансуе «Белсат», але ня ўмешваецца ў інфармацыйную палітыку канала
«Белсат», першы незалежны тэлеканал у Беларусі, пачаў вяшчаньне 10 сьнежня 2007 году. Канал быў створаны як структурная адзінка Польскага тэлебачаньня. Фінансуецца ўрадам Рэспублікі Польшча.
«Калі б мы ведалі, чым завершыцца той стрым, ніколі не накіроўвалі б людзей на такое заданьне»
— «Белсат», бадай, рэкардсмэн па астранамічных сумах штрафаў, па колькасьці затрыманьняў супрацоўнікаў падчас іх працы, па колькасьці канфіскаванай тэхнікі. Ці быў адметным мінулы год для вас — вы ж і так да цяжкасьцяў, здавалася б, прызвычаіліся?
— Мы ўвесь час працавалі ў няпростых умовах, бо ў «Белсату» ніколі не было акрэдытацыі. Прызвычаіліся да бясконцых штрафаў, затрыманьняў, канфіскацыі апаратуры. Толькі за 2020 год заплацілі каля 26 000 даляраў штрафаў, а агулам — болей за 120 тысяч. Летась нашыя журналісты разам адседзелі 392 дні. Дайшло да таго, што нашых супрацоўнікаў пачалі затрымліваць не як журналістаў, а як удзельнікаў акцый пратэсту. Урэшце драматычная сытуацыя, калі пасадзілі ў турму на 2 гады Кацю Андрэеву і Дар’ю Чульцову.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Менскі гарадзкі суд пакінуў бязь зьменаў вырак журналісткам Андрэевай і Чульцовай: два гады за стрым з акцыі пратэстуГэта быў год вельмі моцных рэпрэсій і адначасова год вельмі напружанай і цікавай працы. Замест дзьвюх гадзінаў жывога эфіру штодня, як мы рабілі раней, часам мы вяшчалі па 10–12 гадзін у жывым эфіры.
— Але вернемся да падзей мінулай восені, калі дзьве дзяўчыны рэальна трапілі ў турму на 2 гады. Ці варты быў той стрым пазбаўленьня волі маладых журналістак?
— Мы рабілі стрымы рэгулярна, і ніхто ня мог дапусьціць, што менавіта гэты стрым завершыцца так трагічна для нашых дзяўчат. Аднак тут бы я працытаваў словы той жа Каці Андрэевай, якая не адзін раз казала, што калі трэба было б паўтарыць тое, што яны зрабілі, нават ведаючы, чым гэта скончыцца, яны зрабілі б гэта яшчэ раз.
З пункту гледжаньня чалавечага, рэдакцыйнага — свабода найважнейшая. Калі б я ведаў, чым гэта скончыцца, натуральна, мы не накіроўвалі б людзей на такое заданьне. Але канчатковы выбар, натуральна, за журналістам. Мы нікога не змушаем нічога рабіць.
Аднак у краіне, дзе не працуюць законы, ні «Белсат», ні Свабода сваіх людзей да канца абараніць ня могуць. Можна пасадзіць у турму, можна пабіць, але кожны наш супрацоўнік для сябе прымаў рашэньне: «Я буду гэта рабіць».
«Тое, што большасьць журналістаў працуе ў Варшаве, гэта далёка ня так»
— Часьцяком «Белсату» ўпікаюць, што асноўны склад журналістаў сядзіць у бясьпецы ў Польшчы, і толькі некалькі самых адважных — тут, у Беларусі. Можаце ўдакладніць, хаця б прапарцыйна: які працэнт у Варшаве і які ў Беларусі?
— Тое, што большасьць сядзіць у Варшаве, — гэта далёка ня так. За шмат гадоў мы напрацавалі сабе сетку карэспандэнтаў у Беларусі, а таксама ў нас ёсьць уласныя карэспандэнты ў Расеі, ва Ўкраіне.
Да таго ж трэба памятаць, што «Белсат» — гэта ня толькі навіны. Гэта так званае агульнатэматычнае тэлебачаньне, дзе мы маем, акрамя навінаў (якія зьяўляюцца вельмі важным кампанэнтам у сетцы вяшчаньня), самыя розныя праграмы.
Супрацоўнікі «Белсату» ў студыі
Так што большасьць нашых калегаў працуе не ў Варшаве. «Белсату» ніколі б не было, не было б сотні дакумэнтальных фільмаў, масы публіцыстычных праграм, ток-шоў, штодзённых выпускаў навінаў, калі б не было людзей у Беларусі, якія сказалі: «Мы хочам і будзем гэта рабіць». Кожны прымаў рашэньне для сябе.
Натуральна, усе мы працуем за грошы, але ёсьць ідэйны кампанэнт у гэтым усім (але ня ў сэнсе, што «крывавы рэжым» і «Жыве Беларусь» — тут я ўтрырую). А ў тым, што людзі, якія прыходзяць да нас, бачаць сэнс у сваёй прафэсіі. І, нягледзячы на ўсю небясьпеку, пагрозы, працягваюць працаваць. Таму стараемся памяняць тэхніку, відэаапаратуру на меншую, шыфруемся ў камунікацыях. Ёсьць цэлая сыстэма, якая дазваляе зрабіць працу больш бясьпечнай.
«Калі краіна будзе патрабаваць, гатовы першым самалётам прыляцець хоць пасьлязаўтра»
— Ці ёсьць у вас надзея, што ўвесь «Белсат» у поўным складзе вернецца калі-небудзь у Беларусь і будзе працаваць тут?
— Добрае пытаньне. Я не магу казаць за ўсіх сваіх калег. Разумееце, доўгачасовая эміграцыя рэальна выглядае так, што людзі пачынаюць асвойвацца, жаніцца, выходзіць замуж, дзеці ідуць у садок, людзі прызвычайваюцца да іншага жыцьця. Не таму, што жыцьцё тут лепшае і больш заможнае, але тваё ўсё тут.
Аднак для мяне адна з мэтаў «Белсату» — гэта аб’ектыўная інфармацыя, узмацненьне тоеснасьці беларусаў, гістарычныя праграмы, моўныя праграмы, тое, што амаль цалкам мы вяшчаем на беларускай мове.
І адна з важных задач — гэта выхаваньне кадраў для новага беларускага тэлебачаньня. Ня ведаю, як яно будзе называцца: магчыма, грамадзкае тэлебачаньне.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Ляўрэатамі прэміі «Гонар журналістыкі» сталі палітзьняволеныя Кацярына Андрэева, Дар’я Чульцова і Кацярына БарысевічБо цяпер што мы маем? Людзі пасьля журфаку, якія хочуць працаваць на тэлебачаньні, вымушаныя ісьці альбо ў прапаганду, альбо проста не працаваць па спэцыяльнасьці, альбо на «Белсат». Іншых варыянтаў няма: няма ў Беларусі прыватных тэлеканалаў, няма дзе вучыцца. Я вельмі спадзяюся, што людзі, якія за шмат гадоў навучыліся працаваць у сапраўды незалежнай вольнай тэлевізіі, без цэнзуры, на добрым эўрапейскім узроўні — прыдадуцца новай Беларусі. Я асабіста, калі краіна будзе патрабаваць, з маім шматгадовым досьведам працы тут — гатовы першым самалётам прыляцець хоць заўтра. Спадзяюся, што большасьць калег таксама захочуць вярнуцца.
«Давялося стварыць цэлую сыстэму распаўсюду нашага прадукту. Аднак ад спадарожніка не адмовімся»
— «Белсат» 13 гадоў таму пачынаў як тэлебачаньне: навіны, аб’ектыўная інфармацыя, потым вы «абрасталі» рознымі праграмамі. Але цяпер прынамсі моладзь тэлевізар не глядзіць. І ня толькі зь Беларусі, але і ва ўсім сьвеце. Што цяпер уяўляе сабой «Белсат»? Якімі іншымі плятформамі прывабліваеце сваіх прыхільнікаў?
— Мы пачыналі як спадарожнікавае тэлебачаньне — не было нават інтэрнэт-парталу. За 13 гадоў сытуацыя кардынальна зьмянілася. Ёсьць шырокі доступ да інтэрнэту, да мабільных дэвайсаў. Акрамя звычайнага штодзённага тэлеэфіру (навінаў, праграм, фільмаў), давялося стварыць цэлую сыстэму распаўсюду нашага прадукту.
Мы вельмі актыўныя на ютубе — у нас там 10 каналаў. Наш галоўны канал «Белсат news» мае паўмільёна падпісчыкаў. Зьвярніце ўвагу — гэта беларускамоўны канал. У нас ужо тры срэбныя «гузікі» — тры каналы маюць больш за 100 тысяч падпісчыкаў.
Натуральна, усе найважнейшыя сацсеткі: мы актыўныя ў фэйсбуку, у «Аднаклясьніках», у Інстаграме, у Тэлеграме. Мы разумеем, што цяпер недастаткова зрабіць якасны кантэнт.
Падчас працы
Цяпер, груба кажучы, каб «прадаць», данесьці да гледачоў, чытачоў гэты кантэнт, трэба прыкласьці яшчэ больш сіл, намаганьняў: правільна падаць, пазыцыянаваць у сацсетках, на тым жа ютубе. У нас ёсьць досыць моцны інтэрнэт-партал, цяпер, на жаль, заблякаваны ў Беларусі. Ёсьць люстэркавая расейская вэрсія, таксама польская і ангельская.
Што тычыцца таго, што моладзь не глядзіць тэлебачаньне — так, рэдкі маладзён сядзе перад тэлевізарам і будзе чакаць, што а 20-й гадзіне зьявіцца такая праграма, а 22-й — іншая. Але кожную праграму «пад розным соўсам» можна паглядзець у розных сацсетках.
Наша аўдыторыя — гэта людзі сярэдняга ўзросту: 40–45+. Гэта людзі з вышэйшым узроўнем даходаў, з вышэйшай адукацыяй — гэта сярэдняя кляса.
Большасьць людзей нас глядзіць праз інтэрнэт — прыкладна 80%. Аднак ёсьць яшчэ 20%, якія глядзяць «Белсат» праз спадарожнік. Мы не адмовімся ад спадарожніка хаця б таму, што маем пэўную колькасьць гледачоў у вёсцы, на хутарах, якія ня маюць доступу да інтэрнэту, альбо гэта людзі сталага веку. Але ёсьць і яшчэ адна прычына: калі напрыканцы лета і ўвосень мы пабачылі, што ў краіне «адрубаўся» інтэрнэт, «Белсат» быў адзінай крыніцай інфармацыі, бо спадарожнік немагчыма спыніць — хіба што зьбіць. У дзяржавы, на шчасьце, няма такой зброі.
Аляксей Дзікавіцкі
А калі адбываліся масавыя затрыманьні, у нас быў доступ да сайта «Вясны» (у Беларусі ён не адкрываўся), і нам пісалі СМС, каб спраўдзіць сьпісы затрыманых, якія знаходзіліся на Акрэсьціна ці ў Жодзіне. І мы гэтыя сьпісы зачытвалі ў эфіры. Так што мы застанёмся яшчэ са спадарожнікам.
«Якасьць тэлебачаньня ніхто не адмяняў. І гэта нас выгадна адрозьнівае ад іншых»
— Тэлебачаньне робяць прафэсіяналы. Калі журналістаў сталі масава затрымліваць на акцыях, усе СМІ пісалі сваім падпісчыкам: мы спадзяёмся на вас, дасылайце нам свае фота і відэа. Вось гэтая народная журналістыка — яна дапамагае працаваць? Ці не заменіць яна прафэсійнае тэлебачаньне, бо цяпер кожны сам сабе блогер, рэжысэр, апэратар?
— Любы СМІ — будзь то Свабода, Tut.by, «Белсат» — ня можа мець карэспандэнтаў у кожным пункце, у кожным месцы, дзе штосьці адбываецца. На шчасьце, для нас таксама гэта вялікая дапамога дзякуючы разьвіцьцю тэхнічнай базы: кожны чалавек ня можа зрабіць і фатаздымак, і цікавае кароткае відэа на тэлефоне. Гэта, натуральна, нас ратуе. Канечне, кожны СМІ марыць паставіць паўсюль камэры, але на нашых журналістаў палююць нават падчас апытанак! Таму тое, што мы атрымліваем ад нашых чытачоў і гледачоў, — гэта вялікае падмацаваньне. Я мяркую, доля гэтых відэа будзе павялічвацца, асабліва ў інфармацыйных праграмах.
Аднак якасьць тэлебачаньня ніхто не адмяняў. І гэта нас выгадна адрозьнівае ад рэшты тых, хто прадукуе відэапрадукт. Разумееце, усё ж такі час тэлебачаньня, дзе сядзяць два чалавекі ў турэцкіх швэдрах і гавораць пра нешта важнае, прайшоў. Калі прадукт робіцца добра, прафэсійна, у прыгожых дэкарацыях, з добрым сьвятлом — ён больш прыцягвае, чым аматарскі прадукт.
Аляксей Дзікавіцкі бярэ Інтэрвію ў Сьвятланы Ціханоўскай
Калі я казаў пра якасьць, я меў на ўвазе перадусім навіны. Мы, на шчасьце, пераехалі ў новую студыю, яна больш прафэсійная, чым старая, дзе мы адпрацавалі 13 гадоў. Яна значна лепшая, дае нам больш магчымасьцяў для якасных праграм: ток-шоў, гістарычных ды іншых перадач.
«Роля мэдыя — тлумачыць сьвет. Доўгія формы становяцца ўсё больш папулярнымі»
— За чым будучыня — за кароткімі паведамленьнямі ў тэлеграм-каналах, за сур’ёзнымі лонгрыдамі, расьсьледаваньнем, аналітыкай? Ці «памруць» хутка вялікія жанры?
— Калі мы кажам пра тэлебачаньне, сур’ёзныя фарматы — ток-шоў, публіцыстычныя, аўтарскія — застануцца. Мы аналізуем статыстыку ютубаўскую. Калі некалькі гадоў таму чым карацейшы быў прадукт, тым было лепей, то цяпер, мабыць, людзі стаміліся ад кароткай інфы, калі як з кулямёта паляць па чытачах і гледачах кароткімі паведамленьнямі. Тэндэнцыі зьмяніліся. Я думаю, гэта выклікана тым, што людзі хочуць тлумачэньняў. Калі ў Тэлеграме пачытаеш 100 кароткіх навінаў за дзень, то ўвечары хочацца паслухаць: а што ж гэта азначае? Роля мэдыя — тлумачыць сьвет. І мы бачым, што даўгія формы становяцца ўсё больш папулярнымі.
Нават нашу галоўную праграму «Аб’ектыў», якая доўжылася па 20 хвілін, раней мы дзялілі на кавалкі, таму што прагляды гэтай праграмы цалкам былі вельмі малыя. Людзі глядзелі кавалкі, некаторыя асобныя матэрыялы, якія ім цікавыя. Цяпер, аказваецца, усю праграму цалкам глядзяць больш людзей, чым яе кавалкі.
Падчас запісу праграмы на тэлеканале «Белсат». Зьлева направа Сьвятлана Калінкіна, Віктар Бабарыка, Віталь Цыганкоў
Сур’ёзная аналітыка, сур’ёзныя праграмы няхай не шалёнымі тэмпамі, але будуць набіраць папулярнасьць. Тое самае і лонгрыды, аўтарскія калёнкі — ня два абзацы, а дзьве-тры старонкі. Мы бачым гэта па статыстыцы — людзі ахвотна чытаюць. Калі гэта цікавая аналітыка, калі гэта добра напісана, цікава зьнята, то людзі ўсё больш актыўна гэта глядзяць. Таму ў нас і на партале ёсьць пачэснае месца для даўжэйшых тэкстаў, і ў тэлевізійнай сетцы мы аддаём гэтаму сур’ёзную ўвагу.
Да прыкладу, праграма «Кожны з нас» Глеба Лабадзенкі ці праграма «Intermarium. Міжмор’е» Паўла Мажэйкі заўсёды карыстаюцца папулярнасьцю. Здавалася б, што там — у «Intermarium» чатыры прафэсары гавораць пра падзел Рэчы Паспалітай. Але калі гэта цікава, калі там спрачаюцца розныя бакі, прафэсіяналы, да таго ж добра зьнята — людзі гэта глядзяць.
— «Белсат» заўсёды славіўся складанымі жанрамі: журналісцкімі расьсьледаваньнямі, якіх амаль няма ў Беларусі, гэта вельмі цяжкая і нават небясьпечная праца. Будзеце працягваць пасьля прыняцьця паправак у Закон аб СМІ?
— Так, будзем. Рэгулярна ў нашым эфіры выходзіць праграма Стася Івашкевіча «Давайце разьбірацца». Гэта вельмі складаная праца, якой амаль ніхто не рабіў у Беларусі — асабліва ў тэлевізійным фармаце. Але наша сапраўды фантастычная каманда гэта робіць. Хоць гэта надзвычай рызыкоўна.
У Беларусі шмат інфармацыі закрытай, нашы каманды працуюць па некалькі месяцаў з партнэрамі зь іншых краінаў. І гэта пакуль што атрымліваецца.
Аляксей Дзікавіцкі і кіраўніца Белсату Агнешка Рамашэўска-Гузы
— Ці бывае цэнзура з боку кіраўніцтва? Ці перастрахоўка, калі журналісты вымушаныя ўключаць «унутранага цэнзара»?
— Я часам прашу сваіх калег, каб не рызыкавалі. Таго ж Стася Івашкевіча, які праводзіць вельмі вострыя расьсьледаваньні, напрыклад, пра ўзбагачэньне сям’і Лукашэнкі ці пра «прыкарытных» бізнэсмэнаў. Я папярэджваю, намякаю: будзь асьцярожны.
Альбо калі мы робім рэпартажы зь Беларусі, адмовіліся ад так званых «стэндапаў», калі журналіст стаіць зь белсатаўскім мікрафонам-кубікам у кадры і яго могуць затрымаць. Калі гаварыць пра нейкія абмежаваньні, то яны зьвязаныя толькі з дбаньнем пра бясьпеку сваіх калег.
«Творчыя асобы, якім няма дзе рэалізавацца, прыходзяць на «Белсат». Нягледзячы на «воўчы білет»
— Вы перацягнулі шмат цікавых асобаў, цьвет журналістыкі, рэжысэраў. Прафэсіяналы не баяцца ісьці на «Белсат»? Бо для беларускіх журналістаў «Свабода» ці «Белсат» — гэта амаль што «воўчы білет».
— Сапраўдныя журналісты, хто хоча займацца сваёй прафэсіяй, працуюць у нас. Гэта тычыцца і дакумэнталістаў. Мы супрацоўнічаем з рэжысэрам Андрэем Куцілам. Ён пераможца некалькіх міжнародных фэстываляў (нават самага прэстыжнага фэстывалю дакумэнтальнага кіно ў Амстэрдаме). Дарэчы, фільм-пераможца «Summa» быў зьняты з удзелам «Белсату». Творчыя асобы прыходзяць на «Белсат», бо ім няма магчымасьцяў рэалізавацца. Ня думаю, што на БТ ці «Беларусьфільм» запросяць нават самых таленавітых, хто супрацоўнічаў зь «Белсатам». А людзі, якія лічаць журналістыку пакліканьнем, маюць магчымасьць працаваць у нас і разьвівацца.
Сьвятлана Калінкіна, Віталь Цыганкоў ці Ўладзімер Мацкевіч не пытаюцца ў кіраўніцтва, з кім паразмаўляць, якія пытаньні задаць. Яны самі ўсё вырашаюць, гатовыя праграмы прыходзяць перад самым выстаўленьнем іх у эфір. Гэтыя людзі маюць абсалютную свабоду ў рэалізацыі свайго патэнцыялу, сваіх ідэй.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Бясьпечных дозаў радыяцыі не існуе». Анколяг — пра доўгатэрміновыя наступствы Чарнобыля і сыстэмныя памылкі ўладаўГэтаксама і дакумэнтальнае кіно. Тут працэс больш складаны. Ёсьць сынопсіс, ёсьць сцэнар, зьбіраецца група прафэсіяналаў, якая абмяркоўвае, як гэта зрабіць лепей. Потым фільм глядзіцца ў «сырым» варыянце, пасьля абмяркоўваюць, што перазьняць... Але творчы палёт аўтараў не абмежаваны. Няма такога, што на гэтую тэматыку мы здымаць ня будзем. Таму людзі прыходзяць да нас, нягледзячы на тое, што супраца зь «Белсатам» — гэта для іх сапраўды «воўчы білет» у Беларусі.
«Калі паўторыцца гарачае лета 2020-га, будзем тэрмінова карэктаваць сетку вяшчаньня»
— Набліжаецца лета, звычайна ў гэты час многія вашы праграмы сыходзяць на вакацыі. Сёлета «Белсат» летам таксама будзе працаваць па скарочаным летнім графіку?
— Навіны, натуральна, застаюцца. Але пачынаюць выходзіць у крыху іншым фармаце — запісаныя, а не ў жывым эфіры. Аднак запісаныя як мага бліжэй да часу эфіру. Частка аўтараў і стваральнікаў праграм ідзе ў адпачынак, і гэта мы робім не таму, што ў краіне спакойна, няма пра што гаварыць — не. На жаль, мы ўвесь час адчуваем недахоп сродкаў. А тэлебачаньне — гэта дарагая «цацка»: абслугоўваньне студый, абсталяваньне, жывыя эфіры. Калі б было дастаткова сродкаў, мы б і летам працавалі ў жывым эфіры.
Але ўсё будзе залежаць ад сытуацыі, якая будзе ў Беларусі. Калі паўторыцца гарачае лета мінулага году, мы будзем тэрмінова карэктаваць сетку вяшчаньня, працаваць у жывым эфіры. Але, паўтаруся, няма сродкаў на ўсё.
Аляксей Дзікавіцкі
«Палякі нам дапамагаюць, але ня ўмешваюцца ў інфармацыйную палітыку»
— Не сакрэт, што значная частка фінансаваньня «Белсату» — гэта польскі ўрад, ЭЗ. Якія ў вас адносіны з кіруючай у Польшчы партыяй «Права і справядлівасьць», ці ўплывае яна на вас, штосьці дыктуе?
— Што тычыцца стаўленьня да сытуацыі ў Беларусі (і гэта перакладаецца, на шчасьце, і на «Белсат»), у Польшчы пануе так званая міжпартыйная згода. Бо рэдка ўвогуле яна ёсьць у Польшчы: апазыцыя, кааліцыі ўвесь час адна адну крытыкуюць, палітыкі сварацца. Але што тычыцца беларускага пытаньня, у Польшчы рознагалосьсяў ніколі не было. Мы былі створаны ў 2007 годзе, калі кіравала «Права і справядлівасьць». Потым 8 гадоў кіравала «Грамадзянская плятформа». З 2015 году зноў кіруе «ПіС». Але ўвесь гэты час мы існуём без сур’ёзных узрушэньняў. І нікому ў галаву не прыйшло нас зачыніць, бо прыйшлі іншыя палітычныя сілы.
Другая справа — калі ў 2006 годзе я прыняў запрашэньне ствараць інфармацыйную частку «Белсату» з нуля, то адно з маіх цьвёрдых перакананьняў было такое (і я пра гэта адкрыта сказаў): калі хтосьці будзе тэлефанаваць мне ці маім калегам адкуль заўгодна і падказваць, крытыкаваць, казаць «зрабіце так», то гэта будзе мой апошні дзень працы на «Белсаце».
Аляксей Дзікавіцкі
Мы вяшчаем ужо 14-ы год, і за ўвесь час мне ніхто не патэлефанаваў. Рэдактары самі вызначаюць парадак дня. Ніхто нам яго не дыктуе. То бок мы, беларусы, якія працуем тут, самі вырашаем, што на сёньняшні дзень важна напісаць ці паказаць нашаму гледачу. Не хачу, каб гэта прагучала высакапарна, але так ёсьць. У гэтым палягае бескарысьлівая братэрская дапамога. То бок палякі нам дапамагаюць, але ня ўмешваюцца: рабіце сваю справу так, як лічыце патрэбным.
«Калі я зьехаў, мой родны Пінск сьніўся мне кожную ноч. Моладзь больш касмапалітычная»
— Ці ёсьць настальгія, «туга па радзіме» ў тых, хто стала працуе ў Варшаве? У сувязі з локдаўнам, закрыцьцём межаў зьезьдзіць на радзіму праблематычна.
— Кожны перажывае па-свойму. Калі я зьехаў з роднага Пінску, кожную ноч ён мне сьніўся, у якім бы стане я ні клаўся спаць: позна, рана пасьля піва, бязь піва... Потым гэта мінула, неяк я прызвычаіўся да жыцьця тут. Мне падаецца, маладзейшыя пачуваюць сябе па-іншаму, моладзь больш касмапалітычная. Гэта людзі, якія падарожнічалі шмат, для іх прывязанасьць да месца ня так важная.
Тут яшчэ такая фішка: калі я прыехаў у Варшаву, тут беларусаў было вельмі мала. Для параўнаньня: у першым пікеце, які мы зладзілі пад беларускай амбасадай, здаецца, у 2002 годзе, брала ўдзел 7 чалавек. А летам 2020-га пад амбасадай Беларусі ў Варшаве зьбіралася да 3 тысяч чалавек. Людзі масава зьбіраліся і пад кансулятамі ў Беластоку, Гданьску, іншых гарадах.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Мы палякі, але наш абавязак — служыць Беларусі». Што гавораць бацькі журналіста Пачобута, які сядзіць у «польскай справе»У Варшаве беларусаў вялізная колькасьць. Хтосьці пісаў нядаўна ў фэйсбуку, што калі сапсавалася машына, на эвакуатары прыехаў беларус і завёз у аўтасэрвіс, дзе на сьцяне вісеў вялізны бел-чырвона-белы сьцяг. У нас нават ёсьць рэстаран зь беларускай кухняй. Увесь час праводзяцца імпрэзы, канцэрты. Мне падаецца, што цяпер значна лягчэй — беларускае жыцьцё ў Польшчы бурліць.
Аляксей Дзікавіцкі
Аляксей Дзікавіцкі нарадзіўся ў Пінску ў 1973 годзе. З адукацыі — эканаміст. У незалежнай журналістыцы — зь сярэдзіны 1990-х. З 1997-га працаваў на Радыё Свабода: карэспандэнтам па Берасьцейшчыне, потым — у Польшчы. У 2007-м прыняў прапанову стварыць рэдакцыю інфармацыйных праграмаў на «Белсаце», зь лютага 2018 году — намесьнік дырэктара «Белсату».
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «„Новы час“ чытае як мінімум тысяча зьняволеных». Размова з галоўнай рэдактаркай Аксанай Колб ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Пачатак будзе тады, калі ўсё гэта скончыцца». Вялікая размова з Марынай Золатавай ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Мы і да Ціханоўскай будзем у апазыцыі». Гутарка з галоўным рэдактарам «Эўрарадыё» Паўлам Сьвярдловым ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Пра хакей мы больш ня пішам». Вялікая гутарка з галоўным рэдактарам «Трыбуны» Алегам Гаруновічам ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Для чыноўнікаў незалежныя СМІ — асноўная крыніца інфармацыі». Гутарка з галоўнай рэдактаркай БелаПАН Ірынай Леўшынай ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «У нейкі момант выбухне так, што накрые з галавой усіх і ўсё». Вялікая гутарка з галоўным рэдактарам «Нашай нівы»