Сьвятлана Алексіевіч: «Нянавісьць нас ня выратуе. Выратуе толькі любоў»

29 кастрычніка а 20-й гадзіне ва ўрочышчы Курапаты на Галгофе пачнецца «Ноч расстраляных паэтаў» — трэці год запар у Дзень памяці палітычных рэпрэсій вядомыя беларусы будуць чытаць вершы, успамінаць бязьвінна загінулых. Свабода папрасіла выказацца нобэлеўскую ляўрэатку, старшыню Беларускага ПЭН-Цэнтру Сьвятлану Алексіевіч.

«Свабодзе трэба вучыцца. І трэба добра ўсьвядоміць, што гэта ня Сталін стаяў і кожнага асабіста забіваў. Гэта людзі рабілі адзін з адным, — кажа нобэлеўская ляўрэатка, старшыня Беларускага ПЭН-Цэнтру Сьвятлана Алексіевіч. — Таму што яны ня ведалі, што такое свабода, у іх не было досьведу свабоднага жыцьця. І яны зьнішчалі адзін аднаго паводле загадаў».

Алексіевіч кажа, што свой выступ на Радзе Беларускага ПЭН-Цэнтру, дзе зноў будзе разглядацца пытаньне пра сяброўства Паўла Севярынца ў гэтай арганізацыі, яна пачне з таго, што ўсё, што адбываецца апошнім часам, вельмі сымбалічна менавіта ў зьвязку з гэтай чорнай датай у гісторыі Беларусі — ноччу з 29 на 30 кастрычніка 1937 году, калі былі зьнішчаныя больш за 100 прадстаўнікоў беларускай інтэлігенцыі, у тым ліку 22 літаратары.

«І гэта павінна нас сёньня навучыць размаўляць адзін з адным, разумець, любіць людзей. Бо мала таго, што ўлада заўсёды зьнішчала свабоду і вальнадумства, і Сталін зьнішчаў эліту. І зараз зьнішчаюць усялякае свабоднае мысьленьне, а людзі самі вельмі ахвотна ў гэтую гульню ўваходзяць. І імгненна запускаецца гэтая сталінская машына...

Я думаю, што больш за ўсё нам трэба ў гэтую ноч думаць пра тое, што мы павінны вучыцца свабодзе. Бо тое, што мы бачым на прыкладзе канфлікту ў ПЭН-Цэнтры, — вынік таго, што людзі не свабодныя. Калі яны крычаць, што яны хрысьціяне, насамрэч яны не хрысьціяне, таму што хрысьціянства ня можа быць агрэсіўным. Таму што нянавісьць нас ня выратуе. А выратуе толькі любоў», — мяркуе нобэлеўская ляўрэатка Сьвятлана Алексіевіч.