29 жніўня Менск наведвае дарадца прэзыдэнта ЗША ў нацыянальнай бясьпецы Джон Болтан. Візытаў амэрыканскіх урадоўцаў такога ўзроўню за 25 гадоў кіраваньня Аляксандра Лукашэнкі яшчэ не было. Госьць сустрэнецца з кіраўніком Беларусі і міністрам замежных справаў, каб «абмеркаваць пытаньні рэгіянальнай бясьпекі і падкрэсьліць падтрымку ЗША сувэрэнітэту і незалежнасьці Беларусі».
Сустрэчы з прадстаўнікамі апазыцыі ці грамадзянскай супольнасьці не анансаваліся. Свабода спытала ў былых кандыдатаў на прэзыдэнта,
- як яны ацэньваюць гэты візыт
- што хацелі б сказаць спадару Болтану пры сустрэчы.
«Гэта выгадна для Беларусі»
Станіслаў Шушкевіч
Станіслаў Шушкевіч, кандыдат у прэзыдэнты на выбарах-1994:
1. Усе кантакты, якія адбываюцца з цывілізаванымі краінамі, з магутнымі краінамі, выгадныя для Беларусі. Таму добра, што адбываецца візыт Джона Болтана.
2. Я нічога не сказаў бы спадару Болтану, бо ён мае пэўныя намеры. І здагадвацца, што гэта за намеры, мне вельмі цяжка. Тут ужо так многа варыянтаў у інтэрнэце, што я не хачу іх дапаўняць сваімі здагадкамі. Я ня так добра арыентуюся ў стасунках паміж Беларусьсю і ЗША і шкадую, што яны на нізкім узроўні. Дык мо яны павысяцца дзякуючы гэтаму візыту.
Я думаю, што трэба падымаць адносіны да ўзроўню амбасадара і мець шырокія кантакты з наймагутнейшай дзяржавай. З ЗША трэба мець шырокія, добрыя стасункі, так, як мы пачыналі. Іх загубіў Лукашэнка. Я думаю, гэты крок можа быць пачаткам паляпшэньня стасункаў паміж Беларусьсю і ЗША.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Пасьля візыту Болтана ў Менск расейска-беларускія адносіны могуць абвастрыцца, — палітоляг«ЗША нельга губляць неацэнны скарб маральнага лідэрства»
Мікола Статкевіч, лідэр Беларускага нацыянальнага кангрэсу, кандыдат у прэзыдэнты на выбарах-2010:
1. Калі разважаць з гледзішча агульнадзяржаўных інтарэсаў, гэта плюс, бо ЗША паказваюць зацікаўленасьць у незалежнасьці Беларусі. Гэта невялікая, чыста сымбалічная дапамога і ўвага, бо мы разумеем, што сымбалічныя крокі не абароняць нас ад спробаў анэксіі.
Трэба ўвесь час памятаць, што галоўная прычына гэтай пагрозы, галоўная пагроза незалежнасьці — гэта той самы Лукашэнка, зь якім сустракаецца спадар Болтан. Бо ён ніколі нічога не рабіў і ня робіць для ўмацаваньня незалежнасьці, умацаваньня краіны, яе самастойнасьці. Для яго важная толькі свая асабістая ўлада.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Джон Болтан: «Мы ўвялі больш санкцыяў супраць Расеі, чым ЭЗ»Але нават не зважаючы на гэта, гэта станоўчы крок, які паказвае, што ЗША зразумелі важнасьць беларускай незалежнасьці.
2. Я сказаў бы, што ЗША доўгія дзесяцігодзьдзі былі сымбалем свабоды ў сьвеце. Яны былі лідэрамі барацьбы за свабоду і дэмакратыю. Гэта важная ідэалёгія, якая прыцягвала да іх сымпатыі мільёнаў людзей ва ўсім сьвеце. Калі пачынаць гуляць з дыктатарамі, не зважаць на правы чалавека, на свабоду і дэмакратыю ў іншых краінах, то можна страціць гэты статус. І ператварыцца проста яшчэ ў адну вялікую краіну, якая змагаецца за рынкі і геапалітычны ўплыў. І чым тады для беларусаў ЗША будуць адрозьнівацца ад Кітаю? Я думаю, нельга губляць гэты неацэнны скарб маральнага лідэрства.
«Беларусь ёсьць найважнейшым стратэгічным пунктам для рэгіёну і для Эўропы»
Андрэй Саньнікаў, кандыдат у прэзыдэнты на выбарах-2010:
1. Гэта плюс.
2. Па-першае, я сказаў бы, што беларуская нацыянальна арыентаваная апазыцыя мае плян, як умацаваць бясьпеку ў рэгіёне. На маю думку, гэта асноўнае, што турбуе амэрыканцаў сёньня, і з гэтай нагоды Болтан і прыехаў у Беларусь. Першым элемэнтам гэтага пляну ёсьць свабодныя, дэмакратычныя выбары. І калі ЗША падтрымаюць такую першую частку, то практычным умацаваньнем бясьпекі ў рэгіёне будзе гэта, а не размовы з дыктатарам. Бо ёсьць вялікі досьвед размоваў Захаду з Лукашэнкам, і ніколі ён сваіх абяцаньняў не выконваў.
Я б таксама падтрымаў тэндэнцыю, якая цяпер зьявілася ў стратэгічных дасьледаваньнях ЗША: Беларусь ёсьць найважнейшым стратэгічным пунктам для рэгіёну і для Эўропы. Мы пра гэта казалі ўжо шмат разоў. Безумоўна, вельмі вялікая вага Ўкраіны ў пытаньнях бясьпекі, але калі казаць пра каталізатары і пра тыя стратэгічныя пункты, якія могуць зьмяніць сытуацыю ў рэгіёне, то гэта Беларусь. І ўся наша гісторыя сьведчыць пра гэта.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Ад паваротнага пункту да разьведкі — экспэрты пра магчымы візыт Болтана ў Менск«У Беларусі патрэбная альтэрнатыва на ўсіх узроўнях»
Тацяна Караткевіч
Тацяна Караткевіч, адна зь лідэраў грамадзянскай кампаніі «Гавары праўду», кандыдат у прэзыдэнты на выбарах-2015:
1. Гэта вельмі станоўчая падзея для краіны, бо мы выступаем за пашыраны дыялёг, за адказнае суседзтва і партнэрства з рознымі краінамі, у тым ліку і з ЗША.
2. Калі мы кажам, што хочам супрацоўнічаць у сфэры эканомікі, то варта памятаць, што эканамічнае разьвіцьцё заўсёды залежыць ад палітычнага. Таму ў нашай краіне патрэбная альтэрнатыва на ўсіх узроўнях кіраваньня і прыняцьця рашэньняў, ад мясцовых дэпутатаў да дэпутатаў парлямэнту. Бо менавіта палітыка, улік галасоў грамадзянаў забясьпечваюць эканамічную стабільнасьць і разьвіцьцё. У тым ліку і на міжнародным узроўні.
Шкада, што ў спадара Болтана пакуль не атрымаецца сустрэцца з прадстаўнікамі грамадзянскай супольнасьці, бо такі дыялёг іншыя краіны павінны весьці ў двух кірунках — з уладамі і з прадстаўнікамі грамадзянскай супольнасьці.