У Беларусі створана Міжрэгіянальная асацыяцыя аўтамабільных перавозчыкаў, якая ўвайшла ў Бізнэс саюз прадпрымальнікаў і наймальнікаў імя Куняўскага. Яна будзе абараняць правы ўсіх перавозчыкаў у краіне.
Яе сябрамі могуць стаць індывідуальныя прадпрымальнікі ці юрыдычныя асобы, дыспэтчарскія службы і перавозчыкі, якія займаюцца перавозкамі пасажыраў альбо грузаў, а таксама таксоўшчыкі.
Збор дакумэнтаў на ўступленьне ў асацыяцыю пачаўся на гэтым тыдні, на 26 верасьня паступіла больш за 120 заяў, паведаміў карэспандэнту Свабоды старшыня арганізацыі Павел Якімовіч.
Савет міністраў унёс зьмены і дапаўненьні ў правілы аўтамабільных перавозак пасажыраў. Пастанова Савету міністраў ад 31 жніўня апублікаваная на партале pravo.by. Правілы прыведзеныя ў адпаведнасьць з законам «Аб аўтамабільным транспарце і аўтамабільных перавозках».
— На што разьлічвае Асацыяцыя, чаго хоча дасягнуць?
— Справа ў тым, што нерэгулярныя перавозчыкі, насамрэч сёньня стварылі годны сэрвіс, які вельмі зручны спажыўцу і ў дадзеным выпадку Мінстрансу. Трэба было як мінімум зафіксаваць тыя ўмовы, пры якіх камфортна пасажыру і ад іх выбудоўваць пляны «цывілізаванага рынку».
Мы разьлічваем на здаровы сэнс, на меркаваньне рабочай групы, якое было праігнаравана Мінтрансам. На адмену конкурсаў як мінімум да чэрвеня 2019 года. А пасьля адмены конкурсаў мы чакалі рабочай групы па новых правілах, якія з бізнэс супольнасьцю (тымі на каго менавіта яны распаўсюджвацца) не абмяркоўваліся.
У лютым падчас сустрэч з нерэгулярнымі перавозчыкамі, прадстаўнікі Мінтрансу паставілі ўльтыматум аб пераходзе ўсіх у рэгулярныя. Далей ішло пераконваньне ўсіх перавозчыкаў і працоўнай групы, што іх дзейнасьць зьяўляецца рэгулярнымі перавозкамі. А гэта ня так.
Архіўнае фота. Сустрэча маршручыкаў нерэгулярнага злучэньня ў Менску.
Прадстаўнікі Транспартнай інспэкцыі не патлумачылі, што ў людзей ёсьць выбар. Супадае толькі кропка выезду з пункту А і кропка ўезду ў пункт B. Уся астатняя частка паслугі не супадае з рэгулярнасьцю. Больш за тое, пачуўшы пазытыўныя ацэнкі ад рады прадпрымальнікаў «аб самых сьмелых рашэньнях», мы пераканалі некаторых прадпрымальнікаў паспрабаваць перайсьці ў рэгулярныя зносіны. Практычна ўсіх не задавальняюць ні сама схема збору пасажыраў, ні гнуткасьць апэратараў, вакзалаў і г. д. Усё гэта адбілася ў першую чаргу на спажыўцу.
Я лічу, што рэгулятар не мае права мяняць умовы вядзеньня бізнэсу так, каб бізнэс закрываўся, прыводзіў да скарачэньня пэрсаналу і г. д., прычым рэзка і без абмеркаваньняў. Гэта не адпавядае духу дэкрэта № 7. А мы гэтага і хочам. Таму мы за тое, каб даць якасную паслугу пасажырам і мець зразумелыя ўмовы працы на доўгія гады.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Нас улады не пачулі». Маршрутчыкі пра новыя правілы пасажырскіх перавозакШто адказаў Мінтранс прыватным перавозчыкам?
— Нядаўна Мінтранс прыняў новыя правілы пасажырскіх перавозак, ці ўлічаныя там вашы патрабаваньні?
— Не, ня ўлічаныя. Правілы былі падпісаныя ў той самай рэдакцыі...
— Чаму, як вы думаеце, улады не прыслухаліся да вашых прапаноў і як гэта цяпер адаб’ецца на працы нерэгулярных, прыватных перавозчыкаў?
— Улада як раз і прыслухалася да нашых парадаў і рэкамэндацый. Рабочая група Рады па разьвіцьці прадпрымальніцтва падрыхтавала выніковую Аналітычную запіску, якая адлюстроўвае нашу думку, хаця і ня ў поўным аб’ёме.
На маё пытаньне да Мінтрансу чаму яны не ўлічылі меркаваньне Рады па разьвіцьці прадпрымальніцтва, прадстаўнік міністэрства Юры Дубіна адказаў, што гэтае меркаваньне мае толькі рэкамэндацыйны характар.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Прадпрымальніцкая рада скрытыкавала афіцыйны праект указу пра маршруткі, прапанавала свой«Час патрабуе працаваць у рынкавых умовах»
— Як вы будзеце далей адстойваць свае патрабаваньні, ці ёсьць яшчэ шанец? На каго спадзеяцеся?
— Мы не патрабуем. Яшчэ раз паўтаруся. Час патрабуе працаваць у рынкавых умовах. Дэкрэт № 7 кажа менавіта пра гэта. Але калі ён ёсьць, то для каго тады? А шанец ёсьць заўсёды. Мы спадзяемся на сябе і на прадстаўнікоў рабочай групы, якія нас падтрымалі. Па правілах перавозак патрэбна сумесная праца, як мы і дамаўляліся.
— Ці магчымы збор подпісаў, як раяць некаторыя маршрутчыкі?
— МААП лічыць, што ў дадзеным выпадку ён не патрэбны. Закон і зьмены да закону дастатковыя для працы перавозчыкаў. Але да новых правілаў перавозкі пасажыраў у нас ёсьць многа пытаньняў, як і да апэратараў і вакзалаў. Такое адчуваньне, што Мінтранс гэта дзяржава ў дзяржаве.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Мінтранс і рэгулярныя маршрутчыкі хочуць заблякаваць нерэгулярных», — Раманчук«Усе зьбіраюцца працаваць»
— Старшыня Асацыяцыі прафэсійных перавозчыкаў пасажыраў Кацярына Станкевіч заявіла ў мэдыях, што нерэгулярныя перавозчыкі рана ці позна вымруць як від. Вы згодныя з гэтым меркаваньнем?
— У законе нерэгулярныя перавозкі прапісаныя. З гэтым субʼектыўным меркаваньнем я ня згодны. Тым больш, што на сёньняшні дзень нерэгулярныя перавозчыкі маюць права паўнавартасна працаваць. Усе чальцы нашай асацыяцыі пра гэта ведаюць.
— Чаму прафэсійныя перавозчыкі чакаюць вашага выміраньня?
— Бо ня ўмеюць канкураваць.
— Новыя правілы пасажырскіх перавозак уступаюць у сілу пасьля 12 кастрычніка. Ці стане пасьля гэтага немагчымай праца нерэгулярных перавозчыкаў? Што здарыцца?
— Не. Пакуль па сустрэчах ясна, што ўсе зьбіраюцца працаваць. Вельмі дрэнна, што Мінтранс нічога не тлумачыць, прымаючы зьмены ў заканадаўстве. Тут усё проста, на жаль, нерэгулярныя перавозчыкі — гэта канкурэнты. Я думаю, таму яны так і ставяцца да гэтых людзей.
А што здарыцца? Страйкаў у нерэгулярных перавозчыкаў за ўсю іх дзейнасьць ніколі не было, гэта іх хлеб, рэпутацыя, працоўныя месцы. У лютым, калі спыніліся перавозчыкі, было сказана прадстаўніком транспартнай інспэкцыі, хто паедзе — гэта незаконная прадпрымальніцкая дзейнасьць. Таму людзі і сталі да высьвятленьня сытуацыі, пакуль не зьявілася рабочая група.
Гісторыя пытаньня
23 студзеня 2018 году набыў сілу закон «Аб аўтамабільным транспарце і аўтамабільных перавозках», а 26 лютага — прэзыдэнцкі дэкрэт № 7 «Аб разьвіцьці прадпрымальніцтва», якія істотна зьмянілі сытуацыю на рынку міжгародніх маршрутак.
Аналіз працоўнай групы Рады па разьвіцьці прадпрымальніцтва паказаў, што да ўступленьня ў сілу новага заканадаўства на рынку міжгародніх перавозак працавала больш за 40 тысяч транспартных адзінак, зь іх толькі 8–10 тысяч — ад рэгулярных (у асноўным дзяржаўных) перавозчыкаў. Нерэгулярныя маршруткі рабілі ў 3–20 разоў болей рэйсаў паміж Менскам і буйнымі гарадамі, чым рэгулярныя.
Паводле новага закону, дзейнасьць прыватных міжгародніх маршрутак аднесеная да «рэгулярных пасажырскіх перавозак». Раней яны, як і таксі, лічыліся нерэгулярнымі перавозчыкамі, а значыць, ня мусілі выконваць цэлы шэраг умоваў ды патрабаваньняў.
Многія прыватныя кампаніі па перавозцы пасажыраў на маршрутных таксі прыпынілі працу. У некаторых гарадох Беларусі былі перабоі ў міжгароднім злучэньні, дзяржава пусьціла дадатковыя рэйсы.
Працоўная група прыйшла да наступных высноў:
- Праект прынятага закону не абмяркоўваўся з прадстаўнікамі бізнэс-супольнасьці.
- У законе захаваная мадэль рэгулярных перавозак старога ўзору, якая дзесяцігодзьдзямі даводзіла сваю нежыцьцяздольнасьць.
- Новыя нормы закону найперш накіраваныя на больш жорсткае рэгуляваньне нерэгулярных перавозчыкаў, якія за 15–20 гадоў сфармавалі свае маршрутныя сеткі.
- Закон «ня даў ніякіх альтэрнатываў» для працягу працы нерэгулярных перавозчыкаў.
- Міністэрства транспарту і камунікацый спрабавала «ў „ручным“ рэжыме кіраваць працэсам» і аказалася не гатовае да рэалізацыі закону.