Актывістка са Слуцку Зінаіда Цімошак атрымала адказ з адміністрацыі мясцовага хлебазаводу наконт зьмены назвы гатунку хлеба «Бульбаш», якую пакупнікі палічылі абразьлівай.
Некалькі дзясяткаў жыхароў Слуцку ў калектыўным звароце на імя дырэктара хлебазаводу абурыліся назвай гатунку «Бульбаш», якая, на іхную думку, прыніжае нацыянальную годнасьць беларусаў, бо зьяўляецца абразьлівай мянушкай у адносінах да цэлага народа. Ліст быў напісаны па-беларуску, адказ прыйшоў на расейскай мове:
«Главный продукт питания белорусов — картошка. Наше традиционное, родное и близкое, на чем базируется самосознание людей.
На международной выставке во Франции хлеб „Бульбаш“ был помещен устроителями выставки на самое почетное место; благодаря, отчасти, и колоритному названию, он стал предметом высокого интереса для иностранных представителей и гордостью нашей делегации».
На Слуцкім хлебазаводзе лічаць, што «бульба» — «это то, что отличает белорусов от других наций, национальная «фишка», а хлеб «Бульбаш» — візытоўка дзяржавы. У зьвязку з гэтым робіцца выснова, што выкарыстаньне слова «бульбаш» не супярэчыць дзейнаму заканадаўству і праўных падставаў забараніць выраб і рэалізацыю хлеба з такой назвай няма.
Як адзначыла ў газэце «Новы час» актывістка Зінаіда Цімошак, адказ аўтараў ліста не задаволіў. Па-першае, пад лістом няма подпісу генэральнага дырэктара Дзьмітрыя Чырца. Па-другое, ён напісаны расейскай мовай, што супярэчыць заканадаўству аб зваротах грамадзянаў (зварот быў па-беларуску).
Ці абразьлівая для беларусаў мянушка «бульбаш»?
Ці сапраўды «бульбаш» ёсьць «візытоўкай» беларускай дзяржавы, Свабода папрасіла выказацца мовазнаўцу і дыплямата Пётру Садоўскага, які адмыслова займаўся вывучэньнем паходжаньня слова «Бульбаш».
Пётра Садоўскі, архіўнае фота
«Ёсьць такі панятак — пэяратыўныя назвы народаў, земляў, дзяржаваў, — тлумачыць Свабодзе Садоўскі. — Дык вось „бульбаш“ ідзе ў адным шэрагу з „макароньнікам“, „жабаедам“, „чарнамазым“, „жыдам“, „хахлом“ і г. д. Гэта першае. Па-другое, калі браць словаўтварэньне, назоўнікі з суфіксам „-аш“ таксама маюць адмоўную канатацыю. Напрыклад, таргаш, алкаш, звадыяш (той, хто любіць распускаць плёткі і сварыць людзей). Па-трэцяе, калі ў канцы ставяць так званы „цьвёрды знак“ — гэта і ёсьць памета часу каляніяльнага панаваньня Расеі на тэрыторыі Беларусі».
Некалькі разоў актывісты спрабавалі падаць на прапагандыстаў брэнду «Бульбаш» у суд, аднак спробы плёну ня мелі. Інстытут мовазнаўства Нацыянальнай акадэміі навук адмовіўся выканаць просьбу актывістаў і зрабіць заключэньне, якую сэнсавую нагрузку нясе гэтае слова.
Your browser doesn’t support HTML5
Ці падабаецца беларусам быць бульбашамі?