Радыё Свабода пагутарыла з каардынатарамі трох розных курсаў беларускай мовы і запыталася ў іх, наколькі палітызаваная іх аўдыторыя, а таксама — чым іх заняткі адрозьніваюцца ад канкурэнтаў.
«Моваведа»
Шточацьвер а 19-й гадзіне ў Менску,
вул. Францыска Скарыны, 12, бізнэс-цэнтар «Валеа», 3 паверх, канфэрэнц-заля.
Неўзабаве курсы адчыняць філіял у Горадні.
Выкладчыкі: Аляксей Шэін, Хрысьціна Запрудзкая, Анжаліка Дорашава.
Кожныя заняткі складаюцца з трох частак. У тэарэтычнай частцы гаворка ідзе пра гісторыю беларускай мовы. Практычная частка прысьвечаная пэўнай тэме — напрыклад, «Вандроўкі», «Эмоцыі і пачуцьці», «Кіно» і г.д. У межах практычнай часткі на курсы запрашаюцца госьці, дзейнасьць якіх зьвязаная з тэмай заняткаў. Інтэрактыўная частка — камунікацыя ў гульнявой форме ці ў форме дыскусіі.
Аляксей Шэін
Каардынатар курсаў «Моваведа» Аляксей Шэін кажа, што на курсы ня ходзяць актывісты палітычных партыяў ці грамадзкіх арганізацыяў, таму заняткі не палітызаваныя. Разам з тым Аляксей Шэін адзначае важнасьць супадзеньня палітычных пазыцыяў у арганізатараў, якія робяць супольную справу:
«Мне здаецца, што сярод тых людзей, якія наведваюць заняткі, сябраў палітычных ці грамадзкіх структураў няма. Да нас ходзяць ня толькі студэнты, але і праграмісты, айцішнікі, людзі са сфэры будаўніцтва і фінансаў. Людзі абсалютна розныя. Калі гаварыць пра сытуацыю вакол моўнага шоў „Мова ці кава“, то для мяне застаецца незразумелым, чаму заснавальніца, маючы пэўныя палітычныя погляды, ня можа працягваць праводзіць заняткі зь іншымі вядоўцамі. Я бачу, што праблема ў тым, што супольную справу хацелі рабіць людзі, якія маюць дыямэтральна супрацьлеглыя пункты гледжаньня. І тут ня важна, што яны супольна рабілі, — моўныя курсы, літаратурныя курсы, мастацкія выставы ці проста бізнэс. Так ці інакш, але на палітычнай глебе яны б разышліся».
«Моўныя сустрэчы»
Штосерады а 18.30 у Арт Сядзібе (Менск, пр. Незалежнасьці, 58, офіс 430)
Выкладчыкі: Вінцук Вячорка, Пётра Садоўскі, удзельнічалі таксама Зьміцер Саўка, Лявон Баршчэўскі.
Моўныя сустрэчы працягваюць традыцыю, якой больш за 30 гадоў, пачаліся яны ў часы „Беларускай Майстроўні». Гэтыя курсы адбываліся ў залях і ў прыватных кватэрах, пэрыядычна ўзнаўляючыся пры ўсіх палітычных рэжымах. Моўныя сустрэчы ладзяцца не ў фармаце моўнага шоў, а ў выглядзе майстэрні, дзе мовазнаўцы разам зь людзьмі, якія ўжо цалкам ці часткова карыстаюцца беларускай мовай, разглядаюць складаныя пытаньні вымаўленьня, пісьма, граматыкі і словаўжываньня.
Вінцук Вячорка
Мовазнаўца Вінцук Вячорка, асноўны вядоўца Моўных сустрэчаў, кажа, што хоць разнастайныя курсы беларускай мовы наведваюць розныя паводле ідэалягічных перакананьняў людзі, але ўсіх іх яднае разуменьне неабходнасьці незалежнасьці Беларусі:
«Апошнія некалькі гадоў мы называем заняткі Моўнымі сустрэчамі ды імкнемся да фармату майстэрні, шматбаковай гаворкі. Мы ладзім сустрэчы для тых людзей, якія рэальна карыстаюцца беларускай мовай у штодзённым жыцьці: у сям’і, падчас кантактаў з чыноўнікамі; для тых, хто патрабуе беларускамоўнага напісаньня імёнаў у дакумэнтах, для тых, хто пачынае пераводзіць справаводзтва ў сваіх фірмах на беларускую мову. Усе людзі, якія наведваюць і нашы курсы, і іншыя моўныя шоў і заняткі, могуць быць самых розных палітычных поглядаў — правыя ці левыя, анархісты ці кансэрватары, — але ўсіх нас апрыёры яднае разуменьне таго, што Беларусь павінна быць незалежнай і беларускай. А імпэрскі рэванш зьнішчыць нашую мову, як ужо зьнішчана мноства іншых на тэрыторыі Расейскай фэдэрацыі».
Вінцук Вячорка таксама пракамэнтаваў канфлікт, які прывёў да закрыцьця курсаў «Мова ці кава», і адзначыў, што чаша цярпеньня грамадзтва перапоўнілася пасьля выказваньня Кацярыны Кібальчыч пра беларускіх заўзятараў на матчы Ўкраіна — Беларусь:
«Я цаню ўнёсак заснавальніцы „Мовы ці кавы“, той імпэт і энэргію, якія яна ў гэтую справу ўклала. Але настаў момант, калі ўзьніклі антаганістычныя супярэчнасьці. На жаль, калі нехта ў відавочна палярнай сытуацыі, як расейска-ўкраінская вайна, ня проста займае нейкі бок, а зьяўляецца афіцэрам прапагандысцкай вайны, якую вядзе Расейская Фэдэрацыя, то проста шкада, што чалавек гэтага не разумее і не адчувае. Думаю, што Кацярына Кібальчыч пераступіла рысу цярплівасьці з боку каманды вядоўцаў і слухачоў курсаў тады, калі зрабіла абразьлівую заяву пра беларусаў на барысаўскім стадыёне, дзе было нямала людзей, якія хадзілі ці могуць хадзіць на моўныя шоў».
«Мова Нанова»
Штопанядзелка а 19 гадзіне ў Галерэі «Ў» (пр. Незалежнасьці, 37а) — курсы «Мова Нанова» для дарослых.
Штонядзелі а 10:30 і 11:30 — заняткі «Мова Нанова» для дзетак.
Выкладчыкі: Глеб Лабадзенка, Алеся Літвіноўская, Алена Церашкова, а таксама запрошаныя госьці і музыкі.
Курсы адбываюцца ў Віцебску, Горадні, Берасьці, Магілёве, Бабруйску, Баранавічах і Маладэчне. Наведнікам выдаюцца студэнцкія білеты.
Каардынатар курсаў, журналіст Глеб Лабадзенка кажа, што «Мова Нанова» — падкрэсьлена непалітычны праект, што вельмі цэніцца наведнікамі курсаў.
Глеб Лабадзенка
«Паводле нашых падлікаў, штотыдзень сукупная аўдыторыя складае каля 600 чалавек. Але мы ня ведаем палітычных перакананьняў нашых слухачоў. Ня наша задача гэта высьвятляць. Кожны чалавек мае шмат бакоў сваёй асобы. Нас цікавіць той бок, што яны прыхільна ставяцца да беларушчыны і хочуць зрабіць крок да яе. Нашы студэнты — гэта не філёлягі і не гісторыкі, як можа было б меркаваць. Нашы студэнты — гэта эканамісты, банкіры, аптэкары, настаўнікі, бібліятэкары, лекары, бухгальтары. Па-за курсамі нікога з гэтых людзей я ня ведаў раней. Мы прынцыпова адмяжоўваемся ад палітыкі, на курсах ніколі не гучаць палітычныя заявы ці выступы. Былі спробы з боку палітычных дзеячаў прарвацца на курсы і памахаць сьцягам, але мы добра разумеем, што гэта тое, што можа нашкодзіць нашай справе. Нашы студэнты кажуць, што раней яны думалі, што беларуская мова — гэта мова апазыцыі, і ўсьцешыліся, калі не пабачылі аніякай палітыкі на курсах».
Усе пералічаныя курсы ладзяцца ў розныя дні тыдня, таму ахвотныя могуць наведваць некалькі адразу.