У Беларусі распачалося датэрміновае галасаваньне па выбарах дэпутатаў мясцовых саветаў. У першы дзень на выбарчыя ўчасткі ў Менску прыйшлі пераважна пэнсіянэры і студэнты.
Выбарчы ўчастак № 5 Акадэмічнай выбарчай акругі № 48 — у будынку аднаго з інстытутаў Нацыянальнай акадэміі навук. Пры ўваходзе — дзяжурны міліцыянт. У глядацкай залі, дзе разьмешчаныя кабіны для галасаваньня, — двое назіральнікаў і чальцы выбарчай камісіі, якія перапісваюць журналісцкае пасьведчаньне. Выбарнікаў ня бачна, але старшыня камісіі Лілія Шатроўка на добрай беларускай мове кажа, што перад адкрыцьцём участка была нават чарга:
«Вы ведаеце, што сёньня толькі першы дзень для галасаваньня. Людзей яшчэ ня вельмі шмат, але на наш участак ужо прыходзілі, і гэта вельмі прыемна. Яны нас зьдзівілі — прыйшлі раней, чым трэба, яшчэ да адкрыцьця ўчастка. Так што пачатак ёсьць».
У Акадэмічнай выбарчай акрузе № 48 на месца кандыдата ў дэпутаты гарсавету прэтэндуюць трое — намесьнік дырэктара па ідэалягічнай працы аднаго зь менскіх заводаў, дырэктар спартовага комплексу, а таксама прадстаўнік партыі «Справядлівы сьвет». Паводле назіральніц, якія прыйшлі на ўчастак як прадстаўніцы партыяў «Справядлівы сьвет» і «Грамада», за першыя тры гадзіны прагаласавала шэсьць чалавек пэнсійнага веку. Гаворыць Тацяна Чыжова:
«Прагаласавала 6 ці 5 чалавек — дакладна не магу сказаць. Адзін — неадэкватны, а так — старыя людзі. Я лічу, што датэрмінова трэба галасаваць тады, калі чалавек сапраўды ня можа прыйсьці ў пэўны час. А так трэба прыходзіць у дзень галасаваньня».
Больш ажыўленым у першы дзень датэрміновага галасаваньня стаўся суседні ўчастак — № 6 — гэтай жа выбарчай акругі, у будынку тэхналягічнага каледжу. Тут прагаласавалі чацьвёра пэнсійнага веку. А іншыя выбарнікі — студэнты каледжу. У перапынках паміж заняткамі яны стаялі нават у чарзе па бюлетэні.
Карэспандэнтка: «Чаму вы прагаласавалі сёньня, у першы дзень датэрміновых выбараў?»
Юнак: «Чаму? Сказалі прагаласаваць — вось і прагаласаваў».
Карэспандэнтка: «Якія спадзяваньні ўскладаеце на свайго кандыдата?»
Юнак: «А я галасаваў супраць усіх. Бо трэба было вывучаць іх праграмы. Я гэтага не рабіў. А прагаласаваць абы-як я таксама не магу».
Карэспандэнтка: «Чаму вы вырашылі прагаласаваць датэрмінова?»
Юнак: «Ну, каб выбраць кандыдата самага лепшага і клапатлівага дэпутата, каб лепш было для нашай краіны».
Карэспандэнтка: «Выбралі?»
Юнак: «Так, выбраў».
Карэспандэнтка: «І хто гэта, калі не сакрэт?»
Юнак: «А няхай будзе сакрэтам».
Яшчэ адзін выбарчы ўчастак, № 8, гэтай жа Акадэмічнай акругі абсталяваны ў невялічкім пакойчыку. Кабіны тут — побач са скрыняй для галасаваньня, а чальцы выбарчай камісіі і адзіны назіральнік — таксама ад партыі «Справядлівы сьвет» — на адлегласьці выцягнутай рукі. Назіральнік паведаміў, што ў першай палове для тут прагаласаваў адзін пэнсіянэр. Старшыня выбарчай камісіі, тым ня менш, выказаўся ў тым духу, што датэрміновае галасаваньне патрэбнае, і запэўніў, што за ходам галасаваньня вядзецца пільны кантроль:
«Я мяркую, што датэрміновае галасаваньне неабходнае. Сёньня першы дзень, таму казаць пра актыўнасьць рана. А што да захаванасьці скрыні для галасаваньня і сэйфа зь бюлетэнямі — у нас, як і належыць, гэта апячатваецца, здаецца пад кантроль супрацоўнікам міліцыі пасьля закрыцьця ўчастка ўвечары. Раніцай у прысутнасьці чальцоў камісіі і міліцыянта ізноў усё адкрываецца — як і павінна быць у адпаведнасьці з заканадаўствам».
Назіральніца ад АГП Тамара Сяргей станоўча выказваецца пра ход першага дня галасаваньня, аднак не падзяляе думкі наконт яго неабходнасьці і празрыстасьці:
«Адзіны дзень галасаваньня, як гэта было раней, нават у часы Савецкага Саюзу — гэта, прынамсі, лепш, чым такое расьцягнутае галасаваньне. Бо ў такіх выпадках забясьпечыць захаванасьць бюлетэняў і таямніцу галасаваньня нельга — я гэта сьцьвярджаю як юрыст. Дзе будуць захоўвацца гэтыя бюлетэні і чаму выбарнікі павінны давяраць не прадстаўнікам выбарчых камісіяў, а супрацоўнікам міліцыі? Гэта ненармальнае становішча. І незалежна ад вынікаў галасаваньня я ўсё роўна буду ставіць іх пад сумнеў».
Датэрміновыя выбары ў Беларусі будуць трываць да апошняга дня галасаваньня, прызначанага на 23 сакавіка.
«Вы ведаеце, што сёньня толькі першы дзень для галасаваньня. Людзей яшчэ ня вельмі шмат, але на наш участак ужо прыходзілі, і гэта вельмі прыемна. Яны нас зьдзівілі — прыйшлі раней, чым трэба, яшчэ да адкрыцьця ўчастка. Так што пачатак ёсьць».
У Акадэмічнай выбарчай акрузе № 48 на месца кандыдата ў дэпутаты гарсавету прэтэндуюць трое — намесьнік дырэктара па ідэалягічнай працы аднаго зь менскіх заводаў, дырэктар спартовага комплексу, а таксама прадстаўнік партыі «Справядлівы сьвет». Паводле назіральніц, якія прыйшлі на ўчастак як прадстаўніцы партыяў «Справядлівы сьвет» і «Грамада», за першыя тры гадзіны прагаласавала шэсьць чалавек пэнсійнага веку. Гаворыць Тацяна Чыжова:
«Прагаласавала 6 ці 5 чалавек — дакладна не магу сказаць. Адзін — неадэкватны, а так — старыя людзі. Я лічу, што датэрмінова трэба галасаваць тады, калі чалавек сапраўды ня можа прыйсьці ў пэўны час. А так трэба прыходзіць у дзень галасаваньня».
Больш ажыўленым у першы дзень датэрміновага галасаваньня стаўся суседні ўчастак — № 6 — гэтай жа выбарчай акругі, у будынку тэхналягічнага каледжу. Тут прагаласавалі чацьвёра пэнсійнага веку. А іншыя выбарнікі — студэнты каледжу. У перапынках паміж заняткамі яны стаялі нават у чарзе па бюлетэні.
Карэспандэнтка: «Чаму вы прагаласавалі сёньня, у першы дзень датэрміновых выбараў?»
Юнак: «Чаму? Сказалі прагаласаваць — вось і прагаласаваў».
Карэспандэнтка: «Якія спадзяваньні ўскладаеце на свайго кандыдата?»
Юнак: «А я галасаваў супраць усіх. Бо трэба было вывучаць іх праграмы. Я гэтага не рабіў. А прагаласаваць абы-як я таксама не магу».
Карэспандэнтка: «Чаму вы вырашылі прагаласаваць датэрмінова?»
Юнак: «Ну, каб выбраць кандыдата самага лепшага і клапатлівага дэпутата, каб лепш было для нашай краіны».
Карэспандэнтка: «Выбралі?»
Юнак: «Так, выбраў».
Карэспандэнтка: «І хто гэта, калі не сакрэт?»
Юнак: «А няхай будзе сакрэтам».
Першы дзень датэрміновага галасаваньня
Яшчэ адзін выбарчы ўчастак, № 8, гэтай жа Акадэмічнай акругі абсталяваны ў невялічкім пакойчыку. Кабіны тут — побач са скрыняй для галасаваньня, а чальцы выбарчай камісіі і адзіны назіральнік — таксама ад партыі «Справядлівы сьвет» — на адлегласьці выцягнутай рукі. Назіральнік паведаміў, што ў першай палове для тут прагаласаваў адзін пэнсіянэр. Старшыня выбарчай камісіі, тым ня менш, выказаўся ў тым духу, што датэрміновае галасаваньне патрэбнае, і запэўніў, што за ходам галасаваньня вядзецца пільны кантроль:
«Я мяркую, што датэрміновае галасаваньне неабходнае. Сёньня першы дзень, таму казаць пра актыўнасьць рана. А што да захаванасьці скрыні для галасаваньня і сэйфа зь бюлетэнямі — у нас, як і належыць, гэта апячатваецца, здаецца пад кантроль супрацоўнікам міліцыі пасьля закрыцьця ўчастка ўвечары. Раніцай у прысутнасьці чальцоў камісіі і міліцыянта ізноў усё адкрываецца — як і павінна быць у адпаведнасьці з заканадаўствам».
Назіральніца ад АГП Тамара Сяргей станоўча выказваецца пра ход першага дня галасаваньня, аднак не падзяляе думкі наконт яго неабходнасьці і празрыстасьці:
«Адзіны дзень галасаваньня, як гэта было раней, нават у часы Савецкага Саюзу — гэта, прынамсі, лепш, чым такое расьцягнутае галасаваньне. Бо ў такіх выпадках забясьпечыць захаванасьць бюлетэняў і таямніцу галасаваньня нельга — я гэта сьцьвярджаю як юрыст. Дзе будуць захоўвацца гэтыя бюлетэні і чаму выбарнікі павінны давяраць не прадстаўнікам выбарчых камісіяў, а супрацоўнікам міліцыі? Гэта ненармальнае становішча. І незалежна ад вынікаў галасаваньня я ўсё роўна буду ставіць іх пад сумнеў».
Датэрміновыя выбары ў Беларусі будуць трываць да апошняга дня галасаваньня, прызначанага на 23 сакавіка.