Цэнтральная выбарчая камісія Беларусі 8 студзеня паведаміла афіцыйныя зьвесткі пра стварэньне акруговых камісіяў на мясцовых выбарах, прызначаных на 23 сакавіка 2014 году.
Усе 364 акруговыя камісіі для прызначаных на 23 сакавіка мясцовых выбараў цалкам сфармаваныя. Пра гэта Свабодзе сёньня паведаміў сакратар Цэнтральнай выбарчай камісіі Мікалай Лазавік. Прадстаўніцтва дэмакратычных партыяў параўнальна з апошнімі выбарамі, якія адбыліся чатыры гады таму, істотна скарацілася.
Акруговыя камісіі патрэбныя толькі для вызначэньня пераможцаў найвышэйшага мясцовага роўню: пры абраньні дэпутатаў абласных саветаў і Менскага гарадзкога, — кажа сакратар Цэнтравыбаркаму Мікалай Лазавік:
«Галоўная задача акруговых камісіяў — гэта праца з кандыдатамі ў дэпутаты. Менавіта гэтыя камісіі рэгіструюць ініцыятыўныя групы. Яны прымаюць дакумэнты ад кандыдатаў, правяраюць іх, рэгіструюць кандыдатаў. А пасьля завяршэньня галасаваньня гэтыя камісіі вырашаюць, хто ж абраны дэпутатам.
Калі прааналізаваць склад акруговых камісіяў, то я не сказаў бы, што палітычныя партыі тут праявілі высокую актыўнасьць. Іх прадстаўнікі складаюць у камісіях толькі крыху болей за 5%».
Параўнаньне зь мінулымі мясцовымі выбарамі сьведчыць пра тое, што ў акруговых камісіях прадстаўнікоў апазыцыі будзе значна меней, чым раней. Напрыклад, «Справядлівы сьвет» сёлета мае ў акруговых камісіях толькі 8 чалавек, а чатыры гады таму было 48. У партыі БНФ адпаведныя паказьнікі — 4 і 16. АГП і БСДП («Грамада») сёлета наагул не прадстаўленыя ў камісіях. А ў 2010 годзе іхніх вылучэнцаў было, адпаведна, 14 і 3.
Лідэр АГП Анатоль Лябедзька тлумачыць «нулявы» вынік сваёй партыі так:
«На сёньняшні дзень улады не ўключылі ні ў тэрытарыяльныя, ні ў акруговыя камісіі ніводнага нашага партыйца. У тэрытарыяльных, праўда, ёсьць пара чалавек. Але яны вылучаліся праз збор подпісаў, а не як партыйцы.
Я думаю, дзеяньні ўладаў — гэта рэфлексія на прынцыповую пазыцыю, якую заняла АГП. Гэта тое, што мы паставілі як прыярытэт нумар адзін — чэсныя, сумленныя выбары дзеля пераменаў. Улада найбольш баіцца гэтага. Бо на нейкія іншыя прапановы і сцэнары яна рэагуе больш-менш. Я лічу, што гэта такая палітычная ўстаноўка — нашых прадстаўнікоў у камісіі не ўключаць».
Сустаршыня грамадзкай арганізацыі «За справядлівыя выбары-2014» Віктар Карняенка лічыць, што абмежаваньні на апазыцыю будуць працягвацца падчас усяе выбарчай кампаніі:
«Улада сьмяротна баіцца празрыстых выбараў. Таму сытуацыя будзе пагаршацца і ў далейшым. Цяпер сябры акруговых і тэрытарыяльных камісіяў могуць працаваць толькі пры наяўнасьці ў іх моцнага жаданьня. А вось юрыдычныя магчымасьці ім абмежавалі вельмі моцна. Іх кантралюе сама камісія, якая не дазваляе ім рабіць нічога самастойна. Нават сачыць за тым, што адбываецца ў камісіях ніжэйшага роўню. Улада стварыла глыбока эшалянаваную абарону. Бо ранейшых мэханізмаў для перамогі ўладзе ўжо недастаткова».
Акруговыя камісіі патрэбныя толькі для вызначэньня пераможцаў найвышэйшага мясцовага роўню: пры абраньні дэпутатаў абласных саветаў і Менскага гарадзкога, — кажа сакратар Цэнтравыбаркаму Мікалай Лазавік:
«Галоўная задача акруговых камісіяў — гэта праца з кандыдатамі ў дэпутаты. Менавіта гэтыя камісіі рэгіструюць ініцыятыўныя групы. Яны прымаюць дакумэнты ад кандыдатаў, правяраюць іх, рэгіструюць кандыдатаў. А пасьля завяршэньня галасаваньня гэтыя камісіі вырашаюць, хто ж абраны дэпутатам.
Калі прааналізаваць склад акруговых камісіяў, то я не сказаў бы, што палітычныя партыі тут праявілі высокую актыўнасьць. Іх прадстаўнікі складаюць у камісіях толькі крыху болей за 5%».
Параўнаньне зь мінулымі мясцовымі выбарамі сьведчыць пра тое, што ў акруговых камісіях прадстаўнікоў апазыцыі будзе значна меней, чым раней. Напрыклад, «Справядлівы сьвет» сёлета мае ў акруговых камісіях толькі 8 чалавек, а чатыры гады таму было 48. У партыі БНФ адпаведныя паказьнікі — 4 і 16. АГП і БСДП («Грамада») сёлета наагул не прадстаўленыя ў камісіях. А ў 2010 годзе іхніх вылучэнцаў было, адпаведна, 14 і 3.
Лідэр АГП Анатоль Лябедзька тлумачыць «нулявы» вынік сваёй партыі так:
«На сёньняшні дзень улады не ўключылі ні ў тэрытарыяльныя, ні ў акруговыя камісіі ніводнага нашага партыйца. У тэрытарыяльных, праўда, ёсьць пара чалавек. Але яны вылучаліся праз збор подпісаў, а не як партыйцы.
Я думаю, дзеяньні ўладаў — гэта рэфлексія на прынцыповую пазыцыю, якую заняла АГП. Гэта тое, што мы паставілі як прыярытэт нумар адзін — чэсныя, сумленныя выбары дзеля пераменаў. Улада найбольш баіцца гэтага. Бо на нейкія іншыя прапановы і сцэнары яна рэагуе больш-менш. Я лічу, што гэта такая палітычная ўстаноўка — нашых прадстаўнікоў у камісіі не ўключаць».
Сустаршыня грамадзкай арганізацыі «За справядлівыя выбары-2014» Віктар Карняенка лічыць, што абмежаваньні на апазыцыю будуць працягвацца падчас усяе выбарчай кампаніі:
«Улада сьмяротна баіцца празрыстых выбараў. Таму сытуацыя будзе пагаршацца і ў далейшым. Цяпер сябры акруговых і тэрытарыяльных камісіяў могуць працаваць толькі пры наяўнасьці ў іх моцнага жаданьня. А вось юрыдычныя магчымасьці ім абмежавалі вельмі моцна. Іх кантралюе сама камісія, якая не дазваляе ім рабіць нічога самастойна. Нават сачыць за тым, што адбываецца ў камісіях ніжэйшага роўню. Улада стварыла глыбока эшалянаваную абарону. Бо ранейшых мэханізмаў для перамогі ўладзе ўжо недастаткова».