Сябры партыі БХД на Гарадзеншчыне ладзяць кампанію за беларускую мову на старонках раённых газэтаў. У лістах, скіраваных у рэдакцыі, яны патрабуюць, каб палова матэрыялаў друкавалася на беларускай мове. Рэдактары газэтаў іхняй заклапочанасьці не падзяляюць.
З 17 раённых газэтаў на Гарадзеншчыне цяпер толькі адна дзятлаўская «Перамога» выходзіць пераважна на беларускай мове, і нават сайт выданьня, у адрозьненьне ад іншых газэтаў, цалкам зроблены па-беларуску.
Палова астатніх раёнак, нягледзячы на тое, што ў рэгістрацыйным пасьведчаньні маюць дзьве мовы — беларускую і расейскую, друкуюцца па-расейску. І палова прытрымліваецца афіцыйнага дзьвюхмоўя.
Сябры БХД накіравалі ў абласную і некаторыя раённыя газэты лісты з подпісамі чытачоў, патрабуючы, каб палова матэрыялаў у іх друкавалася на беларускай мове. Актывіст са Слоніма Іван Бедка ўзгадвае, што яшчэ гадоў дзесяць таму іх раёнка была цалкам беларускамоўная.
Рэдактар «Слонімскага весніка» Кірыл Ляшчэнка абгрунтоўвае перавагу расейскай мовы на старонках газэты наступным чынам:
«Што датычыць публікацый, то ў нас журналісты пішуць на той мове, на якой лічаць патрэбным. Праўда, пажаданьні чытачоў схіляюцца да расейскай мовы. Мы неаднойчы праводзілі дасьледаваньні шляхам запаўненьня анкетаў і вулічныя апытаньні — і гэта факт».
Чытач мастоўскай раёнкі «Зара над Нёманам» Уладзімер Каўшовік распавядае, што разам зь сябрамі прааналізавалі гадавую падшыўку газэты. Тое, што родная мова зьнікла зь яе старонак, — гэта яшчэ ня ўсё.
Каўшовік: «Раней газэта цалкам выходзіла па-беларуску, прычым заўсёды была літаратурная старонка, дзе маглі друкаваць свае творы мясцовыя паэты, літаратары. А цяпер няма нават і гэтых старонак, усё друкуецца толькі па-расейску».
Намесьніца галоўнага рэдактара мастоўскай раёнкі Наталя Шэўчык ня бачыць у гэтым праблемы.
Шэўчык: «Кожны журналіст выбірае для сябе, на якой мове пісаць: нехта піша па-расейску, нехта па-беларуску. У чым тут справа, я не разумею? У нас дзьве дзяржаўныя мовы, і таму ня бачу тут праблемы».
Слонімскі журналіст і пісьменьнік Сяргей Чыгрын, аналізуючы сытуацыю зь беларускай мовай у раёнках, зьвяртае ўвагу на тое, што апошнія гады зь нейкіх прычынаў нават сталыя журналісты, якія ўсё жыцьцё пісалі па-беларуску, раптам пачалі пісаць на расейскай мове. Праўда, на яго думку, гэта нічога не дадало самім выданьням.
Палова астатніх раёнак, нягледзячы на тое, што ў рэгістрацыйным пасьведчаньні маюць дзьве мовы — беларускую і расейскую, друкуюцца па-расейску. І палова прытрымліваецца афіцыйнага дзьвюхмоўя.
Сябры БХД накіравалі ў абласную і некаторыя раённыя газэты лісты з подпісамі чытачоў, патрабуючы, каб палова матэрыялаў у іх друкавалася на беларускай мове. Актывіст са Слоніма Іван Бедка ўзгадвае, што яшчэ гадоў дзесяць таму іх раёнка была цалкам беларускамоўная.
Іван Бедка
Бедка: «Мы патрабуем, каб газэта выходзіла хоць напалову па-беларуску. У нас жа афіцыйна дзьве мовы, а яна выдаецца толькі па-расейску, хоць раней на старонках газэты друкаваліся матэрыялы на дзьвюх мовах, а яшчэ раней — выключна па-беларуску».Рэдактар «Слонімскага весніка» Кірыл Ляшчэнка абгрунтоўвае перавагу расейскай мовы на старонках газэты наступным чынам:
«Што датычыць публікацый, то ў нас журналісты пішуць на той мове, на якой лічаць патрэбным. Праўда, пажаданьні чытачоў схіляюцца да расейскай мовы. Мы неаднойчы праводзілі дасьледаваньні шляхам запаўненьня анкетаў і вулічныя апытаньні — і гэта факт».
Чытач мастоўскай раёнкі «Зара над Нёманам» Уладзімер Каўшовік распавядае, што разам зь сябрамі прааналізавалі гадавую падшыўку газэты. Тое, што родная мова зьнікла зь яе старонак, — гэта яшчэ ня ўсё.
Каўшовік: «Раней газэта цалкам выходзіла па-беларуску, прычым заўсёды была літаратурная старонка, дзе маглі друкаваць свае творы мясцовыя паэты, літаратары. А цяпер няма нават і гэтых старонак, усё друкуецца толькі па-расейску».
Намесьніца галоўнага рэдактара мастоўскай раёнкі Наталя Шэўчык ня бачыць у гэтым праблемы.
Шэўчык: «Кожны журналіст выбірае для сябе, на якой мове пісаць: нехта піша па-расейску, нехта па-беларуску. У чым тут справа, я не разумею? У нас дзьве дзяржаўныя мовы, і таму ня бачу тут праблемы».
Слонімскі журналіст і пісьменьнік Сяргей Чыгрын, аналізуючы сытуацыю зь беларускай мовай у раёнках, зьвяртае ўвагу на тое, што апошнія гады зь нейкіх прычынаў нават сталыя журналісты, якія ўсё жыцьцё пісалі па-беларуску, раптам пачалі пісаць на расейскай мове. Праўда, на яго думку, гэта нічога не дадало самім выданьням.
Сяргей Чыгрын
«Чытачы чытаюць цікавыя матэрыялы, а калі раёнкі ўсе аднолькавыя цяпер, то няхай яны выдаюцца хоць па-ангельску ці па-кітайску — яны ўсе цяпер нецікавыя. Калі публікуюцца вострыя матэрыялы, журналісцкія расьсьледаваньні любыя, чытачы на раёне будуць чытаць іх па-беларуску. І няважна, колькі ім гадоў — 18 альбо далёка за 70».