Два тыдні таму ў Горках, што на Магілёўшчыне, прайшлі «Дажынкі». За гэты час жыхары райцэнтру на свае вочы пераканаліся, чаго каштавала пасьпешлівая падрыхтоўка гораду да фэсту. Тратуары правальваюцца, двары чакаюць парадкаваньня, а некаторыя дамы — рамонту.
У Горках, як і ўва ўсіх дажынкаўскіх райцэнтрах, дамы звыкла пафарбаваныя ў вясёлкавыя колеры. Шыфэр на дахах заменены мэталічнай дахоўкай. Паўсюль разьбітыя кветнікі — формай падобныя да магілак. Ходнікі забрукаваныя тратуарнай пліткай. Менавіта яна першай і ня вытрымала выпрабаваньня восеньскімі дажджамі. Шмат дзе парабіліся правалы. Камунальнікі аўральна ліквідуюць іх.
«Навошта далёка хадзіць — вось бачыш, тратуар правалены. І так паўсюль. Вось прайдзі за цэнтральную вуліцу, і там правалена плітка тратуарная перад самай арэнай — мэтра паўтара», абураецца мінак на галоўнай у райцэнтры вуліцы Якубоўскага.
«Арэнай» называюць у Горках амфітэатар, дзе 21 верасьня Аляксандар Лукашэнка адкрываў «Дажынкі». Перад сцэнаю, на якой стаяў кіраўнік дзяржавы, таксама кідаецца ў вочы нядаўні плітачны рамонт. Плітачныя аскалёпкі ў грудку тут жа. Са стромкіх адхонаў на плітку сям-там вадой намыла грунт. Працы ля амфітэатра далёка ня скончаныя. Будаўнікі сьпяшаюцца ставіць слупы асьвятленьня. Нядобра зіркаюць на журналіста, які наважыўся быў іх фатаграфаваць.
«Цэнтар вуліц нібыта парабілі, а толькі ўбок дваццаць мэтраў нельга праехаць. Усё нельга — праехаць, прайсьці. Вада стаіць, бруд. І сьпешка. Невядома, што яна ўвесну пакажа. А вось асфальт. У апошні дзень перад „Дажынкамі“ дождж лье, а яны асфальт кладуць. А яно ўсё ж вылезе», — дзеліцца назіраньнямі спадар сталага веку.
Рыхтавалі Горкі да «Дажынак» будаўнікі з усяе Беларусі. На фэстываль працаўнікоў сяла былі патрачаныя дзясяткі мільярдаў рублёў. Тым ня менш недаробленага ў райцэнтры шмат. У чым прычына, цікаўлюся ў жыхароў Горак. Адно зь меркаваньняў:
«Часу было замала й сродкаў замала, каб за адзін год такі аб’ём выканаць. Трэба да „Дажынак“ рыхтавацца два-тры гады. І калі ўжо хочуць горад прыбіраць, то гэта трэба рабіць да канца».
Урэшце ня толькі ўскрайкі райцэнтру ня ўбачылі дажынкаўскага завіханьня. Жыхары дома на вуліцы Сурганава, 6, які амаль у гарадзкім цэнтры, спадзяваліся на адсяленьне. Але ня выпала. Дом пафарбавалі. Старыя вокны замянілі шклопакетамі, дах перакрылі мэталапрофілем. Усярэдзіне ж — заняпад. У адной з кватэраў узьнялася падлога. Рэчы зьнесьлі ў адзін пакой. Каналізацыйны смурод і абурэньне гаспадыні, якая чакала санэпідэмстанцыю, а завітаў журналіст.
Сытуацыю жанчына тлумачыць эмацыйна й разгублена:
«Вы ж бачыце, якая тут гніль і якая багна. Я ў шоку. Вось учора яны тут капалі, і зьявілася вада, бо цячэ каналізацыя пад падлогу. Тэрмін быў да 1 верасьня адрамантаваць усё. Сыстэму замяніць, ваду прыбраць — ніхто нічога не зрабіў. Дом зусім кепскі. Фундамэнта з аднаго боку зусім няма. А ў доме ж жыве дзевяць сем’яў».
Аварыйным, як сьцьвярджала мясцовая ўлада, быў і дом, у якім жыў Максім Гарэцкі ў 20-х гадах мінулага стагодзьдзя. Яго зьнесьлі. Цяпер на месцы будынка высаджаныя маладыя бярозкі. Абяцанай інфармацыйнай шыльды, хто жыў у зьнесеным доме, няма. Няма на новых шыльдах з назвамі вуліц і беларускай мовы. Усе яны расейскамоўныя. Беларускай мовы болей на агітацыйных стэндах, якія засталіся ад «Дажынак».
Умацаваньні моста ня вытрымалі дажджоў
«Навошта далёка хадзіць — вось бачыш, тратуар правалены. І так паўсюль. Вось прайдзі за цэнтральную вуліцу, і там правалена плітка тратуарная перад самай арэнай — мэтра паўтара», абураецца мінак на галоўнай у райцэнтры вуліцы Якубоўскага.
«Арэнай» называюць у Горках амфітэатар, дзе 21 верасьня Аляксандар Лукашэнка адкрываў «Дажынкі». Перад сцэнаю, на якой стаяў кіраўнік дзяржавы, таксама кідаецца ў вочы нядаўні плітачны рамонт. Плітачныя аскалёпкі ў грудку тут жа. Са стромкіх адхонаў на плітку сям-там вадой намыла грунт. Працы ля амфітэатра далёка ня скончаныя. Будаўнікі сьпяшаюцца ставіць слупы асьвятленьня. Нядобра зіркаюць на журналіста, які наважыўся быў іх фатаграфаваць.
Амфітэатар. Адсюль Лукашэнка адкрываў «Дажынкі». І тут відаць плітачны рамонт
«Цэнтар вуліц нібыта парабілі, а толькі ўбок дваццаць мэтраў нельга праехаць. Усё нельга — праехаць, прайсьці. Вада стаіць, бруд. І сьпешка. Невядома, што яна ўвесну пакажа. А вось асфальт. У апошні дзень перад „Дажынкамі“ дождж лье, а яны асфальт кладуць. А яно ўсё ж вылезе», — дзеліцца назіраньнямі спадар сталага веку.
Рыхтавалі Горкі да «Дажынак» будаўнікі з усяе Беларусі. На фэстываль працаўнікоў сяла былі патрачаныя дзясяткі мільярдаў рублёў. Тым ня менш недаробленага ў райцэнтры шмат. У чым прычына, цікаўлюся ў жыхароў Горак. Адно зь меркаваньняў:
«Часу было замала й сродкаў замала, каб за адзін год такі аб’ём выканаць. Трэба да „Дажынак“ рыхтавацца два-тры гады. І калі ўжо хочуць горад прыбіраць, то гэта трэба рабіць да канца».
Урэшце ня толькі ўскрайкі райцэнтру ня ўбачылі дажынкаўскага завіханьня. Жыхары дома на вуліцы Сурганава, 6, які амаль у гарадзкім цэнтры, спадзяваліся на адсяленьне. Але ня выпала. Дом пафарбавалі. Старыя вокны замянілі шклопакетамі, дах перакрылі мэталапрофілем. Усярэдзіне ж — заняпад. У адной з кватэраў узьнялася падлога. Рэчы зьнесьлі ў адзін пакой. Каналізацыйны смурод і абурэньне гаспадыні, якая чакала санэпідэмстанцыю, а завітаў журналіст.
Выгляд кватэры ў доме, які абяцалі адрамантаваць да «Дажынак». Каналізацыйныя сьцёкі запоўнілі яміну, дзе мусяць пракласьці трубы водаправоду
Сытуацыю жанчына тлумачыць эмацыйна й разгублена:
«Вы ж бачыце, якая тут гніль і якая багна. Я ў шоку. Вось учора яны тут капалі, і зьявілася вада, бо цячэ каналізацыя пад падлогу. Тэрмін быў да 1 верасьня адрамантаваць усё. Сыстэму замяніць, ваду прыбраць — ніхто нічога не зрабіў. Дом зусім кепскі. Фундамэнта з аднаго боку зусім няма. А ў доме ж жыве дзевяць сем’яў».
Такі дом звонку
Аварыйным, як сьцьвярджала мясцовая ўлада, быў і дом, у якім жыў Максім Гарэцкі ў 20-х гадах мінулага стагодзьдзя. Яго зьнесьлі. Цяпер на месцы будынка высаджаныя маладыя бярозкі. Абяцанай інфармацыйнай шыльды, хто жыў у зьнесеным доме, няма. Няма на новых шыльдах з назвамі вуліц і беларускай мовы. Усе яны расейскамоўныя. Беларускай мовы болей на агітацыйных стэндах, якія засталіся ад «Дажынак».
Памяць пра дом Гарэцкага ўшанавалі маладымі бярозкамі