З 11 лютага пачалі дзейнічаць папраўкі да Закону аб дзяржаўнай службе. Чыноўнікам забаронена карыстацца «льготамі і перавагамі» ад замежных краін.
Нагодай, каб прыняць папраўкі, стала «карта паляка», якую беларускія грамадзяне атрымліваюць ад польскіх уладаў. Зараз супрацоўнікі дзяржаўных установаў, якія маюць «карту паляка», павінны будуць здаць яе ў аддзел кадраў, інакш ім пагражае звальненьне. Перадае наш гарадзенскі карэспандэнт.
Карту паляка ў польскіх дыпляматычных установах пачалі выдаваць у 2008 годзе. Старшыня Галоўнай рады незарэгістраванага Саюзу палякаў Андрэй Пачобут падкрэсьлівае:
«Тое, што яны цяпер зрабілі зьмену ў заканадаўстве, яно практычна існавала ад самага пачатку. Па сутнасьці, ад моманту, калі пачала дзейнічаць „карта паляка“, была нефармальная забарона атрымліваць гэтую карту для людзей, якія працуюць у дзяржаўных установах. Ад самага пачатку выдачы „карты паляка“ вельмі шчыльны маніторынг праводзілі беларускія спэцслужбы: хто пайшоў у консульства, хто тэлефанаваў туды і гэтак далей. Зацікаўленасьць дастаткова вялікая ў „карце паляка“, нягледзячы на кампанію, якую ўлады праводзяць».
Гарадзенскі паэт, журналіст Юры Гумянюк таксама вырашыў аформіць «карту паляка»:
«Маё стаўленьне станоўчае, паколькі я супрацоўнічаю з польскімі мас-мэдыя, і гэтая карта дасьць мне магчымасьць мець ільготы, напрыклад, пры карыстаньні транспартам у Польшчы. І добра было б таксама наведваць музэйныя ўстановы са зьніжкай».
Што да чыноўнікаў з «картай паляка», Юры Гумянюк мяркуе:
«Дзяржава абмяжоўвае іхнія магчымасьці, а з другога боку, як кажуць: каму служыш, таму й кланяесься. Я ня бачу супярэчнасьці. Калі вы слугуеце гэтаму рэжыму, гэтай уладзе, то чаго ж вы хочаце? На двух крэслах вельмі нязручна сядзець. Трэба, мне здаецца, выбіраць альбо адно, альбо другое».
І — што мяркуюць адносна забароны чыноўнікам карыстацца «картай паляка» гарадзенскія мінакі:
Спадар: «Няправільна, правы чалавека абмяжоўвае».
Студэнт: «Я лічу, што пасада чалавека, яго праца на дзяржаву не павінна ўплываць на яго погляды, нацыянальную прыналежнасьць. Проста „карта паляка“, наколькі я ведаю, дае права працаваць, вучыцца ў Польшчы. Яна выдаецца на падставе нейкіх каранёў. Я лічу, нацыянальнае пытаньне не павінна залежаць ад працы ў дзяржаўных установах насамрэч».
Малады спадар: «Мне здаецца, што гэта парушэньне канстытуцыйных правоў і абмежаваньне свабодаў чалавека. Гэта яго асабістая справа. Як вядома, у Горадні многа ёсьць палякаў, гэта склалася гістарычна, таксама літоўцаў. Гэтыя краіны сваёй гісторыяй, традыцыяй зьвязаныя. І каб гэта абмежаваць адным рашэньнем — нельга, нельга».
Грамадзянам Беларусі выдадзена больш за дваццаць тысяч «картаў паляка». Выдаецца яна на дзесяць гадоў, уладальнік можа разьлічваць на бясплатную шматразовую польскую нацыянальную візу. На тэрыторыі Польшчы ён мае права, як грамадзяне Польшчы, працаваць без спэцыяльнага дазволу, бясплатна вучыцца і атрымліваць мэдычную дапамогу.
Каб атрымаць карту, трэба лічыць польскую мову роднай і валодаць ёю хоць на базавым узроўні, ведаць і падтрымліваць польскія традыцыі і звычаі, мець бацькоў або дзядоў польскай нацыянальнасьці альбо з польскім грамадзянствам. Можна таксама падаць даведку з арганізацыі польскай нацменшасьці пра свой актыўны ўдзел у ёй цягам мінімум трох апошніх гадоў.
Карту паляка ў польскіх дыпляматычных установах пачалі выдаваць у 2008 годзе. Старшыня Галоўнай рады незарэгістраванага Саюзу палякаў Андрэй Пачобут падкрэсьлівае:
«Тое, што яны цяпер зрабілі зьмену ў заканадаўстве, яно практычна існавала ад самага пачатку. Па сутнасьці, ад моманту, калі пачала дзейнічаць „карта паляка“, была нефармальная забарона атрымліваць гэтую карту для людзей, якія працуюць у дзяржаўных установах. Ад самага пачатку выдачы „карты паляка“ вельмі шчыльны маніторынг праводзілі беларускія спэцслужбы: хто пайшоў у консульства, хто тэлефанаваў туды і гэтак далей. Зацікаўленасьць дастаткова вялікая ў „карце паляка“, нягледзячы на кампанію, якую ўлады праводзяць».
Гарадзенскі паэт, журналіст Юры Гумянюк таксама вырашыў аформіць «карту паляка»:
«Маё стаўленьне станоўчае, паколькі я супрацоўнічаю з польскімі мас-мэдыя, і гэтая карта дасьць мне магчымасьць мець ільготы, напрыклад, пры карыстаньні транспартам у Польшчы. І добра было б таксама наведваць музэйныя ўстановы са зьніжкай».
Што да чыноўнікаў з «картай паляка», Юры Гумянюк мяркуе:
Калі вы слугуеце гэтаму рэжыму, гэтай уладзе, то чаго ж вы хочаце?
«Дзяржава абмяжоўвае іхнія магчымасьці, а з другога боку, як кажуць: каму служыш, таму й кланяесься. Я ня бачу супярэчнасьці. Калі вы слугуеце гэтаму рэжыму, гэтай уладзе, то чаго ж вы хочаце? На двух крэслах вельмі нязручна сядзець. Трэба, мне здаецца, выбіраць альбо адно, альбо другое».
І — што мяркуюць адносна забароны чыноўнікам карыстацца «картай паляка» гарадзенскія мінакі:
Спадар: «Няправільна, правы чалавека абмяжоўвае».
Студэнт: «Я лічу, што пасада чалавека, яго праца на дзяржаву не павінна ўплываць на яго погляды, нацыянальную прыналежнасьць. Проста „карта паляка“, наколькі я ведаю, дае права працаваць, вучыцца ў Польшчы. Яна выдаецца на падставе нейкіх каранёў. Я лічу, нацыянальнае пытаньне не павінна залежаць ад працы ў дзяржаўных установах насамрэч».
Малады спадар: «Мне здаецца, што гэта парушэньне канстытуцыйных правоў і абмежаваньне свабодаў чалавека. Гэта яго асабістая справа. Як вядома, у Горадні многа ёсьць палякаў, гэта склалася гістарычна, таксама літоўцаў. Гэтыя краіны сваёй гісторыяй, традыцыяй зьвязаныя. І каб гэта абмежаваць адным рашэньнем — нельга, нельга».
Грамадзянам Беларусі выдадзена больш за дваццаць тысяч «картаў паляка». Выдаецца яна на дзесяць гадоў, уладальнік можа разьлічваць на бясплатную шматразовую польскую нацыянальную візу. На тэрыторыі Польшчы ён мае права, як грамадзяне Польшчы, працаваць без спэцыяльнага дазволу, бясплатна вучыцца і атрымліваць мэдычную дапамогу.
Каб атрымаць карту, трэба лічыць польскую мову роднай і валодаць ёю хоць на базавым узроўні, ведаць і падтрымліваць польскія традыцыі і звычаі, мець бацькоў або дзядоў польскай нацыянальнасьці альбо з польскім грамадзянствам. Можна таксама падаць даведку з арганізацыі польскай нацменшасьці пра свой актыўны ўдзел у ёй цягам мінімум трох апошніх гадоў.