Сёньня пачаўся візыт прэзыдэнта Казахстану Нурсултана Назарбаева ў Беларусь. 27 лістапада ў Менск прыбывае расейскі прэзыдэнт Дзьмітрый Мядзьведзеў. Яны возьмуць удзел у пасяджэньні Міждзяржсавету ЭўрАзЭС. Разам з Аляксандрам Лукашэнкам яны павінны падпісаць дакумэнты па Мытным саюзе.
Афіцыйны візыт Назарбаева адбываецца пасьля дзевяцігадовага перапынку. Ён працягнецца да 26 лістапада. А 27-га лістапада ў Менску прэзыдэнты Беларусі, Казахстану і Расеі возьмуць удзел у пасяджэньні Міждзяржсавету ЭўрАзЭС. На ім плянуецца падпісаць дакумэнты аб стварэньні Мытнага саюзу. Аляксандар Лукашэнка ўжо выказаў сумнеў, што гэты саюз можа быць выгадным для Беларусі. Маўляў, Расея і Казахстан зарэзэрвавалі для сябе шэраг палажэньняў па найбольш адчувальных пытаньнях. Да таго ж гэтыя дзьве краіны вельмі падобныя, бо маюць вуглевадародную сыравіну. Таму, паводле А.Лукашэнкі, яны будуць выступаць кансалідавана. Напярэдадні кіраўнік Беларусі заявіў, што Мытны саюз прывядзе да ўзмацненьня пазыцый Расеі, а Беларусь і Казахстан могуць застацца на задворках.
Паводле кіраўніка аналітычнага цэнтру “Стратэгія” Леаніда Заікі, наўрад ці Назарбаеў прыехаў, каб ўгаворваць Лукашэнку не зрываць падпісаньне Мытнага саюзу.
“Назарбаеў усё ж сапраўдны ўсходні ліс, і яго больш цікавяць пэрспэктывы, якія могуць скласьціся. І ёсьць рэчы, дзе пазыцыі Беларусі і Казахстану могуць быць кансалідаваныя і будуць на карысьць гэтых дзьвюх краінаў. Калі Назарбаеў і Лукашэнка будуць узгадняць пазыцыю супраць Расеі, то Мытнага саюзу ня будзе. Мытны саюз — гэта ўзгадненьне нацыянальных эканамічных інтарэсаў. А гэтыя інтарэсы ў Беларусі, Казахстану і Расеі не супадаюць”.
Напярэдадні пасол Казахстану ў Беларусі Анатоль Сьмірноў заявіў, што Мытны саюз адкрые магчымасьць паставак казахстанскай нафты на беларускія нафтаперапрацоўчыя заводы і адтуль у Эўразьвяз. Раней гэтаму перашкаджалі праблемы з транспартаваньнем праз Расею. Але калі будуць адзіныя тарыфы,то гэтая праблема адпадзе.
Палітоляг Андрэй Фёдараў мяркуе, што гэтае пытаньне можа абмяркоўвацца на сустрэчы двух кіраўнікоў:
“Вядуцца размовы наконт нафтаправоду з поўдня на поўнач, Адэса — Броды, у якога ёсьць праблемы з запаўненьнем нафтай. Для гэтага неабходная казахстанская нафта. Беларускі бок будзе нейкім чынам уплываць на казахстанскіх партнэраў, каб яны таксама далучыліся да гэтай ідэі. Такія размовы вяліся, і калі сюды прыяжджаў Ільхам Аліеў. Але наколькі гэта рэальна і наколькі Астана гатовая пайсьці на такі крок, невядома”.
Палітоляг Уладзімер Улаховіч мяркуе, што візыт Назарбаева найперш тычыцца двухбаковых стасункаў, а потым ужо саміту. Ён кажа пра жыцьцяздольнасьць нафтавага супрацоўніцтва паміж Беларусьсю і Казахстанам.
“Але ёсьць пэўныя тэрміны распрацоўкі гэтага пытаньня. І фінансавая аснова. Беларусь наагул хоча распрацоўваць усе варыянты па нафце, якія магчыма. Бо гэта сур’ёзная і важная справа для разьвіцьця беларускай эканомікі”.
Эканамічны аглядальнік газэты “Беларусы і рынак” Тацяна Манёнак адзначае: беларускі бок разьлічвае, што Мытны саюз дасьць якасна новую магчымасьць доступу на расейскі рынак, верне тыя ідэальныя ўмовы, у якіх працавала эканоміка да крызісу. Але гэта малаверагодна, улічваючы ўзмацненьне пратэкцыянісцкай палітыкі той жа Беларусі.
“Што гэта будзе паўнавартасны эканамічны саюз, нейкая міні-Сусьветная гандлёвая арганізацыя, — гэта казаць цяжка. Бо беларускі бок не зьмяншаў пратэкцыянісцкую палітыку, а больш яе падвышаў. Гэта будзе даўгабуд. Кожная краіна будзе вытаргоўваць для сябе лепшыя ўмовы”.
Паводле кіраўніка аналітычнага цэнтру “Стратэгія” Леаніда Заікі, наўрад ці Назарбаеў прыехаў, каб ўгаворваць Лукашэнку не зрываць падпісаньне Мытнага саюзу.
“Назарбаеў усё ж сапраўдны ўсходні ліс, і яго больш цікавяць пэрспэктывы, якія могуць скласьціся. І ёсьць рэчы, дзе пазыцыі Беларусі і Казахстану могуць быць кансалідаваныя і будуць на карысьць гэтых дзьвюх краінаў. Калі Назарбаеў і Лукашэнка будуць узгадняць пазыцыю супраць Расеі, то Мытнага саюзу ня будзе. Мытны саюз — гэта ўзгадненьне нацыянальных эканамічных інтарэсаў. А гэтыя інтарэсы ў Беларусі, Казахстану і Расеі не супадаюць”.
Напярэдадні пасол Казахстану ў Беларусі Анатоль Сьмірноў заявіў, што Мытны саюз адкрые магчымасьць паставак казахстанскай нафты на беларускія нафтаперапрацоўчыя заводы і адтуль у Эўразьвяз. Раней гэтаму перашкаджалі праблемы з транспартаваньнем праз Расею. Але калі будуць адзіныя тарыфы,то гэтая праблема адпадзе.
Палітоляг Андрэй Фёдараў мяркуе, што гэтае пытаньне можа абмяркоўвацца на сустрэчы двух кіраўнікоў:
“Вядуцца размовы наконт нафтаправоду з поўдня на поўнач, Адэса — Броды, у якога ёсьць праблемы з запаўненьнем нафтай. Для гэтага неабходная казахстанская нафта. Беларускі бок будзе нейкім чынам уплываць на казахстанскіх партнэраў, каб яны таксама далучыліся да гэтай ідэі. Такія размовы вяліся, і калі сюды прыяжджаў Ільхам Аліеў. Але наколькі гэта рэальна і наколькі Астана гатовая пайсьці на такі крок, невядома”.
Палітоляг Уладзімер Улаховіч мяркуе, што візыт Назарбаева найперш тычыцца двухбаковых стасункаў, а потым ужо саміту. Ён кажа пра жыцьцяздольнасьць нафтавага супрацоўніцтва паміж Беларусьсю і Казахстанам.
“Але ёсьць пэўныя тэрміны распрацоўкі гэтага пытаньня. І фінансавая аснова. Беларусь наагул хоча распрацоўваць усе варыянты па нафце, якія магчыма. Бо гэта сур’ёзная і важная справа для разьвіцьця беларускай эканомікі”.
Эканамічны аглядальнік газэты “Беларусы і рынак” Тацяна Манёнак адзначае: беларускі бок разьлічвае, што Мытны саюз дасьць якасна новую магчымасьць доступу на расейскі рынак, верне тыя ідэальныя ўмовы, у якіх працавала эканоміка да крызісу. Але гэта малаверагодна, улічваючы ўзмацненьне пратэкцыянісцкай палітыкі той жа Беларусі.
“Што гэта будзе паўнавартасны эканамічны саюз, нейкая міні-Сусьветная гандлёвая арганізацыя, — гэта казаць цяжка. Бо беларускі бок не зьмяншаў пратэкцыянісцкую палітыку, а больш яе падвышаў. Гэта будзе даўгабуд. Кожная краіна будзе вытаргоўваць для сябе лепшыя ўмовы”.