У Беларусі ў час крызісу скарачаецца дабрачынная дапамога тым, хто ў патрэбе. Паводле дадзеных міністэрства юстыцыі, сёлета не працуе практычна кожны другі з раней зарэгістраваных грамадзкіх фондаў. Характэрны прыклад — спыненьне ў гарадах і раёнах Беларусі дзейнасьці больш як 50-ці філіяў дабрачыннага Фонду дапамогі ахвярам чарнобыльскай катастрофы.
Сёньня карэспандэнты “Свабоды” ў рэгіёнах высьвятлялі прычыны скарачэньня колькасьці фундатараў.
МАГІЛЁЎ
“Якая дапамога, калі заробак няма чым плаціць?!”
“Якая дапамога, калі заробак няма чым плаціць?!”
Прыватныя арганізацыі Магілёва ўсё менш ахвотна фундуюць мерапрыемствы дабрачынных аб’яднаньняў. Прычынаў дзьве: крызіс і адсутнасьць заканадаўчай базы, якая дазваляла б бізнэсоўцам без засьцярогі займацца мэцэнацтвам.
Кіраўнік магілёўскага дабрачыннага аб’яднаньня інвалідаў-вазочнікаў Алег Юркоў арганізаваў мноства мерапрыемстваў. Суразмоўца кажа, што шукаць сродкі для іх было заўжды няпроста, а цяперашні фінансавы крызіс яшчэ болей ускладніў гэтую працу.
“Цяжэй стала знайсьці падтрымку ў нейкіх прыватных структурах. Тыя, хто год таму быў на ўздыме, цяпер мне кажуць: пра якую дапамогу гаворка — заробак няма чым плаціць. Дапамога ж аказваецца з прыбытку. Паспрабуй зьвярнуцца да нас восеньню — можа, мы вам тады дапаможам”.
З дапамогі цяпер трэба плаціць падаткі.
“Так, як гэта робіцца ў іншых краінах. Калі аказваецца спонсарская дапамога, то за яе ня трэба плаціць падаткаў і за гэта ня будуць перасьледаваць. Спонсары самі кажуць: вось мы вам дапамаглі, а да нас тады прыехалі й кажуць — „А што вы такія заможныя, грошы шмат, што дапамагаеце інвалідам?“ І пачынаюць капаць пад іх”.
У спадара Юркова пытаюся: “Ці дапамагае дзяржава ў такім разе?”
“Дапамога ёсьць, аднак яна абмежаваная. Калі частку сродкаў дае дзяржава — пяцьдзясят ці семдзесят працэнтаў — то неабходна знайсьці грошы, якіх нестае: на прызы, альбо пражываньне, і гэтак далей”.
Самі бізнэсоўцы пра сваю дабрачыннасьць кажуць няшмат. “Дапамогу аказваем, але нерэгулярна, бо няма грошы”.
Магілёўскі экспэрт у пытаньнях разьвіцьця няўрадавых арганізацыяў Ігар Шары зазначае: успрыняцьце людзьмі дабрачыннасьці папсаванае ўладай.
“Крызіс адбіваецца на аб’ёмах дабрачынных унёскаў, але тое, што няма традыцыяў у народзе дабрачыннасьці — гэта яшчэ большая праблема. Калі нібыта дабрачынныя грошы зьбіралі на пабудову бібліятэкі нацыянальнай, то дабрачыннасьць такая выглядала нацягнутай, штучна зробленай”.
ГОРАДНЯ
Дзіцячы хосьпіс існуе толькі на дабрачынныя сродкі
Дзіцячы хосьпіс існуе толькі на дабрачынныя сродкі
На Гарадзеншчыне ў крызіс таксама зьменшылася колькасьць фундатараў. Тым ня менш ёсьць тут і павучальныя прыклады.
У Зэльвенскім раённым Цэнтры карэкцыйна-разьвівальнага навучаньня і рэабілітацыі зараз папраўляюць сваё здароўе 4 дзіцяці зь цяжкімі парушэньнямі разьвіцьця (хвароба Даўна, ДЦП). 30 дзеткам аказваецца комплексная карэкцыйная дапамога.
Няма адказаў на лісты аб дапамозе да Дня абароны дзяцей.
Зэльвенскі цэнтар утрымліваецца на бюджэтныя сродкі, але заўсёды добра дапамагалі й фундатары, якіх з пачаткам крызісу паменела — распавядае мне намесьніца дырэктара, спадарыня Сьвятлана.
Спадарыня: “Стала складаней. Мы вось ужо лісты фундатарам напісалі, бо 1 чэрвеня Дзень абароны дзяцей, дык яны сказалі чакаць, і пакуль няма адказу”.
Спадарыня Сьвятлана распавядае, што, нягледзячы на крызіс, іхнай установе дапамог прыватны прадпрымальнік спадар Макей: даў сродкі на добры рамонт.
А вось Слонімскі дзіцячы хосьпіс існуе толькі на ахвяраваньні дабрачынных арганізацый і прыватных асобаў. Нядаўна наша радыё распавядала пра тое, што арганізацыі нават няма чым заплаціць за камунальныя паслугі.
Каб дапамагчы дзецям, кіраўнікі мусяць прасіць дазволу ў вышэйшага начальства.
“Вядома, у прадпрыемстваў з гэтым ёсьць пэўныя праблемы, бо яны павінны яшчэ зьвяртацца ў вышэйстаячыя арганізацыі па дазвол, каб нам дапамагчы. Але ня ўсе гэта хочуць рабіць”.
Спадарыня Назарава кажа, што яны і надалей працягваюць актыўна шукаць фундатараў, бо тых сродкаў, якія ёсьць цяпер на рахунку, хопіць толькі на некалькі месяцаў.
Яшчэ адзін дзіцячы хосьпіс у Горадні таксама дзейнічае непасрэдна на ахвяраваньні фундатараў. Кіраўнічка Вольга Шульга кажа, што працаваць яны пачалі якраз з пачаткам крызісу, і таму ўвесь час даводзіцца сутыкацца з грашовымі праблемамі.
Шульга: “Вядома, калі я зьвяртаюся да буйных прадпрыемстваў — яны дапамагаюць. Сярэдні бізнэс наракае на крызіс — маўляў, вельмі складана. Дый буйныя шматлікія прадпрыемствы адмаўляюць у дапамозе, спасылаючыся на крызіс”.
Карэспандэнт: “А прыватныя асобы дапамагаюць?”
Шульга: “Вельмі мала…”
Камэнтар “Свабоды”
Патлумачыць цяперашнюю сытуацыю ў справе дабрачыннасьці “Свабода” папрасіла баранавіцкага прадпрымальніка і актывіста Аб’яднанай грамадзянскай партыі Мікалая Чарнавуса. Сёлета разам зь іншымі прадпрымальнікамі ён двойчы арганізаваў збор адзеньня і ласункаў для дзяцей-сірот, якія выхоўваюцца ў баранавіцкіх школах-інтэрнатах. Але мясцовыя чыноўнікі ўспрынялі гэтую ініцыятыву без энтузіязму.
“Мы бачым, што дзеці вельмі рады нашым падарункам. Яны маюць патрэбу ў гэтым. Але чыноўнікі ўсяляк перашкаджаюць нашай дабрачыннасьці. Яны заяўляюць, што мы перасьледуем палітычныя мэты. І гэтыя ж чыноўнікі прапануюць нам пералічваць грошы. Але мы ўпэўнены, што такую дапамогу чыноўнікі могуць лёгка прысвоіць. Мы лічым, што дапамога павінна трапіць менавіта ў рукі саміх дзяцей”.
Андрэй Белагубаў, Міхал Карневіч, Анатоль Кругавец