У выдавецтве “Смэлтак” выйшаў энцыкляпэдычны даведнік “Рэпрэсаваныя каталіцкія духоўныя, кансэкраваныя і сьвецкія асобы Беларусі. 1917 — 1964”.
Гэта ўжо шаснаццатая такая кніга дасьледчыка рэпрэсій у Беларусі пісьменьніка Леаніда Маракова. Папярэднія былі прысьвечаныя беларускім літаратарам, журналістам, навукоўцам, партыйным, грамадзкім, культурным дзеячам і праваслаўным сьвятарам, якія сталі ахвярамі бальшавіцкай рэпрэсіўнае машыны.
У новай кнізе Леаніда Маракова пададзеныя кароткія біяграфіі больш як 700 асобаў — ксяндзоў, манахаў, актыўных парафіянаў, якія былі забітыя, высланыя ці зьніклі бязь вестак. Падобнае выданьне ў Беларусі выходзіць упершыню. Даведнік ахоплівае час ад 1917 да 1964 году. Такую храналёгію аўтар абраў невыпадкова.
“Ведаеце, хрушчоўская адліга пасьля Сталіна не закранула сьвятароў. Канечне, гэта былі ўжо не расстрэлы, але працягвалася зачыненьне касьцёлаў, ператварэньне іх у нейкія іншыя ўстановы. Таму вырашылі час да канца праўленьня Хрушчова ўключыць, таму што былі рэпрэсіі, хоць у асноўным і эканамічныя, але моцныя”.
Асобны разьдзел кнігі складзены з даведак пра амаль 800 касьцёлаў Беларусі і сьвятароў, якія у іх служылі. Такой абагуленай інфармацыі да гэтага таксама не было, кажа спадар Маракоў.
“Цяпер у кожным касьцёле будуць ведаць, хто ў ім служыў раней. Я думаў, што гэта было немагчыма зрабіць, але вада камень точыць — і гэта было зроблена”.
Праца над васьмісотстаронкавым томам заняла два гады, хоць сам дасьледчык меркаваў, што будзе рабіць яго значна даўжэй. А тут, кажа спадар Маракоў, яму дапамагалі, пэўна, звышнія сілы.
“Я вось гляджу на том і нават упэўнены, што гэта ня я зрабіў, што гэта нейкі сон ці нейкі цэлы калектыў безь мяне гэта зрабіў. Гэта хтосьці дапамагае звыш”.
Насамрэч сабраць велізарны аб’ём гэтай інфармацыі, якая асобнымі выданьнямі ніколі не выходзіла ў Беларусі, дасьледчыку дапамаглі кіраўнікі каталіцкага касьцёлу краіны, якія актыўна падтрымалі ідэю даведніка. Яны перадалі яму шматлікія крыніцы на польскай, расейскай, нямецкай, ангельскай мовах.
Леанід Маракоў плянуе падрыхтаваць яшчэ восем даведачных кніг пра рэпрэсаваных суайчыньнікаў. А ў далейшых плянах — сто тамоў бібліятэкі, альтэрнатыўнай выдадзенай дзяржавай сэрыі “Памяць”.
У новай кнізе Леаніда Маракова пададзеныя кароткія біяграфіі больш як 700 асобаў — ксяндзоў, манахаў, актыўных парафіянаў, якія былі забітыя, высланыя ці зьніклі бязь вестак. Падобнае выданьне ў Беларусі выходзіць упершыню. Даведнік ахоплівае час ад 1917 да 1964 году. Такую храналёгію аўтар абраў невыпадкова.
“Ведаеце, хрушчоўская адліга пасьля Сталіна не закранула сьвятароў. Канечне, гэта былі ўжо не расстрэлы, але працягвалася зачыненьне касьцёлаў, ператварэньне іх у нейкія іншыя ўстановы. Таму вырашылі час да канца праўленьня Хрушчова ўключыць, таму што былі рэпрэсіі, хоць у асноўным і эканамічныя, але моцныя”.
Асобны разьдзел кнігі складзены з даведак пра амаль 800 касьцёлаў Беларусі і сьвятароў, якія у іх служылі. Такой абагуленай інфармацыі да гэтага таксама не было, кажа спадар Маракоў.
“Цяпер у кожным касьцёле будуць ведаць, хто ў ім служыў раней. Я думаў, што гэта было немагчыма зрабіць, але вада камень точыць — і гэта было зроблена”.
Праца над васьмісотстаронкавым томам заняла два гады, хоць сам дасьледчык меркаваў, што будзе рабіць яго значна даўжэй. А тут, кажа спадар Маракоў, яму дапамагалі, пэўна, звышнія сілы.
“Я вось гляджу на том і нават упэўнены, што гэта ня я зрабіў, што гэта нейкі сон ці нейкі цэлы калектыў безь мяне гэта зрабіў. Гэта хтосьці дапамагае звыш”.
Насамрэч сабраць велізарны аб’ём гэтай інфармацыі, якая асобнымі выданьнямі ніколі не выходзіла ў Беларусі, дасьледчыку дапамаглі кіраўнікі каталіцкага касьцёлу краіны, якія актыўна падтрымалі ідэю даведніка. Яны перадалі яму шматлікія крыніцы на польскай, расейскай, нямецкай, ангельскай мовах.
Леанід Маракоў плянуе падрыхтаваць яшчэ восем даведачных кніг пра рэпрэсаваных суайчыньнікаў. А ў далейшых плянах — сто тамоў бібліятэкі, альтэрнатыўнай выдадзенай дзяржавай сэрыі “Памяць”.