Субота, 27 жніўня
Па абедзе выпраўляемся ў Барысаў — на дапамогу жончынай бабулі із зборам ураджаю. Мабыць, і цяпер ня будзе часу зрабіць візыт да Янкі Лайкова, да якога ўжо год абяцаюся завітаць.
Бяда: не пасьпелі набыць «Нашу ніву». Добра ўсьведамляючы, што ў суботу газэты ўжо не знайсьці, на выезьдзе з гораду спыняюся ля шапіку — і... атрымліваю астатні нумар «НН». З гэтага робім выснову, што Ўручча — найменей прасунуты раён Менску.
У «Ніве» натыркаюся на падборку вершаў сябра Севуся Сьцебуракі. Адзін зь іх, як на мяне, самы ўдалы, мае прысьвячэньне: Толю Івашчанку. У вершы скарыстаны памер і адзін радок з майго опусу, ахвяраванага Севу й друкаванага колісь у «НН». Покуль 1:1.
Да ночы закатваем слоікі з алычой ды сьлівамі, што высьпяваюць нават на зламаных бураю дрэвах. Ля ганку нараджае котка Кася. Кацяняты выходзяць мёртвыя й котка адразу губляе да іх інтарэс. Сабака, што завіхаецца побач, увесьчасна аблізваючы парадзіху, урэшце зьядае трупікі. Тацяне брыдка й яна вінаваціць сабаку за канібалізм. Спрабую тлумачыць пра непачварнасьць натуральнага.
«Распухлая ноч сьціснула сківіцы...» Сядзім на кухні ўдвох з коткай. Яна расьцягнулася на футры, якім абгорнуты цёплыя пасьля закаткі слоікі. Я п''ю гарбату з бутэрбродам і чытаю аповед Яўгена Бурага «Грэшніца» пра дурную каціную сьмерць. Кася пільна назірае за маімі рухамі ў спадзяваньні, што нешта й ёй перападзе. Вядома ж, перападае. Котка засынае на маіх каленях, шторазу запускаючы кіпцікі ў скуру жывата. Асьцярожна перакладаю пухнаты клубок на слоікі. Ідучы спаць, адчуваю сьпінай незадаволены позірк.
Нядзеля, 28 жніўня
Чытаю ў Оша: «У зьнешнім сьвеце калі вы з кімсьці дзеліцеся, то губляеце. Але ва ўнутраным сьвеце дзейнічае адваротны прынцып: чым болей аддаеш іншым,— тым болей у цябе застаецца, чым меней аддаеш, — тым меней застаецца». Гэтая тэза крыху раскрывае тое, што мне заўжды муляла пры чытаньні падобнае літаратуры: на халеру майстру дзэн, прасьветленаму, рабіць нататкі ды трымаць арміі вучняў і пасьлядоўнікаў па ўсім сьвеце? Дык тое, аказваецца, круты мэтад пашырэньня сьвядомасьці.
У зьвязку з гэтым прыгадваецца лектарка з кансультацыі для будучых маці, якую наведваем разам з жонкай. Маладая жанчына называе сябе «прафэсійнай маці» й дае практычныя парады па гадаваньні немаўля. Ёй проста па кайфе дапамагаць такім чынам людзям. Так, яна, акрамя таго, што трымае «гарачую лінію» для цяжарных у лякарні, паведамляе ўсім нумар свайго мабільніку й настойліва раіць тэлефанаваць у любы час па кансультацыю. Можа нават сама прыехаць і дапамагчы, да прыкладу, з купаньнем немаўляці. Таксама, у нейкім сэнсе, прасьветленасьць.
Дарэчы, сам Багвану Шры Раджнішу (скарочана — Оша) ніколі нічога не занатоўваў, хаця пад гэтым імем выйшла болей за 600 кніг. Да ўсялякіх усходніх фішак мяне гарнула зь дзяцінства. Маё імя па-грэцку азначае «Ўсходні». Ды й жыву я ў Менску на вуліцы Ўсходняй. Для англамоўных японскае спалучэньне О-Шо сугучнае з ocean. Для мяне ж яно добра рыфмуецца з словам «прыгожа». На магіле Оша напісана: «Never Born. Never Died. Only Visited this Planet Earth between 1931 — 1990». Прыгожа.
Панядзелак, 29 жніўня
Выйшаў з адпачынку шэф. «Ну, хваліся!», — сустракае сваёй кароннай фразай. Замест адказу прыкладаю сваю крыху ружовую руку да ягонай — з шакалядным чарнаморскім загарам. Хваліцца няма чым.
Увесь дзень тэлефануюць са школ — просяць «выслаць пісьменьніка» на Дзень ведаў. Пытаюся: каго б вы хацелі — узрост, тэматыка, пра заек ці пра каго?.. Адказваюць: трэба, каб ён пісаў нешта пра Рэспубліку Беларусь. Чухаю патыліцу. Сярод пяціста чальцоў СБП не магу адразу “выбраць” самага вартага. Пытаюся: ну, а асабіста вам хто падабаецца? Так і не пачуўшы ніводнага прозьвішча, прапаную кантакт Ніла Сымонавіча Гілевіча. Маладая выкладніца, «сацыяльны пэдагог», у шчырым зьдзіўленьні: «Хіба ж ён яшчэ рухаецца?»…
Нарэшце вызвалілі НАШУЮ кватэру (з паўмесяца былыя гаспадыні-алькагалічкі, маці й дачка, дзесьці хаваліся — выходзілі з адзначэньня пасьпяховага продажу). Па сабе яны пакінулі кіляграм сабачае поўсьці на падлозе, гарнізон прусакоў, нямытую пліту ды... тэлевізар (праўда, па частках).
Увечары здымаю з падлогі плінтусы й прагнілае дывановае пакрыцьцё. У дзьверы грукаюць. На парозе — малады хлапец, сусед зьнізу. Ён ветліва просіць, каб ня грукалі, бо дзіцё палохаецца й ня можа ўкласьціся. Ягоныя ветлівасьць ды спакойны тон цешаць. Сам сабе адказваю (для яго) словамі героя з салаўёўскае «Чорнае розы...»: «Заўжды так хочацца пабачыць твар хаця аднаго нармальнага чалавека».
Па тэлевізіі паказваюць удзельнікаў канцэрту «Рок пасьля вакацыяў». Пераможцы «Басовішча» розных гадоў распавядаюць пра свае творчыя пляны. Выключна па-расейску. Прыкра.
Аўторак, 30 жніўня
Ня мой дзень. Прамінаю.
Серада, 31 жніўня
Зранку падвозіў Тацяну на працу — на зваротным шляху, па праспэкце Пераможцаў, непадалёк ад Храму Покрыва Прасьвятой Багародзіцы, спынілі рух. Як заўжды ў гэты час (недзе а палове на дзясятую): мусіў ехаць Пераможца.
Чакаю пяць хвілін, дзесяць. Сабралася ўжо досыць салідная калёна. Усім — на працу. Паперадзе — адзін “даёвы” з узьнятым угару жазлом. І тут хтосьці дае нясьмелы сыгнал. Потым яшчэ, з іншага месца. Націскаю на кляксон і я. Шкада, рух хутка аднаўляюць. Мог выдарыцца някепскі флэш-моб.
Разам з “шэфамі” забіралі сьвежы “Дзеяслоў” з друкарні й тут жа адвозілі на “экспэдыцыю” “Белпошты”, у падпіску. Давялося праходзіць шэраг балючых для нетрывалае псыхікі працэдур: выбіваць пропуск для ўезду на тэрыторыю Дому друку, здабываць вазок, чакаць подпісу накладной ад знэрваванай кабеты з гучным назовам пасады: “дзяжурная па зьмене”... Усё пад грукат і віскатаньне станкоў. Варта патрапляць — зрэ-э-дку, раз на два месяцы — у такія месцы, каб пасьля адчуць радасьць экзыстэнцыі.
На прахадной міліцыянт сувора пытаецца, што за людзі ў машыне? Адказваю: грузчыкі. “Не паложана” — адзін грузчык няхай едзе, а другі застанецца чакаць ля шлягбаўму. Гэтак рэдактару “Дзеяслову” не дазволілі ўласнаруч данесьці часопіс да чытача, а старшыня Саюзу пісьменьнікаў часова “перакваліфікаваўся”...
Чацьвер, 32 жніўня
Хочацца перасунуць канец лета яшчэ на дзень. Марна: зранку зімна, як ніколі.
Трэці дзень каматозіць: сьлязяцца вочы й балюча глытаць. Нос адкладае толькі, як сядаю за стырно. Перавозім на новую кватэру лядоўню. Удвох са шваграм сьцягваем яе з чацьвёртага паверху й зацягваем на трэці. Пасьля такога нос зусім адкладае.
Сярэдзіна дня выдараецца багатай на сустрэчы. Самае прыемнае: прыезд віцяблян Арцёма Арашонка ды Сяргея Рублеўскага (бяз змовы), атрыманьне новае кнігі ад Уладзімера Арлова ды знаёмства з Аляксандрам Ірванцом, рытуальнае расьпіцьцё гарбаты з Ігарам Бабковым. Са спадаром Ігарам абмяркоўваем мэтады барацьбы з энтрапіяй ды далейшыя падрыўныя акцыі на карысьць літаратурнага працэсу. :))))
У сьвежым “Дзеяслове” чытаю анкету Леаніда Дранька-Майсюка: “Калі за дзёньнік бярэцца звычайны літаратар, дзёньнік тады падобны на сьметнік”. Спадзяюся, мае нататкі ня стануцца сьмецьцем у чыёйсьці галаве.
Пятніца, 2 верасьня
Зранку завожу жонку на працу. На праспэкце Пераможцаў, на зваротным, прапускаю картэж. Увечары заплянавана паездка ў Жыровічы. Не забыцца на “Ніву”. Боль з горла перайшоў на язык. Цяжка артыкуляваць. Прасуюся, каб ехаць на Свабоду.
Па абедзе выпраўляемся ў Барысаў — на дапамогу жончынай бабулі із зборам ураджаю. Мабыць, і цяпер ня будзе часу зрабіць візыт да Янкі Лайкова, да якога ўжо год абяцаюся завітаць.
Бяда: не пасьпелі набыць «Нашу ніву». Добра ўсьведамляючы, што ў суботу газэты ўжо не знайсьці, на выезьдзе з гораду спыняюся ля шапіку — і... атрымліваю астатні нумар «НН». З гэтага робім выснову, што Ўручча — найменей прасунуты раён Менску.
У «Ніве» натыркаюся на падборку вершаў сябра Севуся Сьцебуракі. Адзін зь іх, як на мяне, самы ўдалы, мае прысьвячэньне: Толю Івашчанку. У вершы скарыстаны памер і адзін радок з майго опусу, ахвяраванага Севу й друкаванага колісь у «НН». Покуль 1:1.
Да ночы закатваем слоікі з алычой ды сьлівамі, што высьпяваюць нават на зламаных бураю дрэвах. Ля ганку нараджае котка Кася. Кацяняты выходзяць мёртвыя й котка адразу губляе да іх інтарэс. Сабака, што завіхаецца побач, увесьчасна аблізваючы парадзіху, урэшце зьядае трупікі. Тацяне брыдка й яна вінаваціць сабаку за канібалізм. Спрабую тлумачыць пра непачварнасьць натуральнага.
«Распухлая ноч сьціснула сківіцы...» Сядзім на кухні ўдвох з коткай. Яна расьцягнулася на футры, якім абгорнуты цёплыя пасьля закаткі слоікі. Я п''ю гарбату з бутэрбродам і чытаю аповед Яўгена Бурага «Грэшніца» пра дурную каціную сьмерць. Кася пільна назірае за маімі рухамі ў спадзяваньні, што нешта й ёй перападзе. Вядома ж, перападае. Котка засынае на маіх каленях, шторазу запускаючы кіпцікі ў скуру жывата. Асьцярожна перакладаю пухнаты клубок на слоікі. Ідучы спаць, адчуваю сьпінай незадаволены позірк.
Нядзеля, 28 жніўня
Чытаю ў Оша: «У зьнешнім сьвеце калі вы з кімсьці дзеліцеся, то губляеце. Але ва ўнутраным сьвеце дзейнічае адваротны прынцып: чым болей аддаеш іншым,— тым болей у цябе застаецца, чым меней аддаеш, — тым меней застаецца». Гэтая тэза крыху раскрывае тое, што мне заўжды муляла пры чытаньні падобнае літаратуры: на халеру майстру дзэн, прасьветленаму, рабіць нататкі ды трымаць арміі вучняў і пасьлядоўнікаў па ўсім сьвеце? Дык тое, аказваецца, круты мэтад пашырэньня сьвядомасьці.
У зьвязку з гэтым прыгадваецца лектарка з кансультацыі для будучых маці, якую наведваем разам з жонкай. Маладая жанчына называе сябе «прафэсійнай маці» й дае практычныя парады па гадаваньні немаўля. Ёй проста па кайфе дапамагаць такім чынам людзям. Так, яна, акрамя таго, што трымае «гарачую лінію» для цяжарных у лякарні, паведамляе ўсім нумар свайго мабільніку й настойліва раіць тэлефанаваць у любы час па кансультацыю. Можа нават сама прыехаць і дапамагчы, да прыкладу, з купаньнем немаўляці. Таксама, у нейкім сэнсе, прасьветленасьць.
Дарэчы, сам Багвану Шры Раджнішу (скарочана — Оша) ніколі нічога не занатоўваў, хаця пад гэтым імем выйшла болей за 600 кніг. Да ўсялякіх усходніх фішак мяне гарнула зь дзяцінства. Маё імя па-грэцку азначае «Ўсходні». Ды й жыву я ў Менску на вуліцы Ўсходняй. Для англамоўных японскае спалучэньне О-Шо сугучнае з ocean. Для мяне ж яно добра рыфмуецца з словам «прыгожа». На магіле Оша напісана: «Never Born. Never Died. Only Visited this Planet Earth between 1931 — 1990». Прыгожа.
Панядзелак, 29 жніўня
Выйшаў з адпачынку шэф. «Ну, хваліся!», — сустракае сваёй кароннай фразай. Замест адказу прыкладаю сваю крыху ружовую руку да ягонай — з шакалядным чарнаморскім загарам. Хваліцца няма чым.
Увесь дзень тэлефануюць са школ — просяць «выслаць пісьменьніка» на Дзень ведаў. Пытаюся: каго б вы хацелі — узрост, тэматыка, пра заек ці пра каго?.. Адказваюць: трэба, каб ён пісаў нешта пра Рэспубліку Беларусь. Чухаю патыліцу. Сярод пяціста чальцоў СБП не магу адразу “выбраць” самага вартага. Пытаюся: ну, а асабіста вам хто падабаецца? Так і не пачуўшы ніводнага прозьвішча, прапаную кантакт Ніла Сымонавіча Гілевіча. Маладая выкладніца, «сацыяльны пэдагог», у шчырым зьдзіўленьні: «Хіба ж ён яшчэ рухаецца?»…
Нарэшце вызвалілі НАШУЮ кватэру (з паўмесяца былыя гаспадыні-алькагалічкі, маці й дачка, дзесьці хаваліся — выходзілі з адзначэньня пасьпяховага продажу). Па сабе яны пакінулі кіляграм сабачае поўсьці на падлозе, гарнізон прусакоў, нямытую пліту ды... тэлевізар (праўда, па частках).
Увечары здымаю з падлогі плінтусы й прагнілае дывановае пакрыцьцё. У дзьверы грукаюць. На парозе — малады хлапец, сусед зьнізу. Ён ветліва просіць, каб ня грукалі, бо дзіцё палохаецца й ня можа ўкласьціся. Ягоныя ветлівасьць ды спакойны тон цешаць. Сам сабе адказваю (для яго) словамі героя з салаўёўскае «Чорнае розы...»: «Заўжды так хочацца пабачыць твар хаця аднаго нармальнага чалавека».
Па тэлевізіі паказваюць удзельнікаў канцэрту «Рок пасьля вакацыяў». Пераможцы «Басовішча» розных гадоў распавядаюць пра свае творчыя пляны. Выключна па-расейску. Прыкра.
Аўторак, 30 жніўня
Ня мой дзень. Прамінаю.
Серада, 31 жніўня
Зранку падвозіў Тацяну на працу — на зваротным шляху, па праспэкце Пераможцаў, непадалёк ад Храму Покрыва Прасьвятой Багародзіцы, спынілі рух. Як заўжды ў гэты час (недзе а палове на дзясятую): мусіў ехаць Пераможца.
Чакаю пяць хвілін, дзесяць. Сабралася ўжо досыць салідная калёна. Усім — на працу. Паперадзе — адзін “даёвы” з узьнятым угару жазлом. І тут хтосьці дае нясьмелы сыгнал. Потым яшчэ, з іншага месца. Націскаю на кляксон і я. Шкада, рух хутка аднаўляюць. Мог выдарыцца някепскі флэш-моб.
Разам з “шэфамі” забіралі сьвежы “Дзеяслоў” з друкарні й тут жа адвозілі на “экспэдыцыю” “Белпошты”, у падпіску. Давялося праходзіць шэраг балючых для нетрывалае псыхікі працэдур: выбіваць пропуск для ўезду на тэрыторыю Дому друку, здабываць вазок, чакаць подпісу накладной ад знэрваванай кабеты з гучным назовам пасады: “дзяжурная па зьмене”... Усё пад грукат і віскатаньне станкоў. Варта патрапляць — зрэ-э-дку, раз на два месяцы — у такія месцы, каб пасьля адчуць радасьць экзыстэнцыі.
На прахадной міліцыянт сувора пытаецца, што за людзі ў машыне? Адказваю: грузчыкі. “Не паложана” — адзін грузчык няхай едзе, а другі застанецца чакаць ля шлягбаўму. Гэтак рэдактару “Дзеяслову” не дазволілі ўласнаруч данесьці часопіс да чытача, а старшыня Саюзу пісьменьнікаў часова “перакваліфікаваўся”...
Чацьвер, 32 жніўня
Хочацца перасунуць канец лета яшчэ на дзень. Марна: зранку зімна, як ніколі.
Трэці дзень каматозіць: сьлязяцца вочы й балюча глытаць. Нос адкладае толькі, як сядаю за стырно. Перавозім на новую кватэру лядоўню. Удвох са шваграм сьцягваем яе з чацьвёртага паверху й зацягваем на трэці. Пасьля такога нос зусім адкладае.
Сярэдзіна дня выдараецца багатай на сустрэчы. Самае прыемнае: прыезд віцяблян Арцёма Арашонка ды Сяргея Рублеўскага (бяз змовы), атрыманьне новае кнігі ад Уладзімера Арлова ды знаёмства з Аляксандрам Ірванцом, рытуальнае расьпіцьцё гарбаты з Ігарам Бабковым. Са спадаром Ігарам абмяркоўваем мэтады барацьбы з энтрапіяй ды далейшыя падрыўныя акцыі на карысьць літаратурнага працэсу. :))))
У сьвежым “Дзеяслове” чытаю анкету Леаніда Дранька-Майсюка: “Калі за дзёньнік бярэцца звычайны літаратар, дзёньнік тады падобны на сьметнік”. Спадзяюся, мае нататкі ня стануцца сьмецьцем у чыёйсьці галаве.
Пятніца, 2 верасьня
Зранку завожу жонку на працу. На праспэкце Пераможцаў, на зваротным, прапускаю картэж. Увечары заплянавана паездка ў Жыровічы. Не забыцца на “Ніву”. Боль з горла перайшоў на язык. Цяжка артыкуляваць. Прасуюся, каб ехаць на Свабоду.
