У раёне вуліцы Багдановіча шыкоўныя катэджы суседзяць зь невялічкімі драўлянымі дамкамі, у якіх жывуць збольшага людзі старога веку. Франя Кандратовіч пражыла ў прыватным доме на завулку Крыловіча 54 гады.
(Кандратовіч: ) “Вы ведаеце, мы ўсе ў такім шоку. Нас будуць зносіць, ведаеце, як нам балюча. Як старым людзям дабірацца на гэтыя паверхі? Я хачу дажыць старасьць у сваім кутку. Маё дзяцінства, маладосьць прайшлі тут. Мы будаваліся ў такіх складаных умовах…”
(Карэспандэнтка: ) “А што вам прапаноўваюць наўзамен?”
(Кандратовіч: ) “Пакуль яшчэ нічога”.
Недалёк ад будынку спадарыні Франі дом, дзе жыве вялікая цыганская сям’я. На ганку сядзіць пажылая спадарыня.
(Спадарыня: ) “Як вы ставіцеся да таго, што ў будучым гэтыя дамы і ваш дом будуць зьнесеныя?”
(Спадарыня: ) “Значыцца, кватэры дадуць. Калі не памру, канечне. У мяне васьмёра дзяцей і васьмёра ўнукаў. І ўсе тут. Лепш бы зьнесьлі”.
Зусім іншае меркаваньне ў спадарыні Ніны, што жыве на вуліцы Літаратурнай. У яе вялікі двухпавярховы цагляны дом, участак абнесены прыгожым бэтонным плотам.
(Ніна: ) “Цяпер яны зьнясуць, пабудуюць, а гэтых людзей раскідаюць куды заўгодна. Мы ўклалі ўсё жыцьцё сваё ў гэта. Пачалі зь пясочку, і ўсё рабілі сваімі рукамі, а цяпер яны ўсё гатовае возьмуць і зьнясуць”.
Жыхар трохпавярховага катэджу, абкладзенага сайдынгам, спадар Уладзімер спадзяецца, што рэканструкцыя абміне ягоны дом, паколькі ён фактычна новы. На гэта ж спадзяецца спадарыня Рыта з вуліцы Тургенева.
(Рыта: ) “У пляне стаіць, але будуць прапаноўваць варыянты. І мяне адсюль ніхто гвалтам ня можа высяліць. Паводле закону мне павінны даць такі самы дом, калі я не пагаджаюся на кватэру. Яны ўжо будуць самі вырашаць, што больш выгадна — зносіць ці пакідаць, таму што я ведаю, што некаторыя дамы вынесеныя з пляну. Калі што, будзем ваяваць”.
Сытуацыю для Радыё Свабода камэнтуе старшыня Менскага саюзу домаўладальнікаў Кастусь Міронаў:
(Міронаў: ) “З боку старшыні камітэту архітэктуры Менгарвыканкаму былі заявы пра тое, што быццам добрыя дамы будуць пакідацца. Але на дадзеным этапе гэта ўсё залежыць ад інвэстара. Калі знаходзіцца інвэстар, то гэты добры дом падпадае пад знос. На заканадаўчым узроўні няма ніякай гарантыі, што добра пабудаваныя дамы ня будуць зьнесеныя. Плян рэканструкцыі распрацавалі ўлады. Як і рэканструкцыя Верхняга гораду, і некаторыя другія пляны ўладаў, якія зыходзяць ад Адміністрацыі прэзыдэнта, носяць, як гэта раней казалі, валюнтарысцкі характар, без уліку сытуацыі і меркаваньняў людзей”.
Праграма рэканструкцыі жылой сядзібнай забудовы Менску разьлічаная на пятнаццаць гадоў, а раёнаў вуліцаў Чыгуначнай, Арлоўскай, Дзяржынскага і перакрыжаваньня Багдановіча і Някрасава — на дзесяць гадоў.
Сёньня 4,7% жыхароў Менску, якія жывуць у прыватным сэктары, займаюць 24% тэрыторыі, прыдатнай для будаўніцтва жытла. Плянуецца, што на тэрыторыях, якія падлягаюць рэканструкцыі, будзе пабудавана да 200 тысяч мэтраў квадратных жытла ў год і ўзьведзена ў сем разоў болей жыльля, чым ёсьць сёньня. Але ў адпаведнасьці з Жыльлёвым кодэксам, неабходна атрымаць згоду ўсіх карыстальнікаў зямлёй, якія гаспадараць на гэтых тэрыторыях: прапанаваць ім кватэру, грашовую кампэнсацыю ці перанесьці дом.
(Кандратовіч: ) “Вы ведаеце, мы ўсе ў такім шоку. Нас будуць зносіць, ведаеце, як нам балюча. Як старым людзям дабірацца на гэтыя паверхі? Я хачу дажыць старасьць у сваім кутку. Маё дзяцінства, маладосьць прайшлі тут. Мы будаваліся ў такіх складаных умовах…”
(Карэспандэнтка: ) “А што вам прапаноўваюць наўзамен?”
(Кандратовіч: ) “Пакуль яшчэ нічога”.
Недалёк ад будынку спадарыні Франі дом, дзе жыве вялікая цыганская сям’я. На ганку сядзіць пажылая спадарыня.
(Спадарыня: ) “Як вы ставіцеся да таго, што ў будучым гэтыя дамы і ваш дом будуць зьнесеныя?”
(Спадарыня: ) “Значыцца, кватэры дадуць. Калі не памру, канечне. У мяне васьмёра дзяцей і васьмёра ўнукаў. І ўсе тут. Лепш бы зьнесьлі”.
Зусім іншае меркаваньне ў спадарыні Ніны, што жыве на вуліцы Літаратурнай. У яе вялікі двухпавярховы цагляны дом, участак абнесены прыгожым бэтонным плотам.
(Ніна: ) “Цяпер яны зьнясуць, пабудуюць, а гэтых людзей раскідаюць куды заўгодна. Мы ўклалі ўсё жыцьцё сваё ў гэта. Пачалі зь пясочку, і ўсё рабілі сваімі рукамі, а цяпер яны ўсё гатовае возьмуць і зьнясуць”.
Жыхар трохпавярховага катэджу, абкладзенага сайдынгам, спадар Уладзімер спадзяецца, што рэканструкцыя абміне ягоны дом, паколькі ён фактычна новы. На гэта ж спадзяецца спадарыня Рыта з вуліцы Тургенева.
(Рыта: ) “У пляне стаіць, але будуць прапаноўваць варыянты. І мяне адсюль ніхто гвалтам ня можа высяліць. Паводле закону мне павінны даць такі самы дом, калі я не пагаджаюся на кватэру. Яны ўжо будуць самі вырашаць, што больш выгадна — зносіць ці пакідаць, таму што я ведаю, што некаторыя дамы вынесеныя з пляну. Калі што, будзем ваяваць”.
Сытуацыю для Радыё Свабода камэнтуе старшыня Менскага саюзу домаўладальнікаў Кастусь Міронаў:
(Міронаў: ) “З боку старшыні камітэту архітэктуры Менгарвыканкаму былі заявы пра тое, што быццам добрыя дамы будуць пакідацца. Але на дадзеным этапе гэта ўсё залежыць ад інвэстара. Калі знаходзіцца інвэстар, то гэты добры дом падпадае пад знос. На заканадаўчым узроўні няма ніякай гарантыі, што добра пабудаваныя дамы ня будуць зьнесеныя. Плян рэканструкцыі распрацавалі ўлады. Як і рэканструкцыя Верхняга гораду, і некаторыя другія пляны ўладаў, якія зыходзяць ад Адміністрацыі прэзыдэнта, носяць, як гэта раней казалі, валюнтарысцкі характар, без уліку сытуацыі і меркаваньняў людзей”.
Праграма рэканструкцыі жылой сядзібнай забудовы Менску разьлічаная на пятнаццаць гадоў, а раёнаў вуліцаў Чыгуначнай, Арлоўскай, Дзяржынскага і перакрыжаваньня Багдановіча і Някрасава — на дзесяць гадоў.
Сёньня 4,7% жыхароў Менску, якія жывуць у прыватным сэктары, займаюць 24% тэрыторыі, прыдатнай для будаўніцтва жытла. Плянуецца, што на тэрыторыях, якія падлягаюць рэканструкцыі, будзе пабудавана да 200 тысяч мэтраў квадратных жытла ў год і ўзьведзена ў сем разоў болей жыльля, чым ёсьць сёньня. Але ў адпаведнасьці з Жыльлёвым кодэксам, неабходна атрымаць згоду ўсіх карыстальнікаў зямлёй, якія гаспадараць на гэтых тэрыторыях: прапанаваць ім кватэру, грашовую кампэнсацыю ці перанесьці дом.