Цыганкоў: “Для пачатку дыялёгу Беларусі з аб''яднанай Эўропай Эўразьвяз павінен скасаваць санкцыі адносна беларускіх чыноўнікаў”. Пра гэта заявіў учора ў Берасьці журналістам Аляксандар Лукашэнка. Усё гэта кардынальна не супадае з пазыцыяй Эўразьвязу, які якраз патрабуе ад Беларусі першых крокаў – вызваленьня палітвязьняў, дэмакратызацыі выбарчага заканадаўства і гэтак далей. Пры такіх розных падыходах як могуць разьвівацца адносіны паміж Беларусьсю і Эўразьвязам?”
“У Беларусі, акрамя тых чыноўнікаў, якім забаронены ўезд у Эўразьвяз, жыве яшчэ амаль 10 мільёнаў грамадзянаў. Зь імі і трэба пашыраць супрацоўніцтва”.
Навасяд: “Некалькі гадоў назад была прынятая “пакрокавая стратэгія”. Але яна не спрацавала, відавочна, з-за таго, што кожны суб’ект мусіў рабіць нейкі крок наперад адзін аднаму.
Эўрапейскаму Зьвязу на сёньняшні дзень найперш трэба працаваць з грамадзкасьцю, а не зацыклівацца на ранейшых рашэньнях. У Беларусі, акрамя тых чыноўнікаў, якім забаронены ўезд у Эўразьвяз, жыве яшчэ амаль 10 мільёнаў грамадзянаў. Зь імі і трэба пашыраць супрацоўніцтва”.
Цыганкоў: “Узімку, калі ў афіцыйнага Менску былі вельмі напружаныя адносіны з Масквой, А.Лукашэнка ў часе некалькіх сэнсацыйных інтэрвію зрабіў такія заявы, якія прымусілі некаторых аналітыкаў разглядаць гэта як пэўны флірт з Захадам. Але заявы Лукашэнкі апошніх тыдняў далі падставы сьцьвярджаць, што гэты флірт скончыўся...”
Сіліцкі: “Нават тады Лукашэнка ясна заяўляў, што, хаця “мы і гатовыя да паляпшэньня адносінаў”, Эўразьвяз ставіць “непрымальныя ўмовы”. Хто мог разумець, таму было ўсё ясна. Кіраўнік Беларусі паспрабаваў згуляць на пэўных антырасейскіх настроях у Эўропе, пэўнай заклапочанасьці эўрапейцаў энэргетычнай бясьпекай, каб паспрабаваць выбіць нейкія прывілеі. Але ж штучнасьць гэтых яго манэўраў была празрыстай і відавочнай. Тое, што адбываецца цяпер, ня дзіва, і Лукашэнка паводзіць сябе дастаткова пасьлядоўна”.
“А ці ёсьць санкцыі?”
Цыганкоў: “Лукашэнка ўчора таксама гаварыў пра тыя страты, якія Беларусь пацерпіць ад адмены гандлёвых прэфэрэнцыяў. Ён выказаўся ў тым сэнсе, што грошы гэтыя нязначныя, ня тая сума, з-за якой варта хвалявацца. Ці мусіць Эўропа ўводзіць рэальныя санкцыі, ці гэта найперш пашкодзіць ня ўладам, а звычайным беларусам?”
Навасяд: “Калі гэта будуць толькі эканамічныя санкцыі і ня будзе ніякіх рашэньняў па іншых кірунках, то гэта пойдзе не на карысьць грамадзтву і эўрапейскай будучыні Беларусі.
Варта задумацца – а ці ёсьць гэтыя санкцыі на сёньняшні дзень? Каля 45 прадпрыемстваў даюць сёньня каля 90 працэнтаў валютных паступленьняў у бюджэт. Нідэрлянды, Вялікабрытанія, Нямеччына толькі павялічваюць таваразварот зь Беларусьсю. Пра санкцыі гаварыць не даводзіцца. Калі б яны былі сапраўды ўведзеныя, беларускія грамадзяне адчулі б гэта на другі дзень”.
“У Эўразьвязу да Беларусі – не палітыка, не стратэгія, а інтэнсіўны бег на месцы”.
Цыганкоў: “Сапраўды, беларускі экспарт ў краіны Эўразьвязу дасягнуў 50 працэнтаў. Калі б Захад захацеў ўвесьці рэальныя санкцыі, не купляць, напрыклад, беларускія тавары, гэта азначала б проста крах беларускай эканомікі і сацыяльны выбух. Відавочна, Эўразьвяз гэтага ня хоча рабіць. Віталь, якая стратэгія Эўразьвязу да Беларусі, на вашую думку, была б патрэбная?"
Сіліцкі: “Я выкажу такую думку, што для брусэльскіх бюракратаў няма ў Беларусі ніякіх практычных турботаў. Пытаньне бясьпекі, нармальнага гандлю і гэтак далей рэжым Лукашэнкі забясьпечвае, і гэта ім пасуе. Канфлікты ўзьнікаюць толькі каштоўнасныя, і захады чыняцца на ўзроўні рыторыкі.
Тыя ж самыя “санкцыі”, пра якія ўсе гаворыць. Давайце ўжываць правільную тэрміналёгію, бо “выключэньне сыстэмы прэфэрэнцыяў” – гэта ня санкцыі, гэта пазбаўленьне пэўных прывілеяў.
Тое, што робіцца, грае на руку Лукашэнкі. Па-першае, ён атрымлівае вялізарны ідэалягічны козыр. Па-другое, афіцыйная прапаганда разадзьме гэтыя санкцыі нашмат больш, чым яны ёсьць. Па-трэцяе, Эўразьвяз ня робіць ніякіх крокаў, якія паказвалі б салідарнасьць эўрапейцаў зь беларусамі. Бо яны ўводзяць санкцыі і супраць рэжыму, і супраць грамадзтва. Тое ж пагаршэньне візавага рэжыму. Ёсьць рыторыка, што “мы ізалюем Лукашэнку, а не народ” – дык вось якраз народ яны і ізалююць!
Гэта не палітыка, не стратэгія, гэта інтэнсіўны бег на месцы”.
"Крокі салідарнасьці могуць паскорыць зьмены ў Беларусі"
Цыганкоў: “Я ўдакладню – а што б вы ад іх канкрэтна хацелі? Што яны павінны зрабіць? Бясплатныя візы для беларусаў?”
Сіліцкі: “Абсалютна. Яны кажуць: “Мы гэта зробім, калі вы палепшыце сытуацыю з гэтым і гэтым”. Ім даводзіш, што нейкія крокі салідарнасьці могуць паскорыць зьмены ў Беларусі, стаць іх каталізатарам, а яны робяць выгляд, што гэтага не разумеюць. Ірвацца, вылузвацца са скуры, каб нешта зрабіць для Беларусі – такога настрою ў Эўразьвязе няма, і пра гэта трэба шчыра казаць”.
Цыганкоў: “Як будзе гучаць эўрапейскі чыньнік на фоне таго, што набліжаюцца парлямэнцкія і прэзыдэнцкія выбары ў Расеі? Ці будзе Лукашэнка зноў зьвяртацца да эўрапейскай тэматыкі, каб нешта выгандлеваць у Масквы? Якіх зьменаў у адносінах паміж Беларусьсю і Эўразьвязам можна чакаць у найбліжэйшыя месяцы?”
Навасяд: “Цяпер у Беларусі ідзе спаборніцтва ідэяў, і праэўрапейскі кірунак мае шанцы выйграць. Таму нам вельмі цікава, якую тактыку будзе разьвіваць Эўрапейскі Зьвяз. Улада зацікаўленая ў “статус-кво”, і такое становішча, балянс інтарэсаў, які сышоўся на Беларусі, падыходзіць і для Масквы, і для Эўразьвязу.
Нагадаю, дарэчы, што ў 1995 годзе, калі зь Беларусі выводзілі ядзерную зброю, было падпісана пагадненьне паміж ЗША, Вялікабрытаніяй і Расеяй, дзе гэтыя дзяржавы абавязаліся ўстрымацца ад ціску, у тым ліку эканамічнага, які можа прывесьці да страты палітычнага сувэрэнітэту Беларусі”.
Цыганкоў: “Уладзімер казаў пра статус-кво, але, напрыклад, Аляксандар Фядута ў адной з нашых перадачаў заявіў, што для Лукашэнкі страшным сном будзе тое, калі Эўропа і Расея дамовяцца пра агульную стратэгію ў адносінах да Беларусі. Ці магчыма гэта?”
Сіліцкі: “Агульная стратэгія сапраўды парушыла б статус-кво, які склаўся ў Беларусі, і для Лукашэнкі гэта стала б вельмі непрыемным фактам. Але давайце будзем рэалістамі, шанцаў на гэта няшмат, – я ня думаю, што расейцы будуць дамаўляцца з эўрапейцамі пра Беларусь.
Хачу дадаць да таго, што казаў Уладзімер пра змаганьне дзьвюх ідэяў. Эўразьвяз проста не паказвае сваёй зацікаўленасьці ў тым, каб у Беларусі перамагла праэўрапейская ідэя. І гэта ёсьць тое статус-кво, утрыманьне якога спрыяе Лукашэнку”.
“У Беларусі, акрамя тых чыноўнікаў, якім забаронены ўезд у Эўразьвяз, жыве яшчэ амаль 10 мільёнаў грамадзянаў. Зь імі і трэба пашыраць супрацоўніцтва”.
Навасяд: “Некалькі гадоў назад была прынятая “пакрокавая стратэгія”. Але яна не спрацавала, відавочна, з-за таго, што кожны суб’ект мусіў рабіць нейкі крок наперад адзін аднаму.
Эўрапейскаму Зьвязу на сёньняшні дзень найперш трэба працаваць з грамадзкасьцю, а не зацыклівацца на ранейшых рашэньнях. У Беларусі, акрамя тых чыноўнікаў, якім забаронены ўезд у Эўразьвяз, жыве яшчэ амаль 10 мільёнаў грамадзянаў. Зь імі і трэба пашыраць супрацоўніцтва”.
Цыганкоў: “Узімку, калі ў афіцыйнага Менску былі вельмі напружаныя адносіны з Масквой, А.Лукашэнка ў часе некалькіх сэнсацыйных інтэрвію зрабіў такія заявы, якія прымусілі некаторых аналітыкаў разглядаць гэта як пэўны флірт з Захадам. Але заявы Лукашэнкі апошніх тыдняў далі падставы сьцьвярджаць, што гэты флірт скончыўся...”
Сіліцкі: “Нават тады Лукашэнка ясна заяўляў, што, хаця “мы і гатовыя да паляпшэньня адносінаў”, Эўразьвяз ставіць “непрымальныя ўмовы”. Хто мог разумець, таму было ўсё ясна. Кіраўнік Беларусі паспрабаваў згуляць на пэўных антырасейскіх настроях у Эўропе, пэўнай заклапочанасьці эўрапейцаў энэргетычнай бясьпекай, каб паспрабаваць выбіць нейкія прывілеі. Але ж штучнасьць гэтых яго манэўраў была празрыстай і відавочнай. Тое, што адбываецца цяпер, ня дзіва, і Лукашэнка паводзіць сябе дастаткова пасьлядоўна”.
“А ці ёсьць санкцыі?”
Цыганкоў: “Лукашэнка ўчора таксама гаварыў пра тыя страты, якія Беларусь пацерпіць ад адмены гандлёвых прэфэрэнцыяў. Ён выказаўся ў тым сэнсе, што грошы гэтыя нязначныя, ня тая сума, з-за якой варта хвалявацца. Ці мусіць Эўропа ўводзіць рэальныя санкцыі, ці гэта найперш пашкодзіць ня ўладам, а звычайным беларусам?”
Навасяд: “Калі гэта будуць толькі эканамічныя санкцыі і ня будзе ніякіх рашэньняў па іншых кірунках, то гэта пойдзе не на карысьць грамадзтву і эўрапейскай будучыні Беларусі.
Варта задумацца – а ці ёсьць гэтыя санкцыі на сёньняшні дзень? Каля 45 прадпрыемстваў даюць сёньня каля 90 працэнтаў валютных паступленьняў у бюджэт. Нідэрлянды, Вялікабрытанія, Нямеччына толькі павялічваюць таваразварот зь Беларусьсю. Пра санкцыі гаварыць не даводзіцца. Калі б яны былі сапраўды ўведзеныя, беларускія грамадзяне адчулі б гэта на другі дзень”.
“У Эўразьвязу да Беларусі – не палітыка, не стратэгія, а інтэнсіўны бег на месцы”.
Цыганкоў: “Сапраўды, беларускі экспарт ў краіны Эўразьвязу дасягнуў 50 працэнтаў. Калі б Захад захацеў ўвесьці рэальныя санкцыі, не купляць, напрыклад, беларускія тавары, гэта азначала б проста крах беларускай эканомікі і сацыяльны выбух. Відавочна, Эўразьвяз гэтага ня хоча рабіць. Віталь, якая стратэгія Эўразьвязу да Беларусі, на вашую думку, была б патрэбная?"
Сіліцкі: “Я выкажу такую думку, што для брусэльскіх бюракратаў няма ў Беларусі ніякіх практычных турботаў. Пытаньне бясьпекі, нармальнага гандлю і гэтак далей рэжым Лукашэнкі забясьпечвае, і гэта ім пасуе. Канфлікты ўзьнікаюць толькі каштоўнасныя, і захады чыняцца на ўзроўні рыторыкі.
Тыя ж самыя “санкцыі”, пра якія ўсе гаворыць. Давайце ўжываць правільную тэрміналёгію, бо “выключэньне сыстэмы прэфэрэнцыяў” – гэта ня санкцыі, гэта пазбаўленьне пэўных прывілеяў.
Тое, што робіцца, грае на руку Лукашэнкі. Па-першае, ён атрымлівае вялізарны ідэалягічны козыр. Па-другое, афіцыйная прапаганда разадзьме гэтыя санкцыі нашмат больш, чым яны ёсьць. Па-трэцяе, Эўразьвяз ня робіць ніякіх крокаў, якія паказвалі б салідарнасьць эўрапейцаў зь беларусамі. Бо яны ўводзяць санкцыі і супраць рэжыму, і супраць грамадзтва. Тое ж пагаршэньне візавага рэжыму. Ёсьць рыторыка, што “мы ізалюем Лукашэнку, а не народ” – дык вось якраз народ яны і ізалююць!
Гэта не палітыка, не стратэгія, гэта інтэнсіўны бег на месцы”.
"Крокі салідарнасьці могуць паскорыць зьмены ў Беларусі"
Цыганкоў: “Я ўдакладню – а што б вы ад іх канкрэтна хацелі? Што яны павінны зрабіць? Бясплатныя візы для беларусаў?”
Сіліцкі: “Абсалютна. Яны кажуць: “Мы гэта зробім, калі вы палепшыце сытуацыю з гэтым і гэтым”. Ім даводзіш, што нейкія крокі салідарнасьці могуць паскорыць зьмены ў Беларусі, стаць іх каталізатарам, а яны робяць выгляд, што гэтага не разумеюць. Ірвацца, вылузвацца са скуры, каб нешта зрабіць для Беларусі – такога настрою ў Эўразьвязе няма, і пра гэта трэба шчыра казаць”.
Цыганкоў: “Як будзе гучаць эўрапейскі чыньнік на фоне таго, што набліжаюцца парлямэнцкія і прэзыдэнцкія выбары ў Расеі? Ці будзе Лукашэнка зноў зьвяртацца да эўрапейскай тэматыкі, каб нешта выгандлеваць у Масквы? Якіх зьменаў у адносінах паміж Беларусьсю і Эўразьвязам можна чакаць у найбліжэйшыя месяцы?”
Навасяд: “Цяпер у Беларусі ідзе спаборніцтва ідэяў, і праэўрапейскі кірунак мае шанцы выйграць. Таму нам вельмі цікава, якую тактыку будзе разьвіваць Эўрапейскі Зьвяз. Улада зацікаўленая ў “статус-кво”, і такое становішча, балянс інтарэсаў, які сышоўся на Беларусі, падыходзіць і для Масквы, і для Эўразьвязу.
Нагадаю, дарэчы, што ў 1995 годзе, калі зь Беларусі выводзілі ядзерную зброю, было падпісана пагадненьне паміж ЗША, Вялікабрытаніяй і Расеяй, дзе гэтыя дзяржавы абавязаліся ўстрымацца ад ціску, у тым ліку эканамічнага, які можа прывесьці да страты палітычнага сувэрэнітэту Беларусі”.
Цыганкоў: “Уладзімер казаў пра статус-кво, але, напрыклад, Аляксандар Фядута ў адной з нашых перадачаў заявіў, што для Лукашэнкі страшным сном будзе тое, калі Эўропа і Расея дамовяцца пра агульную стратэгію ў адносінах да Беларусі. Ці магчыма гэта?”
Сіліцкі: “Агульная стратэгія сапраўды парушыла б статус-кво, які склаўся ў Беларусі, і для Лукашэнкі гэта стала б вельмі непрыемным фактам. Але давайце будзем рэалістамі, шанцаў на гэта няшмат, – я ня думаю, што расейцы будуць дамаўляцца з эўрапейцамі пра Беларусь.
Хачу дадаць да таго, што казаў Уладзімер пра змаганьне дзьвюх ідэяў. Эўразьвяз проста не паказвае сваёй зацікаўленасьці ў тым, каб у Беларусі перамагла праэўрапейская ідэя. І гэта ёсьць тое статус-кво, утрыманьне якога спрыяе Лукашэнку”.
