Ужо сёньня: 35 год таму ў Вільні пачаўся Ўстаноўчы зьезд БНФ

Дата дня

1989 — у Вільні пачаўся Ўстаноўчы зьезд Беларускага народнага фронту «Адраджэньне».

Устаноўчы зьезд БНФ, на якім прысутнічала каля 400 дэлегатаў, адбыўся 24–25 чэрвеня 1989 году ў Вільні, бо правесьці яго ў Менску не дазволіў Прэзыдыюм Вярхоўнага Савету БССР.

Зьезд абраў Сойм, ухваліў Статут, праграму і пастановы аб кірунках і спосабах дзейнасьці: «Аб палітычным плюралізьме», «Аб беларускай нацыянальнай сымболіцы», «Аб дзяржаўнасьці беларускай мовы», «Аб пераадоленьні наступстваў Чарнобыльскай катастрофы» і «Аб праекце Канстытуцыі БССР».

На пасаду старшыні Сойму БНФ абсалютнай бальшынёй галасоў быў абраны Зянон Пазьняк. Яго намесьнікамі сталі Юрась Хадыка і Міхась Ткачоў.

Таксама ў гэты дзень

1388 — Вітаўт выдаў прывілей габрэям.

1404 — Смаленск вярнуўся ў склад Вялікага Княства Літоўскага.

1812 — войскі Напалеона Банапарта перайшлі Нёман каля Коўна, пачалася расейска-француская вайна 1812 году.

1863 — падчас нацыянальна-вызвольнага паўстаньня за прачытаньне маніфэсту ў мястэчку Ішчална расейскія карнікі расстралялі ксяндза Адама Фалькоўскага.

1900 — нарадзіўся клясык беларускай літаратуры Кузьма Чорны (Мікалай Раманоўскі).

1925 — у Заходняй Беларусі ствараецца Беларуская сялянска-работніцкая грамада.

1934 — сталіца Ўкраіны перанесеная з Харкава ў Кіеў.

1941 — войскі нацысцкай Нямеччыны занялі Горадню.

1945 — парад Перамогі ў Маскве. Парад прымаў маршал Георгій Жукаў. Камандаваў парадам маршал Канстанцін Ракасоўскі.

1948 — СССР перакрыў дарогі з Бэрліну на захад і ўвёў блякаду Заходняга Бэрліну (працягвалася 324 дні).

1963 — у студыі BBC у Лёндане ўпершыню прадэманстравалі побытавы відэамагнітафон.

1964 — у Цімкавічах адкрыўся мэмарыяльны літаратурны музэй Кузьмы Чорнага.

У гэты дзень нарадзіліся

1767 — Стэфан Грабоўскі, вайсковы дзеяч, адзін з кіраўнікоў вызвольнага паўстаньня 1794 г.

1777 — Ян Ходзька, пісьменьнік, публіцыст, грамадзкі дзеяч.

1796 — Ян Чачот, беларускі і польскі паэт і фальклярыст. У 1818 годзе стаў сябрам тайнага таварыства філяматаў. Пасьля выкрыцьця царскімі ўладамі віленскіх студэнцкіх згуртаваньняў у 1823 годзе зьняволены ў Віленскай турме, потым сасланы на Ўрал. Толькі праз 10 гадоў паэту дазволілі вярнуцца ў Беларусь.

1880 — Іван Краскоўскі, дзеяч беларускага і ўкраінскага нацыянальных рухаў.

У памяці

1834 — Людвік Тадэвуш Замбжыцкі, адзін з кіраўнікоў паўстаньня 1830–1831 гг.