Урад Украіны паведаміў, што Расея з 26 чэрвеня цалкам спыніла рэгістрацыю новага флёту для паставак украінскага збожжа і сельскагаспадарчай прадукцыі на ўсясьветны рынак.
«29 караблёў, якія мусяць экспартаваць 1,4 мільёна тон харчу пераважна для пяці краін Азіі і Афрыкі, заблякавала Расея ў тэрытарыяльных водах Турэччыны», — адзначаецца ў паведамленьні ўкраінскага ўраду.
Паводле мінулых дамоўленасьцяў, дзеяньне чарнаморскага калідора для ўкраінскага збожжа падоўжылі да 17 ліпеня.
2 чэрвеня Расея заблякавала ў тэрытарыяльных водах 50 караблёў. Тады ААН заявіла, што спыненьне збожжавай ініцыятывы будзе мець нэгатыўныя наступствы для глябальнага рынку харчаваньня.
14 чэрвеня міністар замежных спраў Расеі Сяргей Лаўроў заявіў, што Расея больш ня будзе працягваць дзеяньне трохбаковых дамоўленасьцяў, паколькі нібыта Ўкраіна і заходняя кааліцыя не выконваюць пакета сваіх абавязаньняў, якія датычацца зьняцьця санкцый на ўгнаеньні і пастаўка аміяку праз Украіну.
23 чэрвеня ААН «настойліва» заклікала ўсе бакі збожжавай ініцыятывы зьліквідаваць усе перашкоды і забясьпечыць дзеяньне дамовы.
17 траўня збожжавае пагадненьне, якое прадугледжвае вываз харчу з партоў Украіны, падоўжылі на два месяцы, да 17 ліпеня.
Ужо тады Расея патрабавала для падоўжаньня ініцыятывы выканаць шэраг яе моў, сярод якіх перападключэньне да сыстэмы SWIFT Расейскага сельскагаспадарчага банку, узнаўленьне паставак у Расею замежнай сельскагаспадарчай тэхнікі, разблякаваньне замежных актываў расейскіх кампаній, зьвязаных з вытворчасьцю, адмена абмежаваньняў на страхаваньне і доступ у парты для расейскіх суднаў і грузаў, узнаўленьне працы аміякаправоду Тальяці — Адэса.
Пагадненьне, вядомае як Чарнаморская збожжавая ініцыятыва, Расея і Ўкраіна заключылі пры пасярэдніцтве ААН і Турэччыны ў ліпені 2022 году. Яно прадугледжвае мэханізм вывазу з украінскіх партоў збожжа і іншых харчовых тавараў. Тэрмін дзеяньня пагадненьня мусіў скончыцца 18 сакавіка.
Пасьля ўварваньня Расеі ва Ўкраіну ў лютым 2022 году да ліпеня парты Украіны былі цалкам заблякаваныя. ААН і многія краіны заяўлялі, што блякада экспарту прадуктаў харчаваньня з краіны можа прывесьці да глябальных наступстваў, аж да голаду ў самых бедных краінах.
Украінскі бок паведаміў, што за 10 месяцаў дзейнасьці ініцыятывы Ўкраіна экспартавала больш як 30,5 мільёна тон прадукцыі ўкраінскіх аграрыяў. Ва Ўкраіне лічаць, што праз сабатаж Расеі, якая цягам апошніх сямі месяцаў пэрыядычна блякуе працу, сьвет недаатрымаў сама меней 20 мільёнаў тон харчу.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
