«Калі прааналізаваць цяпер дынаміку гандлю паміж ЭЗ і асобнымі сярэднеазіяцкімі дзяржавамі ці Турцыяй, мы бачым незразумелы нават для спэцыялістаў рэзкі рост закупкі таго ці іншага абсталяваньня гэтымі краінамі. Бытавая тэхніка ці электроннае абсталяваньне, якое ў тым ліку можа выкарыстоўвацца і ў вайсковых мэтах. Таму ставіцца пытаньне аб экспартным кантролі», — заўважыў Чэнцаў.
Дыплямат адзначыў, што для закрыцьця абыходных гандлёвых шляхоў павінны каардынавацца краіны ЭЗ, «Група сямі» і іншыя партнэры, якія маглі б абмяжоўваць гэты экспарт у Расею.
«Можна, вядома, рабіць гэта на ўзроўні ўхваленьня адміністрацыйных працэдур, калі дзяржаўныя органы будуць сачыць — па сутнасьці, ствараць сыстэму экспартнага кантролю... Можна гэты цяжар адказнасьці таксама ўскладаць на бізнэсы... Гэта значыць — прымусіць кампаніі, якія прадаюць абсталяваньне ў трэція краіны, асабліва тыя, якія могуць падазравацца ці ёсьць прэцэдэнты, што яны дапамагаюць Расеі ў абыходжаньні санкцый, па сутнасьці, падпісваць дэклярацыі і браць абавязаньні зь іх партнэраў, што гэты тавар ня пойдзе ў Расейскую Фэдэрацыю», — мяркуе Чэнцаў.
Ён таксама выказаў меркаваньне, што ў процідзеяньне абыходу санкцый могуць уключацца банкі:
«Такім чынам, калі або кампаніі, або банкі, якія будуць прапускаць плацяжы — акажацца, што яны парушылі гэты рэжым, адпаведна, дзяржаўныя органы змогуць прыцягнуць іх да адказнасьці».
Украіна, дадаў дыплямат, разьлічвае, што ЭЗ праявіць і гнуткасьць і адказнасьць.
«На сёньняшні дзень ёсьць шмат фактаў, якія сьведчаць аб тым, што кампаніі ЭЗ сьвядома ідуць на такое супрацоўніцтва. Мы павінны гэта абмежаваць», — рэзюмаваў амбасадар.
ЭЗ і яго саюзьнікі цяпер усё больш увагі надаюць прадухіленьню абыходу санкцый.
ЗША таксама ўзмацняюць ціск на Турэччыну і ААЭ для абмежаваньня гандлёвых плыняў з Расеяй. Турэччына прыпыніла транзыт тавараў, якія падпадаюць пад санкцыі, у Расею, але захоўваюцца засьцярогі, што прадукцыя, прададзеная на турэцкі рынак, можа быць рээкспартаваная, сказаў адзін з суразмоўцаў агенцтва.
25 лютага Эўрапейскі зьвяз прыняў новыя санкцыі супраць Расеі за напад на Ўкраіну. Дзесяты па ліку санкцыйны пакет прадугледжвае скарачэньне экспарту прамысловых тавараў на 11 млрд эўра. ЭЗ аб’явіў, што ў Расею больш не пастаўляюцца ніякія тэхналёгіі, што могуць быць выкарыстаныя ў вайсковых мэтах.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
