Усяго, паводле Офісу Вярхоўнага камісара ААН у справах уцекачоў, па стане на 12 гадзін 13 сакавіка з Украіны выехалі амаль 2 мільёны 809 тысяч грамадзян. Найбольш — 1 мільён 720 тысяч асоб — знайшлі прытулак у Польшчы. 225 тысяч грамадзян выехалі ў Вугоршчыну, 204 тысячы — у Славаччыну, 107 тысяч — у Малдову, 131 тысяча — у Расею (пераважна з так званых «ЛНДР»), 84 тысячы — у Румынію, 1 226 чалавек — у Беларусь.
У сталіцу Польшчы Варшаву прыбылі больш за 300 тысяч украінцаў.
«Мы разьлічваем, што тут засталося каля 200 тысяч», — сказала 11 сакавіка віцэ-прэзыдэнт Варшавы Рэната Казноўска ў інтэрвію RMF FM.
Вядома таксама, што з пачатку расейскага ўварваньня ва Ўкраіну каля 6 тысяч украінскіх уцекачоў пераехалі ў сталіцу Літвы Вільню. Пра гэта ў эфіры ўкраінскіх тэлеканалаў паведаміў мэр горада Рэмігіюс Шымашыус.
Паводле яго, па стане на раніцу 14 сакавіка віленскія школы ўжо наведваюць каля 200 украінскіх дзяцей. Акрамя таго, жыхары сталіцы Літвы, як і іншыя літоўцы, цяпер падтрымліваюць Украіну грашыма, транспартам і гуманітарнай дапамогай, сказаў Шымашыус.
Інфармацыйная падтрымка — яшчэ адна сфэра дапамогі, кажа Шымашыус, бо Вільня «разумее, што гэта вельмі важна ў час вайны». Таму, па словах мэра, у літоўскай сталіцы зьмянілі адрас амбасады Расеі на «вуліца Герояў Ўкраіны», на дарозе перад амбасадай напісалі: «Пуцін, цябе чакае Гаага».
Мэр Вільні таксама адзначыў, што большасьць літоўцаў падтрымлівае просьбу Ўкраіны да NATO закрыць неба для расейскай авіяцыі.
«Вядома, Літва, будучы сябрам NATO і ня маючы ўласнай авіяцыі, ня можа прымаць такія рашэньні. Мы разумеем, што гэта сур’ёзная праблема. Але ў Літве, я думаю, большасьць людзей падтрымлівае тое, каб NATO ўсяляк дапамагала Ўкраіне», — сказаў Рэмігіюс Шымашыус.
Паводле яго, цяпер Літва зьяўляецца адным з найбольшых памочнікаў і сяброў Украіны.
Літва — адна з тых эўрапейскіх краін, якая пачала расьсьледаваньне ваенных злачынстваў Расеі ва Ўкраіне. Акрамя таго, літоўцы запусьцілі праект, каб заклікаць расейцаў выступіць супраць вайны ва Ўкраіне.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
