Каманда патэнцыйнай кандыдаткі ў прэзыдэнты Сьвятланы Ціханоўскай правяла ў Магілёве пікет па зьбіраньні подпісаў у падтрымку вылучэнкі — самы масавы ад 1994 году, калі ў Беларусі быў уведзены інстытут прэзыдэнцтва.
Пікет яе прыхільнікі разгарнулі насупраць гарвыканкаму.
«Я за чэсныя выбары і каб Лукашэнка зьняў сваю кандыдатуру»
Чатыры чаргі па з ахвочых падпісацца за Ціханоўскую на працягу чатырох гадзін расьцягваліся да 40 мэтраў. У іх стаяла і моладзь, і пажылыя людзі. Некаторыя прыходзілі зь дзецьмі. Усе, з кім даводзілася гутарыць, казалі, што ад вылучэнкі чакаюць такіх пераменаў, «каб людзі самі вырашалі свой лёс і адчувалі, што ад іх нешта залежыць у іхнай краіне».
На пляцоўцы перад гарвыканкамам фонам гучала музыка беларускіх выканаўцаў. Жыўцом сьпяваў бард Анатоль Кудласевіч. Каля столікаў, дзе падпісвалі людзей, грудком ляжалі тапкі, іранічны сымбаль перадвыбарчай кампаніі Ціханоўскай.
Маладая жанчына, выстаяла ў чарзе гадзіну, каб пакінуць подпіс.
«Я за чэсныя выбары і каб Лукашэнка зьняў сваю кандыдатуру, — кажа яна. — Самае галоўнае, каб людзей не прымушалі за некага галасаваць. Я ўжо ведаю, як тое робіцца ў школах і дзіцячых садках. Людзей прымушаюць, нават пад пагрозай звальненьня. І многія аддаюць свой голас. Няўжо так павінна быць?»
«Абрыдлі адны і тыя ж абяцаньні...»
Жанчына пэнсійнага веку кажа, што ад Ціханоўскай чакае перамен, каб «унукам было лягчэй і каб яны маглі зьбірацца не па адным, а хаця б пастаяць і пагутарыць ды іх не пасадзілі за гэта ў турму».
«Мне абрыдлі адны і тыя ж абяцаньні. Хоць ён і кажа, але нічога не выконвае, — абураецца яна. — Напрыклад, пра каранавірус. Я перакананая, што ўлада замоўчвае рэальную сытуацыю. Каб ведаў народ праўду, то больш асьцерагаліся б. І лекарам было б лепей».
«Трэба мяняць нешта ў нашай краіне...»
Для бальшыні тых, хто прыйшоў падпісацца, аўтарытэт не сама Ціханоўская, а яе муж — блогер Сяргей Ціханоўскі. Яму Цэнтральная выбарчая камісія ў рэгістрацыі ініцыятыўнай групы адмовіла, бо ён адбываў 15 сутак арышту і ня мог асабіста падаць дакумэнты.
«А за каго яшчэ? Шмат вылучэнцаў, але з маладых ды вартых увагі толькі ён», — кажа мужчына сярэдняга веку, які прывёў на пляцоўку пад гарвыканкам сваю сям’ю.
«Ён ужо заслужыў павагу за тое, што ўзьняў людзей супраць сыстэмы, — працягвае ён. — Я ад яго чакаю любых зьменаў, каб толькі ня так, як цяпер».
Сяргей Ціханоўскі: «Тое, што зарэгістраваная мая жонка, а ня я, — адзін з доказаў» фальшаваньня выбараў
Самой Сьвятланы Ціханоўскай на пікеце не было. У Магілёў прыехаў яе муж, Сяргей Ціханоўскі.
Ён кажа, што людзі, якія падпісваюцца за ягоную жонку, ведаюць, што яе могуць у любы момант зьняць, сказаўшы, што былі парушэньні.
«Гэта максымальна верагодна. Людзі бачаць, што мы робім, у інтэрнэце. Калі нам скажуць, што мы ня справіліся, то гэта будуць канкрэтныя доказы таго, што выбары фальсыфікуюцца. Мы, уласна кажучы, і ўдзельнічаем у іх, каб паказаць, як яны фальсыфікуюцца. Тое, што зарэгістраваная мая жонка, а ня я, — адзін з доказаў».
Прэзыдэнцкія выбары — 2020 у Беларусі. Што важна ведаць
- Шостыя ў гісторыі сувэрэннай Беларусі выбары прэзыдэнта прызначаныя на нядзелю, 9 жніўня 2020 году.
- 65-гадовы Аляксандар Лукашэнка кіруе дзяржавай 25 гадоў. Ніводныя прэзыдэнцкія выбары (2001, 2006, 2010, 2015), апроч першых (1994 год), не прызналі свабоднымі і справядлівымі на міжнародным узроўні.
- Старшыня ЦВК Лідзія Ярмошына адхіліла прапановы праваабаронцаў аб дыстанцыйных прэзыдэнцкіх выбарах у час эпідэміі COVID-19, бо «часу для прыняцьця гэтых захадаў ужо няма». Лукашэнка ня бачыў падставаў пераносіць выбары праз пандэмію.
- ЦВК зарэгістраваў 15 ініцыятыўных груп з 55 заявак.
- Аўтару YouTube-канала «Страна для жизни» Сяргею Ціханоўскаму Цэнтральная выбарчая камісія адмовіла ў рэгістрацыі ініцыятыўнай групы, бо ён адбываў 15 сутак арышту і ня мог асабіста падаць дакумэнты. Тады сваю ініцыятыўную групу ў ЦВК заявіла жонка блогера Сьвятлана Ціханоўская.
- 29 траўня на перадвыбарчым пікеце жонкі затрымалі Ціханоўскага і яшчэ 9 чалавек. Лукашэнка казаў пра акалічнасьці затрыманьня за 4 гадзіны да таго, як яно адбылося.
- 11 чэрвеня ў «Белгазпрамбанку» і шэрагу іншых кампаній прайшлі ператрусы. У Камітэце дзяржкантролю заявілі, што завялі крымінальныя справы аб легалізацыі сродкаў, атрыманых злачынным шляхам, і аб ухіленьні ад сплаты падаткаў у асабліва буйным памеры. Старшыня КДК Іван Тэртэль сьцьвярджаў, што да гэтых спраў мае дачыненьне патэнцыйны кандыдат у прэзыдэнты Віктар Бабарыка. Роўна за 4 гадзіны да заявы Дзяржкантролю Аляксандар Лукашэнка расказаў пра акалічнасьці «справы „Белгазпрамбанку“».
- 18 чэрвеня Віктара Бабарыку і яго сына, кіраўніка ініцыятыўнай групы Эдуарда Бабарыку затрымалі.
- 14 ліпеня ЦВК зарэгістраваў кандыдатамі ў прэзыдэнты Аляксандра Лукашэнку, Сьвятлану Ціханоўскую, Ганну Канапацкую, Андрэя Дзьмітрыева і Сяргея Чэрачня. Не зарэгістравалі Віктара Бабарыку і Валера Цапкалу.
- Ад пачатку выбарчай кампаніі праваабаронцы налічылі больш за 1300 затрыманых: удзельнікі «ланцугоў салідарнасьці», сябры ініцыятыўных груп, актывісты, палітыкі, блогеры, журналісты і проста мінакі на вуліцы. Сотні чалавек пакаралі адміністрацыйнымі арыштамі і аштрафавалі.
