Каб засьцерагчыся ад заражэньня каранавіруснай інфэкцыяй, жыхары магілёўскага Спэцыяльнага дому для вэтэранаў, састарэлых і інвалідаў мусяць вучыцца жыць ва ўмовах самаізаляцыі. Свабода пацікавіліся, як яны ўспрымаюць новыя абмежаваньні.
Каранавірус у Беларусі і ў сьвеце. Як разьвіваюцца падзеі >>
Пра спэцыяльны дом для вэтэранаў, састарэлых і інвалідаў. Сьцісла
- Адкрыўся ў 1999 годзе. Месьціцца на вуліцы Бялыніцкага-Бірулі. Да гарадзкога цэнтру грамадзкім транспартам 20 хвілінаў язды. У доме ёсьць крама, пошта, пральня, пост міліцыі.
- У доме жыве 214 чалавек. Гэта дзяржаўная ўстанова сацыяльнага абслугоўваньня.
- У кожнага жыхара асобная кватэра (сацыяльнае жытло), за камунальныя паслугі кожны плаціць сам.
- Дом заселены пераважна інвалідамі І і ІІ групы, хто ня мае іншага жытла і родзічаў, якія б маглі за імі прыгледзець. Ёсьць таксама жыхары, якія ў сілу фізычных ці разумовых асаблівасьцяў вымагаюць дапамогі, каб адаптавацца да самастойнага жыцьця. Гэта перадусім гадаванцы спэцыялізаваных дамоў-інтэрнатаў, дзе яны жылі да 18 гадоў.
«Адусюль гавораць пра каранавірус, таму страх у кожнага ёсьць»
Да пандэміі каранавірусу пляцоўка перад Домам вэтэранаў (так сацыяльную ўстанову называюць у Магілёве) была для тутэйшых жыхароў улюбёным месцам для шпацыру. Цяпер яна бязьлюдная. Пустынна і ў фае. Зрэдчасу ажыўляе яго чарга ў невялікую тутэйшую краму. Яе наведваюць ня толькі мясцовыя жыхары, але і насельнікі прылеглага мікрараёну «Спадарожнік».
«Жыхары Дому вэтэранаў — людзі сталага веку, а гэта група рызыкі, таму яны сядзяць па кватэрах», — тлумачыць сытуацыю адна зь першых суразмоўніц. У кампаніі сябровак яна «ненадоўга выйшла на вуліцу, каб падыхаць вечаровым паветрам».
«Цяпер адусюль гавораць пра каранавірус, дык страх у кожнага з нас прысутнічае, — працягвае яна. — Наша адміністрацыя непакоіцца, каб мы не заразіліся. Просіць трымацца самаізаляцыі. Заклікае нас як найменш выходзіць на вуліцу, а як ужо выйшлі, дык выконваць правілы бясьпекі».
Кампанія жанчын, сярод якіх суразмоўніца, бяз масак.
«Але мы захоўваем неабходную дыстанцыю», — дружна рэагуюць жанчыны на заўвагу журналіста.
«У самаізаляцыі, у чатырох сьценах, нядоўга і звар’яцець»
Раней на лаўках бабулькі зьбіраліся, сьпявалі, а цяпер нібыта вымерла ўсё, працягвае гутарку наступная суразмоўніца. Жанчына пэнсійнага веку прыглядае ў Доме вэтэранаў свайго хворага брата.
«Усе тут баяцца каранавірусу, але даводзіцца хоць зрэдку выходзіць з кватэры», — кажа жанчына. У адрозьненьне ад папярэдніх суразмоўцаў, яна ў масцы.
«Ведаеце, я ўжо заблыталася, калі маска дапамагае, а калі не, — працягвае жанчына. — Столькі меркаваньняў пачула, але ж у мяне ўнукі. Як што, дык у мяне спытаюць, дзе ты, баба, цягалася, што заразу прынесла. Таму старанюся людзей і нашу маску. За сваіх баюся...»
Паводле суразмоўніцы, жыць у Доме вэтэранаў няпроста. Тут часта паміраюць, і таму зьяўляецца дэпрэсіўны настрой.
«Радуе, што часам і сыходзяцца людзі, — адзначае на разьвітаньне жанчына. — Напрыклад, інваліды-вазочнікі знаходзяць пару. Потым прагульваюцца разам. Гэта ня можа ня цешыць».
«Якому нармальнаму чалавеку хочацца заўчасна памерці?»
Наступны суразмоўца празь пералом пазваночніка 25 гадоў у інвалідным вазку. Пра тое, як зьмянілася жыцьцё ў Доме вэтэранаў, апавядае на ганку. Ён таксама адзначае, што раней жыхары зьбіраліся ды разам сьпявалі ў холе.
«Цяпер жа пустынна ўсюды, — зь неахвотай кажа мужчына. — Людзі пачалі пазьбягаць адзін аднаго. З кватэраў выходзяць зрэдку. У аптэку ці па харчы...»
Ягоная суседка Марыя таксама ў інвалідным вазку. На вуліцы выгульвае шчанюка. Маскі на жанчыне няма, бо «ў ёй нязручна». Марыя кажа: каранавірусу ў Доме вэтэранаў баяцца.
«Якому нармальнаму чалавеку хочацца заўчасна памерці?» — кажа яна.
Марыя даводзіць, што адміністрацыя Дому вэтэранаў рэгулярна праводзіць санапрацоўку памяшканьняў агульнага карыстаньня. Для самой жа Марыі галоўнае — маральны спакой, таму стараецца менш глядзець тэлевізар.
«Па ім шмат гавораць пра пандэмію, а гэта моцна ўплывае на псыхіку, — кажа яна. — Калі аддаеш менш часу тэлевізару, то ўдаецца даўжэй захоўваць добры настрой і пазытыўнае ўспрыняцьце сьвету. А далей як Бог дасьць...»
Кампаньён Марыі па прагулцы Ігар непакоіцца: калі хто занясе ў Дом вэтэранаў «заразу», то старыя могуць хваробу не адужаць. Ён наракае, што многія зь іх ня носяць масак, бо «іх ніяк не пераканаць», і «перасоўваюцца па Доме вэтэранаў без захоўваньня мераў бясьпекі».
«Колькі ні б’ецца з гэтым наша дырэктарка, усё бяз толку, — кажа Ігар. — У іх такая пазыцыя: усё роўна паміраць, а ад чаго, не істотна. Але ў кватэрах дысцыплінавана большасьць сядзіць...»
Адміністрацыя: даводзіцца нямала працаваць, каб пераканаць жыхароў трымацца самаізаляцыі
У адміністрацыі Дома вэтэранаў кажуць, што на 22 красавіка сярод яго жыхароў не было хворых з тэмпэратурай і сымптаматыкай грыпу.
Там прызнаюць: даводзіцца нямала працаваць, каб пераканаць жыхароў трымацца самаізаляцыі. Трэба тлумачыць, што яны мусяць асьцерагацца і дзеля родзічаў, якія іх наведваюць.
Каб зьменшыць рызыку заражэньня, старым прапануюць дастаўку прадуктаў па месцы жыхарства. Абвесткі пра гэта разьвешаныя па ўсім Доме вэтэранаў.
Гэтая публікацыя падрыхтаваная з выкарыстаньнем інфармацыі БелаПАН.
Што трэба ведаць пра новы каранавірус, які выклікае COVID-19
- Невядомы раней вірус выявілі ў кітайскім горадзе Ўхань у сьнежні 2019 году.
- Афіцыйнай назвай хваробы ад новага каранавірусу з Кітаю стала COVID-19 (coronavirus disease).
- Сусьветная арганізацыя здароўя рэкамэндуе трымацца далей ад людзей, якія чхаюць і кашляюць, добра мыць рукі, ня есьці дрэнна апрацаванае (недасмажанае або недаваранае) мяса, абмежаваць сацыяльныя кантакты.
- Сусьветная арганізацыя здароўя абвясьціла распаўсюд каранавіруснай інфэкцыі COVID-19 у сьвеце пандэміяй.
- Праявы каранавірусу падобныя да іншых вострых вірусных захворваньняў. Ён суправаджаецца павышанай тэмпэратурай, ліхаманкай і цяжкасьцямі дыханьня, у хворага могуць зьяўляцца кашаль, млявасьць, пагаршэньне агульнага стану; можа выклікаць бранхіт і пнэўманію.
- Каранавірусы — сямейства з больш як 30 вірусаў, якія былі ўпершыню выдзеленыя ў 1965 годзе. Паражаюць людзей, свойскіх жывёлаў, сьвіней, буйную рагатую жывёлу, птушак і здольныя правакаваць пашкоджаньне дыхальнай сыстэмы, страўнікава-кішачнага тракту, нэрвовай сыстэмы. Вядома, што інфэкцыя перадаецца ад чалавека да чалавека. Сярод сымптомаў — гарачка, кашаль і цяжкае дыханьне. Паколькі гэтыя сымптомы падобныя да многіх іншых рэсьпіратарных захворваньняў, неабходны дадатковы скрынінг.
Найважнейшыя пытаньні і адказы пра каранавірус
Беларускія мэдыкі, якія загінулі падчас пандэміі COVID-19. СЬПІС ПАМЯЦІ