У сэрыі «Красный гид» маскоўскага выдавецтва «Эксмо» выйшла трэцяе, абноўленае выданьне даведніка для турыстаў па Беларусі.
У ім зьмяшчаецца інфармацыя аб краіне, парады, чым заняць сябе на тыдзень, а таксама даецца пералік 25 галоўных адметнасьцяў з падрабязнай мапай.
«Мова ўзроўню першаклясьніка»
Карыстальнікаў зачапіла інфармацыйнае тлумачэньне пра Беларусь у рубрыцы «Разговорник». На зьмест зьвярнула ўвагу супрацоўніца незалежнай кнігарні «Кніжная шафа» Наста Карнацкая.
«Вось так разгортваеш раніцай кнігу пра Беларусь і даведваесься, што размаўляеш на „сапсаванай расейскай“, як першаклясьнік», — удакладняе яна.
«Беларусь — расейскамоўная краіна, таму расейска-беларускі размоўнік вам не спатрэбіцца, — сьцьвярджаюць аўтары экспрэс-гіду. — Беларуская мова распаўсюджаная на захадзе краіны, і тое пераважна ў вёсках. Акрамя таго, у Заходняй Беларусі ёсьць польскія раёны, а на Палесьсі мясцовыя размаўляюць на дыялекце, які называюць «тутэйшым».
Як пішуць далей аўтары даведніка, беларускі альфабэт пабудаваны на аснове кірыліцы. У параўнаньні з расейскім хіба некалькі адрозьненьняў: адсутнасьць літар «и» (замена на “і”), «щ» (замена на «шч»), «ъ» (замена апострафам), а таксама прысутнасьць «ў», характэрнага толькі для беларускай мовы (нешта сярэдняе паміж «у» і «в»).
«Назвы гарадоў, устаноў на беларускай мове могуць выклікаць устойлівае ўражаньне сапсаванай расейскай – так пісалі б першаклясьнікі, зыходзячы з прынцыпу «як чуецца, так і пішацца». Напрыклад, «вакзал», «аптэка», «праспэкт», — адукоўваюць чытачоў складальнікі «Красного гида».
«Сындром грэблівага стаўленьня»
Юрыст, старшыня Беларускай асацыяцыі журналістаў Андрэй Бастунец лічыць, што справай гонару кіраўніцтва Беларусі было б адрэагаваць на сьвядомае прыніжэньне вартасьці беларускай мовы.
«Зразумела, што і вядомаму выдавецтву гэта не дадае аўтырэтыту, і выклікае адпаведную рэакцыю з боку беларусаў, — кажа Андрэй Бастунец Свабодзе. — Затое падобныя допісы яскрава дэманструюць, якое насамрэч стаўленьне ў агульнай масы жыхароў Расеі да суседняй Беларусі — звысоку, грэбліва-павучальнае».
На перакананьне Андрэя Бастунца, на падобную праяву «непрыхаванага хамства» адпаведныя дзяржаўныя ўстановы Беларусі мусяць накіраваць афіцыйны зварот у выдавецтва «Эксмо» з патрабаваньнем выправіць фрагмэнт тэксту, які абражае краіну і яе жыхароў.
У выпадку ж, калі чыноўнікі праглынуць абразу, варта распачаць грамадзкую кампанію са зборам подпісаў сярод вядомых людзей Беларусі, канстатуе Андрэй Бастунец.
