У расейска-ўкраінскім канфлікце з захопам трох украінскіх вайсковых суднаў у Керчанскай пратоцы інфармацыя з экранаў дзяржаўных беларускіх тэлеканалаў у большасьці выпадкаў аказалася працягам інфармацыйнай палітыкі Масквы.
АНТ апэлюе да зьвестак ФСБ Расеі
У паведамленьні пра навіну на АНТ расказваецца пра тое, што ў шэрагу рэгіёнаў Украіны на 30 дзён уводзіцца ваеннае становішча.
Аднак далей спасылкі толькі на расейскія крыніцы.
«У нядзелю, як паведамляе ФСБ Расеі, тры караблі Вайскова-марскіх сілаў Украіны парушылі расейскую мяжу. Яны не рэагавалі на патрабаваньні аб спыненьні, судны затрымалі з ужываньнем зброі. Уначы ў Нью-Ёрку прайшло экстранае пасяджэньне Рады Бясьпекі ААН, якое склікалі з ініцыятывы двух бакоў — украінскага і расейскага. Крымінальныя справы пасьля інцыдэнту заведзеныя і ў Кіеве, і ў Маскве», — адзначаецца ў сюжэце АНТ.
СТБ спасылаецца на неназваныя крыніцы
Распавядаючы пра ўвядзеньне ва Ўкраіне ваеннага становішча, тэлеканал СТБ у праграме «24 гадзіны» згадаў перадгісторыю канфлікту з адсылкай на неназваныя крыніцы. Вэрсія атрымалася выразна прарасейскай.
«Нагадаем, сытуацыя абвастрылася пасьля інцыдэнту ў Керчанскай пратоцы. Тры караблі Вайскова-марскіх сілаў Украіны ўвайшлі ў часова закрытую расейскую акваторыю і некалькі гадзін рабілі манэўры, не рэагуючы на патрабаваньні расейскіх памежнікаў. У выніку апошнім давялося ўжыць сілу», — давёў гледачам тэлеканал СТБ.
Ці праўда, што ўкраінскія караблі парушылі расейскую мяжу ў Азоўскім моры?
«Беларусь-1» палохае зрывам прэзыдэнцкай кампаніі
Спробу больш ураўнаважанай, але далёкай да нэўтральнай падачы дэманструе «Беларусь-1». У выніковай праграме «Панарама» 26 лістапада расказалі, што расейскі бок затрымаў два бранякатэры і буксір, якія належаць Вайскова-марскім сілам Украіны. Удакладнілі, што, паводле заяваў Масквы, інцыдэнт у Керчанскім праліве — сплянаваная правакацыя Кіева. Кіеў жа абвінавачвае ў агрэсіі Маскву. Пры гэтым, як і ў выпадку з АНТ і СТБ, бяз згадак пра шэсьць параненых украінскіх маракоў.
А потым — рэакцыя праціўнікаў ваеннага становішча ва Ўкраіне перад прэзыдэнцкімі выбарамі ў сакавіку 2019-га: «На час дзеяньня ваеннага становiшча могуць абмяжоўваць свабоду СМІ, дзейнасьць палітычных партыяў, забараняць акцыі пратэсту — усё тое, з чаго складаецца выбарчая кампанія. Кандыдаты ня змогуць весьці паўнавартасную агітацыю. І нават калі ваеннае становішча не падоўжыць, 2-3 месяцы занадта мала для раскруткі, але дастаткова, каб на хвалі ваеннай гістэрыі ў перадвыбарным рэйтынгу лідэры і аўтсайдэры памяняліся месцамі», — падсумоўвае «Беларусь-1».
Прыводзячы камэнтары, дзяржаўны тэлеканал працытаваў двух прадстаўнікоў расейскіх уладаў і толькі аднаго — украінскай. Апроч таго, «Панарама» дала слова двум украінскім экспэртам, аднолькава крытычным да афіцыйнага Кіеву.
БелТА цытуе ўкраінцаў і расейцаў
Дзяржаўнае агенцтва БелТА імкнецца захоўваць нэўтральнасьць пры асьвятленьні канфлікту. Расказваючы перадгісторыю канфлікту, БелТА спасылаецца як на прэс-цэнтар камандаваньня Ваенна-марскіх сілаў Украіны, так і на калег з расейскага ТАСС, якое ў сваю чаргу спасылаецца на зьвесткі ФСБ Расеі.
Але вытрымліваць бесстароннасьць у дзяржаўнага агенцтва атрымліваецца не заўжды. У паведамленьні пра транспартаваньне захопленых украінскіх суднаў у Керч БелТА спасылаецца толькі на цэнтар грамадзкіх сувязяў ФСБ Расеі і памежнае ўпраўленьне ФСБ у Крыме.
Прэзыдэнцкая газэта вызначылася ўзважанай пазыцыяй
Прэзыдэнцкая «Беларусь сегодня» (да нядаўняга часу «Советская Белоруссия»), як і БелТА, апісвае канфлікт у Азоўскім моры праз цытаваньне афіцыйных пазыцый Украіны і Расеі. Нароўні з расейскай вэрсіяй пра ўкраінскую «правакацыю» падаецца інфармацыя пра шэсьць параненых украінскіх маракоў і агрэсіўныя дзеяньні памежных караблёў Расеі супраць украінскіх суднаў.
Выданьне апэлюе і да міжнародных экспэртаў: «Спэцпрадстаўнік АБСЭ ў трохбаковай кантактнай групе ўрэгуляваньня канфлікту на Данбасе Мартын Сайдык і старшыня Спэцыяльнай маніторынгавай місіі АБСЭ ва Ўкраіне Эртурул Апакан заявілі, што занепакоеныя сытуацыяй у Азоўскім моры, і заклікалі бакі да стрыманасьці», — піша «Беларусь сегодня».
Колькі грошай ідзе зь бюджэту на дзяржаўныя мэдыя
На ўтрыманьне дзяржаўных СМІ ў 2019 годзе з рэспубліканскага бюджэту заплянавана выдаткаваць амаль 63 млн эўра (151211151 рублёў). Гэта вынікае з праекту Закона «Аб рэспубліканскім бюджэце на 2019 год», які выклала на сваёй старонцы Facebook дэпутатка Ганна Канапацкая.
Гэта на чвэрць больш, чым было выдзелена на дзейнасьць дзяржаўных мэдыя ў 2018 годзе.
На тэлебачаньне і радыёвяшчаньне з агульнай сумы прадугледжана выдаткаваць каля 53,9 млн эўра (129 699 385,0 руб), на пэрыядычны друк і выдавецтвы – каля 2,8 млн эўра (6 799 298,0 руб), на «іншыя пытаньні ў галіне СМІ» – 6,1 млн эўра (14 712 468,0 руб).
Па дадзеных Беларускай асацыяцыі журналістаў, на 2018 год у бюджэце для дзяржаўных СМІ было прадугледжана каля 48 млн эўра (каля 113 млн рублёў), 2017 – каля 47 млн эўра, 2016 – каля 45 млн эўра, 2015 – каля 60 млн эўра, 2014 – каля 52 млн эўра, 2013 – каля 60 млн эўра, 2012 – каля 45,5 млн эўра, 2011 – каля 54 млн эўра, 2010 – каля 40 млн эўра, 2009 – каля 64 млн эўра.
Што трэба ведаць пра канфлікт Украіны і Расеі ў Азоўскім моры
Расея 25 лістапада заблякавала выхад украінскіх караблёў, якія плылі да Марыюпалю праз Керчанскі праліў, каб трапіць у Азоўскае мора. Тры ўкраінскія караблі і больш за 20 украінскіх маракоў захопленыя расейскімі вайскоўцамі.
- Раніцай 25 лістапада расейскі сухагруз перагарадзіў Керчанскую пратоку перад трыма ўкраінскімі суднамі, якія ажыцьцяўлялі плянавы пераход з порту Адэсы ў порт Марыюпаль Азоўскага мора. Пазьней расейскі пагранічны карабель пратараніў буксір Вайскова-марскіх сіл Узброеных сіл Украіны.
- Расейскія вайсковыя караблі з дапамогай авіяцыі і спэцназу атакавалі і захапілі пашкоджаны ўкраінскі буксір і два малыя браняваныя артылерыйскія катэры. Шэсьць украінскіх маракоў былі параненыя, двое зь іх у цяжкім стане.
- Паводле Расеі, украінскія караблі спрабавалі прайсьці празь Керчанскую пратоку незаконна. Украіна адкідае гэтае абвінавачваньне, спасылаючыся на міжнародныя і міжурадавыя пагадненьні.
- Ці праўда, што ўкраінскія караблі парушылі расейскую мяжу ў Азоўскім моры?
- Ва Ўкраіне абʼявілі ваеннае становішча з 28 лістапада да 27 сьнежня. Узброеныя сілы Ўкраіны прыведзеныя ў поўную баявую гатоўнасьць.
- Канфлікт у Азоўскім моры паміж Украінай і РФ узьнік пасьля ўвядзеньня ў эксплюатацыю моста ў анэксаваны Крым. Украіна заяўляе, што Расея на падставе праверак затрымлівае дзясяткі суднаў, якія ідуць ва ўкраінскія азоўскія парты. Паводле Масквы, праверкі ўкраінскіх суднаў законныя.
- Рада Бясьпекі ААН склікала 26 лістапада экстранае паседжаньне ў сувязі з рэзкім абвастрэньнем сытуацыі ў Керчанскім праліве, шэраг эўрапейскіх краінаў асудзілі дзеяньні Расеі ў Азоўскім моры.
- Суд Сімферопаля на два месяцы арыштаваў 24 украінскіх маракоў, захопленых расейскімі сілавікамі. Украінская пракуратура прызнала іх ваеннапалоннымі.
- Украіна на час дзеяньня ваеннага становiшча забараніла ўезд у краіну мужчынам – грамадзянам Расеі ва ўзросьце ад 16 да 60 гадоў.
- У верасьні 2019 году адбыўся абмен палоннымі паміж Расеяй і Ўкраінай, падчас якога захопленыя маракі вярнуліся ва Ўкраіну.