Беларускі фільм Ларысы Саенкі «Dublin, Belarus half-life» (Дублін, пэрыяд паўраспаду) атрымаў галоўны прыз за найлепшы замежны дакумэнтальны фільм на кінафэстывалі ў Наеку (ЗША). Фільм расказвае пра жыцьцё беларускай вёскі Дублін Брагінскага раёну ў Чарнобыльскай зоне.
— Героі фільма разважаюць пра тое, чаму не квітнее іх шматпакутны край, які патрапіў пад гістарычныя закалоты — вайну, калгасную калектывізацыю, мэліярацыю і радыёактыўнае забруджаньне ў 1986 годзе, наступствы якога яшчэ і ацаніць, напэўна, нельга, — расказвае рэжысэр фільма Ларыса Саенка.
«Прадаць бы гэтую зямлю японцам, яны б тут парадак навялі, ды і нас бы пахавалі», — мяркуе адзін з герояў фільма. «Хто вінаваты?» — на гэта ў іх няма адказу. Прынамсі, не было ў 2000-х, калі здымаўся гэты фільм.
— Выдатны амэрыканскі перакладчык з расейскай Андрэй Гаркуша ня мог зразумець гаворкі маіх герояў, а мне было прыемна — усё ж такі унікальная беларуская мова.
Фільм трое беларускіх журналістаў — Ларыса Саенка, Галіна Аржылоўская, Натальля Цімафеева — і апэратар Уладзімір Бабарыка зьнялі за свае сродкі:
— Фільм быў свайго роду спантанным экспэрымэнтам, паколькі мы не шукалі заказьнікаў і спонсараў, нас было чацьвёра чалавек, кожны зь іх сказаў, што стаміўся ад рутыны і хацеў бы страсянуцца. Вось мы і страсянуліся. То бок увесь працэс быў свайго роду нашай творчай забавай.
Дваіх з той каманды — Натальлі Цімафеевай і Ўладзіміра Бабарыкі — ужо няма ў жывых.
Калі здымалі «Дублін», Ларыса Саенка працавала карэспандэнтам Reuters у Беларусі, а сёлета, калі прыехала ў Беларусь, вырашыла вярнуцца да старых матэрыялаў:
— Неяк усё мінулае накаціла, і я ўзялася дарабіць старыя нарыхтоўкі і паставіла ангельскія субтытры. І адправіла на фэст проста ўпрытык, пад заслону. Ніхто мой «Дублін» на фэстываль не вылучаў, я зрабіла ўсё сама — мне падабаецца гэты час адзіночак, калі любая творчая асоба можа стварыць малабюджэтны фільм і нават паказаць, і нават атрымаць залатую статуэтку.
Неўзабаве фільм будзе выкладзены ў Youtube. Ларыса вядзе перамовы з амэрыканскім каналам пра паказ, а таксама спадзяецца некалі прывезьці яго ў беларускі Дублін.
Пасьля Беларусі ў Ларысы Саенкі была праца ў Маскве, у Індыі, у Ню-Ёрку, у ААН — карэспандэнтам ад старога, расфармаванага агенцтва «РИА Новости» (ня блытаць зь сёньняшнімі! — падкрэсьлівае Ларыса). Цяпер яна працуе ў асноўным у Нью-Ёрку над вялікімі праектамі — сцэнарамі мастацкіх фільмаў і кнігамі. Наступнае кіно думае зьняць на смартфоне.
