Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ну што, Аляксандар Рыгоравіч, дапамаглі вам вашыя эўразійцы?


Алесь Чайчыц
Алесь Чайчыц

Забаўна, што рэжым А. Лукашэнкі ў цяперашні час можа з большай пэўнасьцю давяраць нацыянальна-дэмакратычнай проэўрапейскай апазыцыі, чым сваім традыцыйным ідэалягічным камісарам.

На працягу ўсёй найноўшай гісторыі «заходнерусы» былі ідэйным апірышчам дзейнай улады. Людзі з адкрыта фашыстоўска-чарнасоценнымі поглядамі займалі і займаюць шэраг ключавых пасадаў у дзяржаўнай ідэалёгіі і прапагандзе Рэспублікі Беларусь. Пры гэтым, вядома, афіцыйная ідэалёгія беларускай дзяржавы часоў А. Лукашэнкі пазьбегла канчатковага скатваньня ў «заходнерусізм» і беларусафобію, і міжволі была вымушаная грунтавацца на своеасаблівым і эклектычным, але ўсё ж усьведамленьні каштоўнасьці факту дзяржаўнай незалежнасьці Беларусі як такой.

У выніку гэтага мяжа паміж рэжымным ідэолягам і агентам расейскага ўплыву заўжды была досыць цьмянай. Як, уласна, і сама натура рэжыму, які ўсталяваў А. Лукашэнка: ці то закамуфліяваная замежная акупацыя з замежнымі вайсковымі базамі і рэпрэсіямі супраць нацыянальнай мовы і культуры, ці то ўсё ж самастойны рэжым неабмежаванай асабістай улады.

Але цяпер гэтая маральная мяжа паміж менскацэнтрычнымі і масквацэнтрычнымі настроямі ўнутры ідэалягічнай вэртыкалі, дзяржаўных органаў і перадусім сілавых структур (а такая мяжа, бясспрэчна, існуе, і нават часам можа ісьці ўнутры адной галавы) для Лукашэнкі пачынае граць фатальную ролю.

Бо галоўная пагроза для цяперашняе ўлады прыйшла адтуль, адкуль яе не чакалі: цяпер гэта не разгромленая і зьнішчаная прозаходняя апазыцыя, а прыгрэтая на ўласнай грудзі эўразійская «зьмяя».

Нэасавецкая імпэрская эўразійская ідэалёгія цяпер зрабілася ня толькі пагрозай для беларускай дзяржаўнасьці, якой яна была ад самога пачатку, але і для рэжыму А. Лукашэнкі.

Пралукашэнкаўскія ідэолягі і прапагандысты доўгія гады з вучоным відам абмяркоўвалі перавагі ўдзелу Беларусі ў якім-небудзь чарговым аб’яднаньні з Таджыкістанам і Ўзбэкістанам, а не ў Эўрапейскім Зьвязе. Але хто цяпер скажа дакладна, ці рабілі яны гэта дзеля інтарэсаў афіцыйнага Менску або дзеля інтарэсаў Крамля?

Бо сёньня нехта зь іх, вядома, спрабуе апраўдаць цяперашнюю маленькую афіцыйную «адлігу» ў дачыненьні да беларушчыны перад прыхільнікамі «расейскага сьвету», на зразумелай ім мове. Але нехта, наадварот, даўно пачаў пісаць у расейскіх СМІ пагрозы, што ўлады «Белоруссии» робяць памылкі, якія могуць прывесьці да «Майдану».

А вось з прозаходнім апазыцыйным рухам у дадзеным выпадку ўсё больш адназначна і зразумела. «Незалежніцтва» і рух у Эўропу — гэта ня толькі тое, што нашмат больш адпавядае беларускім нацыянальным і дзяржаўным інтарэсам, чым эўразійства.

Стаўка на нармалізацыю стасункаў з Захадам і дэмакратычнае разьвіцьцё — гэта, як цяпер апынулася, адзінае, што магло б выратаваць цяперашнюю ўладу ад ператварэньня ў адміністрацыю губэрнатара пэрыфэрыйнага суб’екту РФ.

Хаця, па вялікім рахунку, для гэтага прагматычнае доўгатэрміновае плянаваньне мусіла б быць складнікам працы беларускай дзяржавы яшчэ гадоў дваццаць таму. І ў адпаведнасьці з гэтым Беларусь тады мусіла ўзяць курс на інтэграцыю ў НАТО і Эўрапейскі Зьвяз, як гэта было зроблена амаль ва ўсіх краінах нашага рэгіёну. Цяпер, у адной клетцы з драпежнікам, часу для рэфлексіі ў беларускага рэжыму ўжо не засталося. Сапраўдная схопка, цалкам магчыма, пачнецца ўжо хутка, будзе гарачай, кароткай, і скончыцца не на карысьць Аляксандра Лукашэнкі.

Так што мы ў прынцыпе можам пачынаць думаць пра тое, што рабіць у тым выпадку, калі ў лістападзе на тэрыторыі Беларусі раптам зьявяцца атрады ня вельмі ветлівых людзей без апазнавальных знакаў, але з характэрным піцерскім ці краснадарскім пранонсам.

  • 16x9 Image

    Алесь Чайчыц

    Нарадзіўся ў 1984 годзе ў Маскве. З пачатку 2000-х — актывіст беларускай дыяспары ў Расеі, пазьней — у Вялікай Брытаніі. З 2013 па 2023 год сябра Рады Беларускай Народнай Рэспублікі. У 2017–2021 гг. сябра Вялікай Рады Згуртаваньня беларусаў сьвету «Бацькаўшчына». Друкаваўся ў «Нашай Ніве», «Беларускім партызане» і інш. Пражывае ў Нямеччыне. Узнагароджаны мэдалём да стагодзьдзя БНР.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG