Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Кіеў заплаціць Маскве Крымам?


Антыўрадавыя пратэсты ў Кіеве і іншых украінскіх гарадах прычыніліся да моцнай актывізацыі прарасейскіх арганізацый у Аўтаномнай Рэспубліцы Крым.

Карэспандэнт нашага радыё Робэрт Колсан, які нядаўна пабываў у Крыме, паведамляе, што шмат якія арганізацыі этнічных расейцаў на паўвостраве пачалі дамагацца «ўзмацненьня крымскай аўтаноміі» на выпадак, калі б прэзыдэнт Віктар Януковіч заключыў нейкае кампраміснае пагадненьне з апазыцыяй, якую крымскія расейцы называюць не інакш як «фашысцкай».

Дэпутат крымскага парлямэнту Сяргей Шувальнікаў, лідэр Кангрэсу расейскіх абшчын Крыму і Расейскага фронту, паскардзіўся нашаму карэспандэнту на тое, што ён лічыць дыскрымінацыяй расейскай мовы і культуры ў Крыме:

«Мы сёньня бачым спробы стварыць нацыянальную ідэю Ўкраіны і абараніць — скажам у дужках — украінскую мову, хоць я ня ведаю, ад каго яе трэба абараняць. Ідзе выцясьненьне і дыскрымінацыя рускай мовы. Тут выразна відаць палітычны момант, каб пазбавіць рускіх людзей — для якіх мова зьяўляецца галоўным ідэнтыфікатарам рускага этнасу, рускай нацыі і рускага народу — права помніць пра тое, што яны рускія. То бок, фактычна ідзе зьнішчэньне рускай нацыянальнасьці і паняцьця «рускі народ Украіны».

У Крыме расейцы складаюць каля 58% насельніцтва, украінцы — 24%, крымскія татары — 12%. Адносіны паміж гэтымі нацыянальнасьцямі даволі напружаныя. У горадзе Белагорску, у якім пражывае каля 18 тысяч чалавек, кожная са згаданых нацыянальнасьцяў складае больш-менш траціну насельніцтва. Мэр Белагорску Альбэрт Кангіеў, які зьяўляецца этнічным татарам і належыць да Партыя рэгіёнаў прэзыдэнта Віктара Януковіча, сказаў нашаму карэспандэнту:

«Наш горад — шматнацыянальны. Сёньня працэнтны ўдзел раней дэпартаваных грамадзянаў у нашым горадзе — больш чым 30%, што зьяўляецца значнай колькасьцю. І запаліць запалку — калі можна так выказацца — у нашым горадзе вельмі лёгка».

У лістападзе, у Дзень нацыянальнага адзінства Расеі, Кангрэс расейскіх абшчын Крыму правёў марш і мітынг у Белагорску ды прыняў рэзалюцыю, у якой гаварылася: «Сёньня рускія людзі зноў знаходзяцца ў стане фэадальнай раздробленасьці, духоўнага заняпаду і паныласьці. Наша права на гісторыю, культуру, праваслаўную веру, рускую мову нахабна топчацца. Мы чуем і бачым, як штораз часьцей гучаць абразьлівыя выпады ў адрас Расеі і рускага народу, ня толькі з вуснаў нэанацыстаў — сябраў і прыхільнікаў партыі „Свабода“ , але і ад іншых прадстаўнікоў гэтак званай украінскай апазыцыі і інтэлігенцыі. Іх можна пачуць на мітынгах у розных гарадах Украіны, яны тыражуюцца ў газэтах і іншых сродках масавай інфармацыі, яны ўвесь час гучаць у сьценах вышэйшага органу заканадаўчай улады — Вярхоўнай Рады Ўкраіны. Усё гэта расцэньваецца рускімі грамадзянамі Украіны як элемэнты масавай палітычнай русафобіі, якая становіцца ўсё больш адкрытай, нахабнай і эпатажнай».

60 гадоў таму Крым быў часткай Расейскай Фэдэрацыі СССР. 19 лютага 1954 году, каб адзначыць 300-годзьдзе Пераяслаўскай рады, якая зьвязала Ўкраіну з Масквой, савецкі ўрад перадаў Крымскую вобласьць у склад Украінскай ССР. Шмат хто з этнічных расейцаў у Крыме ня траціць надзеі, што Крым вернецца ў склад Расеі. Якім чынам?

Валерый Пад’ячы, лідэр расейскага Народнага фронту ў Крыме, лічыць, што Кіеў можа «здаць у арэнду» Крым Расеі як расплату за свае даўгі. Калі наш карэспандэнт запытаўся Пад’ячага, а што станецца з Крымам пасьля заканчэньня тэрміну арэнды, той адказаў:

«Арэнда будзе на 99 гадоў, і я ня думаю, што Украіна так доўга праіснуе як незалежная дзяржава. А Расея будзе існаваць, таму што Расея — гэта, усё-ткі, адзін зь вядучых сусьветных гульцоў, упоравень з ЗША, Кітаем і Эўразьвязам. Таму адназначна, што Расея будзе існаваць. А ці будзе Ўкраіна? Таму гэткае вырашэньне пытаньня Крыму задаволіла б усіх».

Крымскія расейцы моцна падтрымліваюць прэзыдэнта Віктара Януковіча і выступаюць супраць пратэстаў на Майдане ў Кіеве. Як паведамляе наш карэспандэнт, крымскія дарогі абстаўленыя тысячамі рэклямных шчытоў, якія сьцьвярджаюць, што Крым выступае «за стабільнасьць» і супраць «экстрэмізму» ды «замежнага ўмяшаньня». Шчыты паставіла недзяржаўная арганізацыя пад назвай «Стоп Майдан», крыніцы фінансаваньня якой застаюцца невядомымі для шырэйшай публікі.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG