Удзельнікі: палітычны аглядальнік газэты «Наша ніва» Сяргей Богдан зь Менску і экспэрт Цэнтру ўсходніх дасьледаваньняў Каміль Клысінскі з Варшавы.
Валер Карбалевіч: «Больш за месяц таму расейскія афіцыйныя крыніцы паведамілі, што дзяржаўны банк Расеі „Сбербанк“ разам зь нямецкім „Дойчэбанкам“ гатовыя выдзеліць 2 мільярды даляраў пад заклад 35% акцыяў „Беларуськалія“. Прычым ніхто не хаваў, што ў рэальнасьці крэдыт выдзяляецца ўраду, яго плянавалася залічыць у золатавалютныя рэзэрвы Нацбанку. Аднак ураду Беларусі такая схема не спадабалася, перамовы працягваліся. І вось нарэшце зьявілася інфармацыя, што „Дойчэбанк“ адпаў, крэдыт выдзяляе толькі расейскі „Сбербанк“, не 2, а 1 млрд даляраў і без патрабаваньня закладу акцыяў „Беларуськалія“. Як гэта можна пракамэнтаваць?».
Сяргей Богдан: «Справа ў тым, што спадзяваньняў на вяртаньне крэдыту ў 2 млрд было мала. А ў такім выпадку давялося б аддаваць 35% акцыяў „Беларуськалія“. Такі пакет акцый за такія грошы — гэта танна. „Беларуськалій“ — гэта найбольш прывабнае беларускае прадпрыемства, якое ўлады прададуць у апошнюю чаргу. Таму і была перагледжана крэдытная схема.
Расея выдзяляе гэты крэдыт таму, што яна ня хоча тапіць Лукашэнку. Атрымаўшы гэты крэдыт, беларускі рэжым у кароткатэрміновай пэрспэктыве (восень, зіма) свае праблемы вырашае. Бітвы Лукашэнка ня выйграў, але гэты раўнд ён выйграе».
Каміль Клысінскі: «Згодзен з тым, што крэдытная схема была перагледжана, бо рэжым ня хоча траціць стратэгічны, самы каштоўны актыў — „Беларуськалій“.
Але я не лічу, што Лукашэнка тут шмат выйграў. Бо адбываецца беспрэцэдэнтны эканамічны крызіс. Пачынае працу дадатковая сэсія на валютнай біржы. Паводле падліку эканамістаў, Нацбанку дзеля ўтрыманьня абменнага курсу ў памеры 8 тыс. рублёў за даляр патрабуецца мінімум 2 млрд даляраў. То бок гэты 1 млрд у доўгатэрміновай пэрспэктыве не вырашае нічога.
Стратэгічны курс Расеі — падтрымліваць беларускі рэжым, але мінімальна. Калі Лукашэнка пойдзе на саступкі ў важных для Масквы пытаньнях, то дапамога павялічыцца. Пэўным чыньнікам для выдзяленьня крэдыту „Сбербанка“ стаў флірт Менску з Захадам».
Карбалевіч: «У панядзелак польская газэта „Rzeczpospolita“ са спасылкай на крыніцу ў польскім МЗС паведаміла, што на сустрэчы з Лукашэнкам міністар замежных спраў Баўгарыі Младэнаў павінен быў прапанаваць 2 мільярды эўра ў абмен на вызваленьне ўсіх палітвязьняў да канца бягучага году. Аднак баўгарскі МЗС гэта абверг. Наколькі верагодная такая зьдзелка?».
Клысінскі: «Ня думаю, што гэтая інфармацыя адпавядае рэальнасьці. Візыт Младэнава азначае вельмі папярэднія кансультацыі. ЭЗ патрабуе вызваленьня і рэабілітацыі ўсіх палітвязьняў. У эўрапейскіх палітыкаў ужо ёсьць няўдалы досьвед абяцаньня канкрэтных грошай за саступкі, якія яшчэ ня зробленыя».
Богдан: «Таксама думаю, што гэтая зьдзелка малаверагодная. Бо яна не адпавядае пазыцыі ЭЗ. Але, зь іншага боку, такі фармат перамоваў якраз зразумелы Лукашэнку.
Вось сп. Клысінскі кажа пра няўдалы досьвед абяцаньня грошай. Я так разумею, што гаворка ідзе пра прапанову міністраў замежных спраў Нямеччыны і Польшчы падчас іх візыту ў Менск перад выбарамі, калі яны паабяцалі 2 млрд эўра за дэмакратычнае правядзеньне выбараў. Але праблема ў тым, што тая прапанова была размытая, там былі абяцаныя і гранты, і крэдыты, і іншае. Таму яна і не прывабіла Лукашэнку. Крэдыты Расеі больш прывабныя, бо іх можна і не аддаваць».
Карбалевіч: «Вядома, што Беларусь зьвярнулася да Міжнароднага валютнага фонду з просьбай выдзеліць ад 3 да 8 млрд даляраў крэдыту. Беларускае пытаньне было разгледжана на радзе дырэктараў фонду, але інфармацыя пра вынікі яго абмеркаваньня нейкая цьмяная. А вось у пятніцу Лукашэнка з абурэньнем заявіў, што МВФ у якасьці ўмовы выдзяленьня крэдыту ставіць вызваленьне палітвязьняў. Што тут праўда, а што не? І ці вялікія шанцы ў Беларусі атрымаць крэдыт ад МВФ?».
Богдан: «Абурэньне Лукашэнкі хутчэй найгранае. Бо МВФ кантралюе Захад. ЗША займаюць жорсткую пазыцыю, зь імі салідарызуецца ЭЗ. Таму лягічна, што зьявіліся палітычныя патрабаваньні. Лукашэнка пераацэньвае сваю важнасьць у сьвеце і Эўропе. Шанцаў на атрыманьне крэдыту ад МВФ мала. У 2008 годзе пасьля расейскай агрэсіі на Каўказе сытуацыя была іншая, тады ЭЗ пайшоў на дыялёг зь Менскам».
Клысінскі: «Павінна быць „дарожная мапа“ ў адносінах Беларусі і ЭЗ. Эўропа лічыць вызваленьне палітвязьняў папярэдняй умовай пачатку сур’ёзных перамоваў аб крэдытах. Пэрспэктыва атрыманьня крэдыту МВФ вельмі маленькая. Бо фонд дзейнічае ў палітычным кантэксьце. Існуе няяснасьць і наконт эканамічнай палітыкі беларускіх уладаў. Пазыцыі бакоў у адносінах Беларусі і ЭЗ вельмі розныя. Хтосьці павінен саступіць. Але грошы патрэбныя Беларусі, а не Эўразьвязу».
 |
 |
 |
Крэдыт «Сбербанку»
Валер Карбалевіч: «Больш за месяц таму расейскія афіцыйныя крыніцы паведамілі, што дзяржаўны банк Расеі „Сбербанк“ разам зь нямецкім „Дойчэбанкам“ гатовыя выдзеліць 2 мільярды даляраў пад заклад 35% акцыяў „Беларуськалія“. Прычым ніхто не хаваў, што ў рэальнасьці крэдыт выдзяляецца ўраду, яго плянавалася залічыць у золатавалютныя рэзэрвы Нацбанку. Аднак ураду Беларусі такая схема не спадабалася, перамовы працягваліся. І вось нарэшце зьявілася інфармацыя, што „Дойчэбанк“ адпаў, крэдыт выдзяляе толькі расейскі „Сбербанк“, не 2, а 1 млрд даляраў і без патрабаваньня закладу акцыяў „Беларуськалія“. Як гэта можна пракамэнтаваць?».
Сяргей Богдан: «Справа ў тым, што спадзяваньняў на вяртаньне крэдыту ў 2 млрд было мала. А ў такім выпадку давялося б аддаваць 35% акцыяў „Беларуськалія“. Такі пакет акцый за такія грошы — гэта танна. „Беларуськалій“ — гэта найбольш прывабнае беларускае прадпрыемства, якое ўлады прададуць у апошнюю чаргу. Таму і была перагледжана крэдытная схема.
Расея выдзяляе гэты крэдыт таму, што яна ня хоча тапіць Лукашэнку. Атрымаўшы гэты крэдыт, беларускі рэжым у кароткатэрміновай пэрспэктыве (восень, зіма) свае праблемы вырашае. Бітвы Лукашэнка ня выйграў, але гэты раўнд ён выйграе».
Каміль Клысінскі: «Згодзен з тым, што крэдытная схема была перагледжана, бо рэжым ня хоча траціць стратэгічны, самы каштоўны актыў — „Беларуськалій“.
Паводле падліку эканамістаў, Нацбанку дзеля ўтрыманьня абменнага курсу ў памеры 8 тыс. рублёў за даляр патрабуецца мінімум 2 млрд даляраў..
Але я не лічу, што Лукашэнка тут шмат выйграў. Бо адбываецца беспрэцэдэнтны эканамічны крызіс. Пачынае працу дадатковая сэсія на валютнай біржы. Паводле падліку эканамістаў, Нацбанку дзеля ўтрыманьня абменнага курсу ў памеры 8 тыс. рублёў за даляр патрабуецца мінімум 2 млрд даляраў. То бок гэты 1 млрд у доўгатэрміновай пэрспэктыве не вырашае нічога.
Стратэгічны курс Расеі — падтрымліваць беларускі рэжым, але мінімальна. Калі Лукашэнка пойдзе на саступкі ў важных для Масквы пытаньнях, то дапамога павялічыцца. Пэўным чыньнікам для выдзяленьня крэдыту „Сбербанка“ стаў флірт Менску з Захадам».
Ці гатовы ЭЗ даць 2 млрд эўра за вызваленьне палітвязьняў?
Карбалевіч: «У панядзелак польская газэта „Rzeczpospolita“ са спасылкай на крыніцу ў польскім МЗС паведаміла, што на сустрэчы з Лукашэнкам міністар замежных спраў Баўгарыі Младэнаў павінен быў прапанаваць 2 мільярды эўра ў абмен на вызваленьне ўсіх палітвязьняў да канца бягучага году. Аднак баўгарскі МЗС гэта абверг. Наколькі верагодная такая зьдзелка?».
Клысінскі: «Ня думаю, што гэтая інфармацыя адпавядае рэальнасьці. Візыт Младэнава азначае вельмі папярэднія кансультацыі. ЭЗ патрабуе вызваленьня і рэабілітацыі ўсіх палітвязьняў. У эўрапейскіх палітыкаў ужо ёсьць няўдалы досьвед абяцаньня канкрэтных грошай за саступкі, якія яшчэ ня зробленыя».
Богдан: «Таксама думаю, што гэтая зьдзелка малаверагодная. Бо яна не адпавядае пазыцыі ЭЗ. Але, зь іншага боку, такі фармат перамоваў якраз зразумелы Лукашэнку.
Вось сп. Клысінскі кажа пра няўдалы досьвед абяцаньня грошай. Я так разумею, што гаворка ідзе пра прапанову міністраў замежных спраў Нямеччыны і Польшчы падчас іх візыту ў Менск перад выбарамі, калі яны паабяцалі 2 млрд эўра за дэмакратычнае правядзеньне выбараў. Але праблема ў тым, што тая прапанова была размытая, там былі абяцаныя і гранты, і крэдыты, і іншае. Таму яна і не прывабіла Лукашэнку. Крэдыты Расеі больш прывабныя, бо іх можна і не аддаваць».
Якія шанцы атрымаць крэдыт ад МВФ?
Карбалевіч: «Вядома, што Беларусь зьвярнулася да Міжнароднага валютнага фонду з просьбай выдзеліць ад 3 да 8 млрд даляраў крэдыту. Беларускае пытаньне было разгледжана на радзе дырэктараў фонду, але інфармацыя пра вынікі яго абмеркаваньня нейкая цьмяная. А вось у пятніцу Лукашэнка з абурэньнем заявіў, што МВФ у якасьці ўмовы выдзяленьня крэдыту ставіць вызваленьне палітвязьняў. Што тут праўда, а што не? І ці вялікія шанцы ў Беларусі атрымаць крэдыт ад МВФ?».
Богдан: «Абурэньне Лукашэнкі хутчэй найгранае. Бо МВФ кантралюе Захад. ЗША займаюць жорсткую пазыцыю, зь імі салідарызуецца ЭЗ. Таму лягічна, што зьявіліся палітычныя патрабаваньні. Лукашэнка пераацэньвае сваю важнасьць у сьвеце і Эўропе. Шанцаў на атрыманьне крэдыту ад МВФ мала. У 2008 годзе пасьля расейскай агрэсіі на Каўказе сытуацыя была іншая, тады ЭЗ пайшоў на дыялёг зь Менскам».
Клысінскі: «Павінна быць „дарожная мапа“ ў адносінах Беларусі і ЭЗ. Эўропа лічыць вызваленьне палітвязьняў папярэдняй умовай пачатку сур’ёзных перамоваў аб крэдытах. Пэрспэктыва атрыманьня крэдыту МВФ вельмі маленькая. Бо фонд дзейнічае ў палітычным кантэксьце. Існуе няяснасьць і наконт эканамічнай палітыкі беларускіх уладаў. Пазыцыі бакоў у адносінах Беларусі і ЭЗ вельмі розныя. Хтосьці павінен саступіць. Але грошы патрэбныя Беларусі, а не Эўразьвязу».
