Літоўскі партал 15min.lt здабыў копію дакумэнта «Ацэнка ўзьдзеяньня Астравецкай АЭС на навакольнае асяродзьдзе», які Міністэрства энэргетыкі Беларусі даслала сваім літоўскім калегам. Журналіст 15min.lt Марыюс Якубайціс прааналізаваў гэты дакумэнт. Яго выснова: на літоўскую мову дакумэнт пераклалі гугл-транслэйтам. І гэта здараецца ўжо ня першы раз.
«Палепшыць Узбэцкай Рэспублікі і як усе расьліны канкурэнтназдольнасьць», «Сыстэма макіяжу — прадзіманьня», «Зьмяніць жыцьцё зношаных» — гэта толькі некалькі цяжказразумелых сказаў з дакумэнту надзвычайнай важнасьці пра будаваную Астравецкую АЭС, які беларусы даслалі ўраду Літвы.
Выглядае, што Міністэрства энэргетыкі Беларусі пераклала на літоўскую мову «Ацэнку ўзьдзеяньня на навакольнае асяродзьдзе», карыстаючыся гугл-перакладчыкам. Так што ў афіцыйным дакумэнце па сутнасьці немагчыма зразумець цэлыя сказы, а зь некаторых застаецца толькі рагатаць.
Электрастанцыя зрабілася расьлінай
У дакумэнце мусіла быць апісаная спэцыфікацыя і тэхнічныя парамэтры АЭС, напрыклад, з чаго складаецца рэактар.
Гэта найважнейшы дакумэнт, які беларусы абавязаліся даслаць Літве.
Беларускі ўрад пераклаў гэты дакумэнт з ангельскай мовы, бо Літва, у адпаведнасьці зь міжнароднымі абавязаньнямі, мае права атрымліваць ад суседзяў дакумэнты на сваёй дзяржаўнай мове.
Аднак гугл-перакладчыку няма да гэтага справы, таму plant (англ. электрастанцыя) у гугл-перакладзе робіцца «расьлінай» (іншае значэньне ангельскага слова plant). У выніку ў дакумэнце гаворыцца не пра Астравецкую АЭС, а пра нейкую расьліну.
«Уздоўж загародкі, якая знаходзіцца на тэрыторыі заводу, чыгуначная станцыя расьліна найперш прызначаная, каб прыбраць прапусьціла і атрымаць новую ПЛІВУ» — прачытаўшы такі сказ, літоўскія чыноўнікі ня ведалі — плакаць ці сьмяяцца. Бо няясна, што там за чыгуначная станцыя, якая расьліна чаго не прапусьціла і пра які завод ідзе гаворка.
Ад макіяжу да пірага
«Сыстэма макіяжу» — так апісваецца «функцыі дызайн расьлінаў». Тут можна толькі здагадвацца, пра якую сыстэму і расьліны гаворка. Але хутчэй за ўсё пра архітэктурныя рашэньні праекту АЭС.
«Станцыя з прамысловай гасьцёўняй, сабрала тры запісы: зьнешні агароджа, асноўны корпус», — так у дакумэнце тлумачацца тэхнічныя парамэтры ядзернай электрастанцыі. Чыноўнікам літоўскага Міністэрства энэргетыкі не ўдалося высьветліць, якая гасьцёўня маецца тут на ўвазе.
«Апора пляча рэактара карабель падтрымлівае і вызначаныя кальцо апоры, замацаваная да падмурку ў гаспадарцы», — так беларусы тлумачаць, як яны будуць мантаваць рэактар. Аднак невядома, што гэта за карабель і што за гаспадарка.
«Сетачка мабільнага перамешваньня і з „пірог“ фрагмэнт», — так у дакумэнце апісваецца рэактар, аднак застаецца няясным, адкуль там пірог.
Як будзе працаваць рэактар? «Спусьціць уніз паміж корпусам і валам сарцавіны і праз дзірачкі ў дне шахты ліфта і кальца пацьвярджаных камэраў ёсьць тэлевізары», — тлумачаць будаўнікі Астравецкай АЭС.
«Узбэкістан лічыцца ўдасканаленая дыска Сэма VAS-3, які пазьней замяніць дыск і Сэма прызначаная зьмяніць жыцьцё зношаных» — тут апісваюцца мантаваныя дыскі, аднак літоўскім чыноўнікам так і засталося няясным, пры чым тут Узбэкістан, хто такі Сэм і пры чые зношаныя жыцьці тут пішуць. Узбэкістан, дарэчы, ніяк ня ўдзельнічае ў праекце Астравецкай АЭС.
Дарэчы, некаторыя словы гугл так і ня здолеў перакласьці, аднак Міністэрства энэргетыкі Беларусі гэта не засмуціла. «Што да aux ogatelnoy тэма працы — рэзэрвуараў ачысткі дзьме off унутранага агню захаваньня» — так напісана ў надзвычай важным дакумэнце, які беларускі ўрад перадаў літоўскаму.
«Пробы сьведкаў» — так напісана ў тэхнічнай характарыстыцы рэактара.
Бальшыню сказаў наагул цяжка зразумець, бо перакладзеныя словы не пасуюць адны да адных.
Р. Швядас: гэта сьведчыць пра стаўленьне будаўнікоў да працы
Незалежны энэргетычны эскпэрт, былы віцэ-міністар энэргетыкі Ромас Швядас таксама пазнаёміўся з дасланым беларусамі дакумэнтам.
«Гэта цудоўна ілюструе іх стаўленьне да працы. Калі АЭС можна будаваць абы-як, дык і дакумэнты на літоўскую мову можна перакладаць гугл-перакладчыкам», — сказаў Р. Швэдас парталу 15min.lt.
Таму, даведаўшыся пра здарэньне, калі нядаўна абрынуліся апорныя канструкцыі ў адным з будаваных карпусоў, ён не зьдзівіўся.
«Аляксандар Лукашэнка там — вышэй за ядзерную бясьпеку. Прэзыдэнт вызначыў даты, калі мае быць пабудаваная АЭС, і будаўнікі сьпяшаюцца, спрабуюць пасьпець усё зрабіць своечасова, не адстаць. Таму і падаюць сьцены на будаўнічай пляцоўцы», — разважаў экспэрт.
І сапраўды, будаўніцтва АЭС адбываецца паводле графіку.
Камэнтар міністра энэргетыкі Літвы Рокаса Масюліса пра дасланую Беларусьсю Ацэнку ўзьдзеяньня на навакольнае асяродзьдзе, магчыма, перакладзеную гугл-транслэйтам:
«Хацелася б верыць, што такі крок Беларусі, як пераклад Ацэнкі ўзьдзеяньня на навакольнае асяродзьдзе з дапамогаю гугл-транслэйта — гэта непаразуменьне. Калі мы гаворым пра ядзерную бясьпеку, такіх непаразуменьняў ня мусіла б быць».
Нечытэльная літоўская вэрсія дакумэнту, дасланага Міністэрствам энэргетыкі Беларусі сваім літоўскім калегам - ня першая ў справе Астравецкай АЭС. Аналягічная гісторыя адбылася ўжо ў 2013 годзе.