У Магілёве ў дзясяты раз адбылося інтэлектуальнае спаборніцтва для школьнікаў «Беларускае пяціборства». Традыцыйна ў ім удзельнічаюць вучні старэйшых клясаў. Яны спраўджвалі свае веды па пяці школьных дысцыплінах. Усе заданьні — на беларускай мове. Адказваць спаборнікі павінны таксама па-беларуску. Якасьць мовы ўлічваецца падчас падвядзеньня вынікаў.
Пяціборства ўсе гады арганізуюць сябры Таварыства беларускай мовы. Праходзіць яно ў Магілёўскім дзяржаўным унівэрсытэце імя Куляшова. На яго запрашаюцца ўдзельнікі школьных алімпіядаў. Сёлетняе Пяціборства атрымалася самым масавым, зазначае яго ініцыятар Міхась Булавацкі.
Міхась Булавацкі«Рэкордная колькасьць удзельнікаў — сорак два чалавекі. Такога ў нас ніколі не было раней, нягледзячы на тое, што інфармацыя пайшла позна і не шырока. Нават ня ведаю, з адкуль такая колькасьць удзельнікаў узялася. Летась было трыццаць шэсьць».
Кожны ўдзельнік за дзьве гадзіны меўся разьвязаць матэматычную задачу, адказаць на пытаньні з гісторыі Беларусі, беларускай літаратуры і прыродазнаўства. Ня ўсе справіліся з заданьнямі.
«Усё ж такі тут пяць відаў іх. Не сказаць, каб яны былі складаныя, вось толькі адно заданьне выклікала цяжкасьць. Там трэба было згадаць урывак пра родную мову. А самога ўрыўку не было. Трэба было самому напісаць гэты ўрывак ці ўзгадаць аўтара. Я не прыгадала ні аўтара, ні самога ўрыўку», — зазначае адна з удзельніц.
Ці былі цяжкасьці з-за беларускай мовы, пытаю ў двух хлопцаў, якія абмяркоўваць свае дасягненьня на Пяціборстве:
Юнак: «Ня кожнае слова разумееш. З-за гэтага можаш няправільна зразумець заданьне і наагул яго правільна зрабіць».
Юнак: «Я беларускую мову ведаю дужа добра. Мяне бабуля вывучыла і настаўнік у школе вучыў».
Абмеркаваньне вынікаў удзелу ў Пяціборстве.
Прысутнічалі на пяціборстве й настаўніцы. Яны апекаваліся вучнямі, якія прыехалі на школьныя алімпіяды з іншых раёнаў вобласьці. У адной зь іх пытаю, навошта прывялі дзяцей яшчэ й на Пяціборства:
«Такі вось неадназначны конкурс дае магчымасьць праверыць сябе ў пляне інтэлектуальнага разьвіцьця ў некалькіх прадметах адначасова. А тое, што беларуская мова, то, мне здаецца, гэта нармальна ўспрымаецца».
Міхась Булавацкі дапаўняе выказваньне настаўніцы:
«Просты ўдзел у гэтым пяціборстве ўплывае на дзяцей так, што яны ахвотней вучаць беларускую мову».
Карэспандэнт: «А ўзровень беларускай мовы?»
Булавацкі: «Нізкі даволі. І якраз мы пра гэта крычым. Пяціборства агаляе праблемы. Калі трэба выкласьці разьвязак матэматычнай задачы ці адказ на пытаньне па фізыцы на беларускай мове, не хапае слоўнікавага запасу ў дзяцей».
Некаторыя са школьнікаў удзельнічаюць у беларускамоўным мерапрыемстве па некалькі разоў. Напрыклад, пераможца леташняга Пяціборства Настасься Жыркевіч з Бабруйску:
«Мне дапамагае гэта. Вось, напрыклад, сёлета былі цытаты. Чаму б не пачытаць гэтыя цытаты пра мову? Гэта ж цікава. Я люблю беларукую мову. Я ганаруся, што валодаю ёю. Веру, што яна будзе той мовай, якой будуць карыстацца ўсе. Разумны чалавек павінен быць добрым ува ўсім».
Упершыню інтэлектуальнае спаборніцтва прайшло ў 1999 годзе. Міхась Булавацкі высьветліў, што заданьні алімпіядаў па матэматыцы прапануюцца школьнікам толькі на расейскай мове і паспрабаваў арганізаваць нефармальную алімпіяду, але па-беларуску. На яе прыйшло тры дзясяткі вучняў. Ад 2001 году спаборніцтва праводзіцца па пяці прадметах школьнай праграмы.
Пяціборства ўсе гады арганізуюць сябры Таварыства беларускай мовы. Праходзіць яно ў Магілёўскім дзяржаўным унівэрсытэце імя Куляшова. На яго запрашаюцца ўдзельнікі школьных алімпіядаў. Сёлетняе Пяціборства атрымалася самым масавым, зазначае яго ініцыятар Міхась Булавацкі.
Кожны ўдзельнік за дзьве гадзіны меўся разьвязаць матэматычную задачу, адказаць на пытаньні з гісторыі Беларусі, беларускай літаратуры і прыродазнаўства. Ня ўсе справіліся з заданьнямі.
«Усё ж такі тут пяць відаў іх. Не сказаць, каб яны былі складаныя, вось толькі адно заданьне выклікала цяжкасьць. Там трэба было згадаць урывак пра родную мову. А самога ўрыўку не было. Трэба было самому напісаць гэты ўрывак ці ўзгадаць аўтара. Я не прыгадала ні аўтара, ні самога ўрыўку», — зазначае адна з удзельніц.
Ці былі цяжкасьці з-за беларускай мовы, пытаю ў двух хлопцаў, якія абмяркоўваць свае дасягненьня на Пяціборстве:
Юнак: «Ня кожнае слова разумееш. З-за гэтага можаш няправільна зразумець заданьне і наагул яго правільна зрабіць».
Юнак: «Я беларускую мову ведаю дужа добра. Мяне бабуля вывучыла і настаўнік у школе вучыў».
Прысутнічалі на пяціборстве й настаўніцы. Яны апекаваліся вучнямі, якія прыехалі на школьныя алімпіяды з іншых раёнаў вобласьці. У адной зь іх пытаю, навошта прывялі дзяцей яшчэ й на Пяціборства:
«Такі вось неадназначны конкурс дае магчымасьць праверыць сябе ў пляне інтэлектуальнага разьвіцьця ў некалькіх прадметах адначасова. А тое, што беларуская мова, то, мне здаецца, гэта нармальна ўспрымаецца».
Міхась Булавацкі дапаўняе выказваньне настаўніцы:
«Просты ўдзел у гэтым пяціборстве ўплывае на дзяцей так, што яны ахвотней вучаць беларускую мову».
Карэспандэнт: «А ўзровень беларускай мовы?»
Булавацкі: «Нізкі даволі. І якраз мы пра гэта крычым. Пяціборства агаляе праблемы. Калі трэба выкласьці разьвязак матэматычнай задачы ці адказ на пытаньне па фізыцы на беларускай мове, не хапае слоўнікавага запасу ў дзяцей».
Некаторыя са школьнікаў удзельнічаюць у беларускамоўным мерапрыемстве па некалькі разоў. Напрыклад, пераможца леташняга Пяціборства Настасься Жыркевіч з Бабруйску:
«Мне дапамагае гэта. Вось, напрыклад, сёлета былі цытаты. Чаму б не пачытаць гэтыя цытаты пра мову? Гэта ж цікава. Я люблю беларукую мову. Я ганаруся, што валодаю ёю. Веру, што яна будзе той мовай, якой будуць карыстацца ўсе. Разумны чалавек павінен быць добрым ува ўсім».
Упершыню інтэлектуальнае спаборніцтва прайшло ў 1999 годзе. Міхась Булавацкі высьветліў, што заданьні алімпіядаў па матэматыцы прапануюцца школьнікам толькі на расейскай мове і паспрабаваў арганізаваць нефармальную алімпіяду, але па-беларуску. На яе прыйшло тры дзясяткі вучняў. Ад 2001 году спаборніцтва праводзіцца па пяці прадметах школьнай праграмы.
