Cёньня ў Менску ў музэі Вялікай Айчыннай вайны адкрылася сумесная выстава Рады Эўропы і Эўразьвязу «Сьмерць — гэта не правасудзьдзе», прысьвечаная Міжнароднаму дню барацьбы супраць сьмяротнага пакараньня.
«Сьмерць — гэта не правасудзьдзе» — гэта яшчэ і лёзунг кампаніі Рады Эўропы, накіраванай на адзінства эўрапейскіх грамадзянаў у барацьбе за адмену сьмяротнага пакараньня. «З дапамогай гэтай выставы мы хочам данесьці да грамадзкасьці, чаму сьмяротнае пакараньне, якое таксама ня мае апраўданьняў, адмяняецца паўсюль у сьвеце і чаму яно павінна быць забаронена», — заявіў Генэральны сакратар.
Эстэль Штайнэр На выставе прадстаўленыя сто плякатаў, абраных у межах конкурсу Poster4tomorrow, які праходзіў пад патранатам генэральнага сакратара Рады Эўропы Турб’ёрна Ягланда. Распавядае Эстэль Штайнэр, супрацоўніца Дырэкцыі камунікацый Рады Эўропы:
«На конкурс было прадстаўлена 2095 плякатаў, зробленых дызайнэрамі-графікамі з 81 краіны. Прафэсійнае журы адабрала 100 найлепшых, найбольш красамоўных. Выстава будзе праходзіць адначасова ў 30 краінах сьвету».
З 1997 году ў Эўропе пакараньня сьмерцю няма. Адзінае выключэньне на сёньняшні дзень складае Беларусь. Старшыня Сталай камісіі заканадаўства і судова-прававых пытаньняў у Палаце прадстаўнікоў Мікалай Самасейка распавёў, што ўлады, безумоўна, асэнсоўваюць: адмена сьмяротнага пакараньня дазволіць краіне наблізіцца да стандартаў Рады Эўропы ў галіне правоў чалавека. Але спаслаўся на вынікі рэфэрэндуму 1996 году, на якім 80,44% удзельнікаў падтрымалі скрайнюю меру. Але, на ягоную думку:
Мікалай Самасейка «Калі грамадзкая думка зьменіцца істотна, і мы бачым ужо такія вынікі, то ў нас будзе магчымасьць, я мяркую, гаварыць калі не пра адмену сьмяротнага пакараньня, то пра ўвядзеньне мараторыю на сьмяротнае пакараньне як першага кроку да адмены».
Спадар Самасейка распавёў, што ў Крымінальным кодэксе Беларусі ёсьць 14 артыкулаў, паводле якіх можа быць вынесены прысуд — пакараньне сьмерцю. На практыцы выкарыстоўваецца толькі адзін артыкул 139, частка 2 — забойства з асаблівай жорсткасьцю некалькіх чалавек. Але, на думку спадара Самасейкі, цалкам магчымая замена сьмяротнага пакараньня на пажыцьцёвае зьняволеньне. Патлумачыў прафэсійны юрыст спадар Самасейка і тое, чаму ня можа парлямэнт пайсьці на радыкальны крок — адмену сьмяротнага пакараньня:
«Справа ў тым што паняцьце сьмяротнага пакараньня ёсьць у Канстытуцыі, у артыкуле 24. А Канстытуцыя можа быць зьмененая толькі шляхам рэфэрэндуму. Таму для поўнай адмены сьмяротнага пакараньня неабходны рэфэрэндум. Для ўвядзеньня мараторыю, натуральна, рэфэрэндум не патрэбны».
Данііл Хачаба Прадстаўнік Генэральнага дырэктарату Рады Эўропы па дэмакратыі і палітычных пытаньнях Данііл Хачаба падкрэсьліў:
«Для Рады Эўропы гэта прынцыповае пытаньне: зрабіць з Эўропы зону, свабодную ад сьмяротнага пакараньня. Гэтае пытаньне застаецца на парадку дня ў дачыненьнях паміж Радай Эўропы і Беларусьсю. Мы разумеем, што гэта складанае пытаньне і ў адзін момант не вырашальнае. Разам з тым мы маем цярпеньне і гатовыя працаваць разам зь Беларусьсю».
З выступаў старшыні працоўнай групы па адмене сьмяротнага пакараньня дэпутата Самасейкі, сьвятароў, прадстаўнікоў беларускага МЗС, праваабаронцаў вынікала, што адмена сьмяротнага пакараньня ў Беларусі непазьбежная, гэта толькі справа часу.
На адкрыцьці выставы прысутнічалі амбасадар Вугоршчыны ў Беларусі Фэрэнц Контра, амбасадар Швэцыі Стэфан Эрыксан, амбасадарка Вялікай Брытаніі Розмары Томас, кіраўнік дэлегацыі Эўразьвязу ў Беларусі Жан-Эрык Гольцапфэль, беларускія праваабаронцы, сьвятары, грамадзкасьць.
Выступае Мікалай Самусенка.
«Сьмерць — гэта не правасудзьдзе» — гэта яшчэ і лёзунг кампаніі Рады Эўропы, накіраванай на адзінства эўрапейскіх грамадзянаў у барацьбе за адмену сьмяротнага пакараньня. «З дапамогай гэтай выставы мы хочам данесьці да грамадзкасьці, чаму сьмяротнае пакараньне, якое таксама ня мае апраўданьняў, адмяняецца паўсюль у сьвеце і чаму яно павінна быць забаронена», — заявіў Генэральны сакратар.
«На конкурс было прадстаўлена 2095 плякатаў, зробленых дызайнэрамі-графікамі з 81 краіны. Прафэсійнае журы адабрала 100 найлепшых, найбольш красамоўных. Выстава будзе праходзіць адначасова ў 30 краінах сьвету».
З 1997 году ў Эўропе пакараньня сьмерцю няма. Адзінае выключэньне на сёньняшні дзень складае Беларусь. Старшыня Сталай камісіі заканадаўства і судова-прававых пытаньняў у Палаце прадстаўнікоў Мікалай Самасейка распавёў, што ўлады, безумоўна, асэнсоўваюць: адмена сьмяротнага пакараньня дазволіць краіне наблізіцца да стандартаў Рады Эўропы ў галіне правоў чалавека. Але спаслаўся на вынікі рэфэрэндуму 1996 году, на якім 80,44% удзельнікаў падтрымалі скрайнюю меру. Але, на ягоную думку:
Спадар Самасейка распавёў, што ў Крымінальным кодэксе Беларусі ёсьць 14 артыкулаў, паводле якіх можа быць вынесены прысуд — пакараньне сьмерцю. На практыцы выкарыстоўваецца толькі адзін артыкул 139, частка 2 — забойства з асаблівай жорсткасьцю некалькіх чалавек. Але, на думку спадара Самасейкі, цалкам магчымая замена сьмяротнага пакараньня на пажыцьцёвае зьняволеньне. Патлумачыў прафэсійны юрыст спадар Самасейка і тое, чаму ня можа парлямэнт пайсьці на радыкальны крок — адмену сьмяротнага пакараньня:
«Справа ў тым што паняцьце сьмяротнага пакараньня ёсьць у Канстытуцыі, у артыкуле 24. А Канстытуцыя можа быць зьмененая толькі шляхам рэфэрэндуму. Таму для поўнай адмены сьмяротнага пакараньня неабходны рэфэрэндум. Для ўвядзеньня мараторыю, натуральна, рэфэрэндум не патрэбны».
«Для Рады Эўропы гэта прынцыповае пытаньне: зрабіць з Эўропы зону, свабодную ад сьмяротнага пакараньня. Гэтае пытаньне застаецца на парадку дня ў дачыненьнях паміж Радай Эўропы і Беларусьсю. Мы разумеем, што гэта складанае пытаньне і ў адзін момант не вырашальнае. Разам з тым мы маем цярпеньне і гатовыя працаваць разам зь Беларусьсю».
З выступаў старшыні працоўнай групы па адмене сьмяротнага пакараньня дэпутата Самасейкі, сьвятароў, прадстаўнікоў беларускага МЗС, праваабаронцаў вынікала, што адмена сьмяротнага пакараньня ў Беларусі непазьбежная, гэта толькі справа часу.
На адкрыцьці выставы прысутнічалі амбасадар Вугоршчыны ў Беларусі Фэрэнц Контра, амбасадар Швэцыі Стэфан Эрыксан, амбасадарка Вялікай Брытаніі Розмары Томас, кіраўнік дэлегацыі Эўразьвязу ў Беларусі Жан-Эрык Гольцапфэль, беларускія праваабаронцы, сьвятары, грамадзкасьць.
