Адмовіцца ад разгляду Астравецкай пляцоўкі як аднаго з магчымых месцаў будаўніцтва АЭС у Беларусі Ігар Сарокін, тады яшчэ дырэктар заказьніка “Сарачанскія азёры”, заклікаў яшчэ ў ліпені 2009 году. Пасьля адкрытага ліста ў абарону ахаванай зоны, якая відавочна пацерпіць ад гэткага суседзтва, з пасады дырэктара яго звольнілі.
Эколяг мяркуе, што надзея на тое, што ад будаўніцтва адмовяцца, усё ж такі ёсьць. Прыкладам, могуць быць пратэсты з боку суседкі-Літвы:
Пастухоў: “Беларусь не можа будаваць якія-небудзь прадпрыемствы, шкодныя для навакольнага асяродзьдзя на транспамежных рэках, бо гэта будзе ўплываць на суседнюю краіну. У дадзеным выпадку транспамежнай ракой ёсьць Вілія. І пад мішэнь трапляе Літва”.
Яшчэ адзін варыянт зьмены сцэнару будоўлі – гэта зьмена статусу заказьніка, наданьне “запаведнасьці”асабліва ахаваным тэрыторыям.
Пастухоў: “Сам заказьнік вельмі ўнікальны. Фактычна, што тычыцца іхціафауны, яе каштоўнасьць нельга пераацаніць. Там 14 відаў, занесеных у Чырвоную кнігу. Такіх, як мінога, балтыйскі ласось, кумжа і сёмга. На Віліі засталося 6 прытокаў, куды заходзяць гэтыя рэдкія рыбы”.
І сам Ігар, і калега па экалягічнай дзейнасьці Ірына Сухій разумеюць, што на дадзены момант, паводле дзейнага заканадаўства, зьмяніць статус заказьніка вельмі цяжка.
Сухій: “У межах цяперашняга заканадаўства тое, што Ігар Пастухоў прапануе, немагчыма. Што датычыць запаветных зон у заказьніках… Абвесьціць заказьнік запаведнікам тэарэтычна можна. Але прэцэдэнтаў такога ў Беларусі пакуль не было”.
Але гэта не нагода апускаць рукі, лічыць Ірына:
“Будуць будаваць год 10, не меней. Значыць, ёсьць 10 год на тое, каб памяняць заканадаўства, пачаць працэс. Можа быць, зарана апускаць рукі, а трэба пачаць дзейнічаць. Пачаць спрабаваць мяняць заканадаўства, спрабаваць зьмяніць статус заказьніка, а дзеля гэтага трэба шмат высілкаў – трэба шмат дасьледваньняў, адпаведна – шмат грошай, трэба запрасіць да гэтага навукоўцаў, шмат што яшчэ”…
У іншым выпадку лёс Сарачанскіх азёраў выглядае трагічна, кажа Ірына Сухій. Калі будаваць АЭС будуць у Астраўцы, то наплыў людзей будзе агромністым – плянуецца прынамсі 35 тысяч новых жыхароў. А плюс да таго – тэхніка, будаўніцтва ня толькі АЭС, але й інфраструктуры.
Пастухоў: “Можна сабе ўявіць, ува што ператворыцца гэтая ўнікальная прырода. Ужо цяпер сьлядоў дастаткова. Сьнег сыдзе – будзе бачна, што творыцца на возеры Белым, прыкладам. Там знаходзіцца знакамітая плавучая сьметніца. Гэта старая баржа, якую людзі, што адпачываюць, ператварылі ў звалку сьмецьця. То бок, плавае вялізны кавалак жалеза, трумы якога запоўнены сьмецьцем”.
Свой зварот-заклік ахаваць Сарачанскія азёры наданьнем яму больш важкага статусу Ігар Пастухоў накіраваў у шэраг грамадзкіх экалягічных арганізацый і Гарадзенскую абласную інспэкцыю прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяродзьдзя.
Эколяг мяркуе, што надзея на тое, што ад будаўніцтва адмовяцца, усё ж такі ёсьць. Прыкладам, могуць быць пратэсты з боку суседкі-Літвы:
Пастухоў: “Беларусь не можа будаваць якія-небудзь прадпрыемствы, шкодныя для навакольнага асяродзьдзя на транспамежных рэках, бо гэта будзе ўплываць на суседнюю краіну. У дадзеным выпадку транспамежнай ракой ёсьць Вілія. І пад мішэнь трапляе Літва”.
Яшчэ адзін варыянт зьмены сцэнару будоўлі – гэта зьмена статусу заказьніка, наданьне “запаведнасьці”асабліва ахаваным тэрыторыям.
Пастухоў: “Сам заказьнік вельмі ўнікальны. Фактычна, што тычыцца іхціафауны, яе каштоўнасьць нельга пераацаніць. Там 14 відаў, занесеных у Чырвоную кнігу. Такіх, як мінога, балтыйскі ласось, кумжа і сёмга. На Віліі засталося 6 прытокаў, куды заходзяць гэтыя рэдкія рыбы”.
І сам Ігар, і калега па экалягічнай дзейнасьці Ірына Сухій разумеюць, што на дадзены момант, паводле дзейнага заканадаўства, зьмяніць статус заказьніка вельмі цяжка.
Сухій: “У межах цяперашняга заканадаўства тое, што Ігар Пастухоў прапануе, немагчыма. Што датычыць запаветных зон у заказьніках… Абвесьціць заказьнік запаведнікам тэарэтычна можна. Але прэцэдэнтаў такога ў Беларусі пакуль не было”.
Але гэта не нагода апускаць рукі, лічыць Ірына:
“Будуць будаваць год 10, не меней. Значыць, ёсьць 10 год на тое, каб памяняць заканадаўства, пачаць працэс. Можа быць, зарана апускаць рукі, а трэба пачаць дзейнічаць. Пачаць спрабаваць мяняць заканадаўства, спрабаваць зьмяніць статус заказьніка, а дзеля гэтага трэба шмат высілкаў – трэба шмат дасьледваньняў, адпаведна – шмат грошай, трэба запрасіць да гэтага навукоўцаў, шмат што яшчэ”…
У іншым выпадку лёс Сарачанскіх азёраў выглядае трагічна, кажа Ірына Сухій. Калі будаваць АЭС будуць у Астраўцы, то наплыў людзей будзе агромністым – плянуецца прынамсі 35 тысяч новых жыхароў. А плюс да таго – тэхніка, будаўніцтва ня толькі АЭС, але й інфраструктуры.
Пастухоў: “Можна сабе ўявіць, ува што ператворыцца гэтая ўнікальная прырода. Ужо цяпер сьлядоў дастаткова. Сьнег сыдзе – будзе бачна, што творыцца на возеры Белым, прыкладам. Там знаходзіцца знакамітая плавучая сьметніца. Гэта старая баржа, якую людзі, што адпачываюць, ператварылі ў звалку сьмецьця. То бок, плавае вялізны кавалак жалеза, трумы якога запоўнены сьмецьцем”.
Свой зварот-заклік ахаваць Сарачанскія азёры наданьнем яму больш важкага статусу Ігар Пастухоў накіраваў у шэраг грамадзкіх экалягічных арганізацый і Гарадзенскую абласную інспэкцыю прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяродзьдзя.