Кастусь Бандарук, Прага Вышэйшая палата ўзбэцкага парлямэнту прагаласавала за вывад з тэрыторыі краіны амэрыканскай паветранай базы. Раней, амэрыканскія прадстаўнікі пацьвердзілі, што ўзбэцкія ўлады папрасілі ЗША ліквідаваць базу ў Каршы-Ханабад на поўдні Ўзбэкістану. Цягам 6 месяцаў ЗША павінны вывесьці адтуль усе баявыя самалёты і 1000 сваіх вайскоўцаў. Чым патлумачыць гэтае рашэньне, і якія могуць быць наступствы гэтага кроку?
Пост-савецкая база ў Ханабадзе, дзе маглі прызямляцца найбольшыя транспартныя самалёты, была цягам апошніх чатырох гадоў адной з найважнейшых амэрыканскіх матэрыяльна-тэхнічных базаў. Увосень 2001 году менавіта адтуль стартавалі амэрыканскія бамбавікі супраць аўганскіх талібаў. Пасьля адхіленьня талібаў ад улады, база званая амэрыканцамі К-2 служыла ў якасьці пасадачнай пляцоўкі для перавозкі зброі, паліва і гуманітарнай дапамогі, а таксама як заправачная станцыя для авіяцыі ЗША ў паўднёвай і цэнтральнай Азіі.
Паводле брытанскага экспэрта Джэймса О’Галарама, Узбэкістан прыняў рашэньне аб ліквідацыі амэрыканскай базы пад ўплывам Расеі.
(О’Галарам: ) “ Не падлягае сумневу, што гэта не адбылося без умяшаньня Масквы. Расеі не падабалася экспансія ЗША каля яе межаў і пранікненьне на былую савецкую прастору. Я ўпэўнены, што Пуцін ухваліў гэты крок Карымава. Абодва бакі палічылі, што ў палітычным сэнсе гэта будзе добрае рашэньне”.
Узбэкістан і іншыя краіны цэнтральнай Азіі, а таксама Пакістан і Расея , далучыліся да анты-тэрарыстычнай кааліцыі з прагматычных меркаваньняў. Расея разьлічвала на тое, што ЗША перастануць асуджаць Маскву за вайну ў Чачэніі, а Карымаў спадзяваўся, што яны заплюшчаць вочы на ягонае дыктатарскае кіраваньне.
Мірнае існаваньне так званай “ аўганскай” кааліцыі закончылася разам з першай “ каляровай рэвалюцыяй” у Грузіі. ЗША падтрымалі яе, а пасьля -- “аранжавую” рэвалюцыю на Ўкраіне. Апрача таго, Вашынгтон рэзка асудзіў ўзбэцкія ўлады за крывавае здушэньне бунту ў Андыжане. У Ташкент накіравалася група ўплывовых амэрыканскіх сэнатараў на чале з Джонам МэкКэйнам, якія заклікалі правесьці міжнароднае сьледзтва ў справе Андыжану. Сэнатараў падтрымала дзяржаўная сакратарка ЗША Кандаліза Райс, што дадаткова раззлавала Карымава.
Дзякуючы міжнароднаму хадайніцтву, каля 400 узбэцкіх уцекачоў, якія апынуліся ў Кіргістане не былі дэпартаваныя на Радзіму, але былі эвакуаваныя ў Румынію. Расея, Кітай, Казахстан і Узбэкістан палічылі ўсё гэта праявамі амэрыканскай экспансіі, і стварылі кааліцыю супраць “ каляровых рэвалюцыяў”.
На думку былога брытанскага амбасадара ў Ташкенце- Крэйга Марэя, пад уплывам новых саюзьнікаў Іслам Карымаў зрабіў глупства. Ён кажа, што Злучаныя Штаты могуць абысьціся без Узбэкістану, бо яны маюць шырэйшае поле для манэўру ў сьвеце чым Масква і Пэкін. Дарэчы, Кіргістан і Таджыкістан запэўнілі ЗША, што амэрыканскія базы могуць заставацца на іх тэрыторыі датуль, пакуль яны палічыць гэта патрэбным.
Паводле брытанскага экспэрта Джэймса О’Галарама, Узбэкістан прыняў рашэньне аб ліквідацыі амэрыканскай базы пад ўплывам Расеі.
(О’Галарам: ) “ Не падлягае сумневу, што гэта не адбылося без умяшаньня Масквы. Расеі не падабалася экспансія ЗША каля яе межаў і пранікненьне на былую савецкую прастору. Я ўпэўнены, што Пуцін ухваліў гэты крок Карымава. Абодва бакі палічылі, што ў палітычным сэнсе гэта будзе добрае рашэньне”.
Узбэкістан і іншыя краіны цэнтральнай Азіі, а таксама Пакістан і Расея , далучыліся да анты-тэрарыстычнай кааліцыі з прагматычных меркаваньняў. Расея разьлічвала на тое, што ЗША перастануць асуджаць Маскву за вайну ў Чачэніі, а Карымаў спадзяваўся, што яны заплюшчаць вочы на ягонае дыктатарскае кіраваньне.
Мірнае існаваньне так званай “ аўганскай” кааліцыі закончылася разам з першай “ каляровай рэвалюцыяй” у Грузіі. ЗША падтрымалі яе, а пасьля -- “аранжавую” рэвалюцыю на Ўкраіне. Апрача таго, Вашынгтон рэзка асудзіў ўзбэцкія ўлады за крывавае здушэньне бунту ў Андыжане. У Ташкент накіравалася група ўплывовых амэрыканскіх сэнатараў на чале з Джонам МэкКэйнам, якія заклікалі правесьці міжнароднае сьледзтва ў справе Андыжану. Сэнатараў падтрымала дзяржаўная сакратарка ЗША Кандаліза Райс, што дадаткова раззлавала Карымава.
Дзякуючы міжнароднаму хадайніцтву, каля 400 узбэцкіх уцекачоў, якія апынуліся ў Кіргістане не былі дэпартаваныя на Радзіму, але былі эвакуаваныя ў Румынію. Расея, Кітай, Казахстан і Узбэкістан палічылі ўсё гэта праявамі амэрыканскай экспансіі, і стварылі кааліцыю супраць “ каляровых рэвалюцыяў”.
На думку былога брытанскага амбасадара ў Ташкенце- Крэйга Марэя, пад уплывам новых саюзьнікаў Іслам Карымаў зрабіў глупства. Ён кажа, што Злучаныя Штаты могуць абысьціся без Узбэкістану, бо яны маюць шырэйшае поле для манэўру ў сьвеце чым Масква і Пэкін. Дарэчы, Кіргістан і Таджыкістан запэўнілі ЗША, што амэрыканскія базы могуць заставацца на іх тэрыторыі датуль, пакуль яны палічыць гэта патрэбным.