Валянціна Аксак, Менск Першая беларускамоўная кніга вершаў з ініцыятывы Асацыяцыі ўкраінскіх пісьменьнікаў і пры фінансавай падтрымцы Адэскай абласной дзяржаўнай адміністрацыі выйшла днямі ў кіеўскім выдавецтве “Факт”. Зь яе аўтарам беларускім паэтам Андрэем Хадановічам сустрэлася нашая карэспандэнтка.
Аматарам паэзіі ва Ўкраіне ўжо знаёмае імя беларускага паэта Андрэя Хадановіча — тры гады таму там выйшла ягоная першая кніга “Лісты з-пад коўдры”. Але тады гэта былі пераклады. З нагоды чаго на адной з прэзэнтацыяў перакладчык Хадановіча ўкраінскі паэт Юры Андруховіч сказаў, што, маўляў, жылі б мы ў такой балта-славянскай канфэдэрацыі, то ня трэба было б і перакладаць творы адзін аднаго. Выглядае, што той жарт нядаўняя аранжавая рэвалюцыя паўднёвых суседзяў крыху наблізіла да рэальнасьці. Прынамсі, 2-тысячны наклад кнігі беларускае паэзіі на мове арыгіналу, але названай па-ангельску “From Belarus with Love”, ужо пасьпяхова прадаецца ва ўкраінскіх кнігарнях, ад чаго аўтар не хавае радасьці.
(Хадановіч: ) “Аляксандар Ірванец — а ва Ўкраіне паэты маюць тэлевізійныя праграмы, у якіх рэклямуюць кнігі — дык вось, прадстаўляючы маю кнігу, ён сказаў так: “Самы вядомы беларускі паэт, які піша беларускаю моваю”. Ірванец, канечне, вядомы жартаўнік, але маленькая доля праўды ў гэтым ёсьць. Мне пашчасьціла ў гэтым сэнсе, я заняў там нейкую такую нішу пасьля доўгіх гадоў нічога няведаньня ўкраінцаў пра Беларусь. А жаданьне ведаць, аказваецца, вельмі і вельмі ёсьць”.
Кніга Андрэя Хадановіча “From Belarus with Love” выдадзеная ў Кіеве ў сэрыі “Зона Авідыя” — першы такі прэцэдэнт у гісторыі айчыннае літаратуры, калі беларускамоўныя творы прызначаныя для замежных чытачоў. А для ягоных беларускіх прыхільнікаў прапануем кароткі верш у аўтарскім выкананьні:
(Хадановіч: ) “Няма чаго лавіць, апроч апошняе маршруткі! Куды ні руш, куды ні кроч, дагоняць халады. Бо верасьнёвай цеплыні не ўтрымаць за грудкі. Папрэсься ў цемры на агні, а трапіш не туды.
Куды зьнікае ўчора й дзе канец тваім прыгодам? Няма ратунку ў горадзе, і ў доме ні душы. Праходзяць лета зь верасьнем падземным пераходам і замыкаюць дзьверы снам, і ў сьпіну скавышы”.
За мяжой выдаваліся і выдаюцца беларускія кнігі, але гэта выданьні, якія распаўсюджваюцца ў беларускамоўных асяродках альбо сярод навукоўцаў-беларусістаў. Як прыклады можна назваць Беласточчыну ў Польшчы ці Беларускі інстытут навукі і мастацтва ў Нью-Ёрку. Што ж да росту папулярнасьці беларускіх аўтараў ва Ўкраіне, то можна яшчэ дадаць, што сёлета там заплянаванае выданьне кнігаў выбраных твораў па-ўкраінску Васіля Быкава і Ўладзімера Арлова.
(Хадановіч: ) “Аляксандар Ірванец — а ва Ўкраіне паэты маюць тэлевізійныя праграмы, у якіх рэклямуюць кнігі — дык вось, прадстаўляючы маю кнігу, ён сказаў так: “Самы вядомы беларускі паэт, які піша беларускаю моваю”. Ірванец, канечне, вядомы жартаўнік, але маленькая доля праўды ў гэтым ёсьць. Мне пашчасьціла ў гэтым сэнсе, я заняў там нейкую такую нішу пасьля доўгіх гадоў нічога няведаньня ўкраінцаў пра Беларусь. А жаданьне ведаць, аказваецца, вельмі і вельмі ёсьць”.
Кніга Андрэя Хадановіча “From Belarus with Love” выдадзеная ў Кіеве ў сэрыі “Зона Авідыя” — першы такі прэцэдэнт у гісторыі айчыннае літаратуры, калі беларускамоўныя творы прызначаныя для замежных чытачоў. А для ягоных беларускіх прыхільнікаў прапануем кароткі верш у аўтарскім выкананьні:
(Хадановіч: ) “Няма чаго лавіць, апроч апошняе маршруткі! Куды ні руш, куды ні кроч, дагоняць халады. Бо верасьнёвай цеплыні не ўтрымаць за грудкі. Папрэсься ў цемры на агні, а трапіш не туды.
Куды зьнікае ўчора й дзе канец тваім прыгодам? Няма ратунку ў горадзе, і ў доме ні душы. Праходзяць лета зь верасьнем падземным пераходам і замыкаюць дзьверы снам, і ў сьпіну скавышы”.
За мяжой выдаваліся і выдаюцца беларускія кнігі, але гэта выданьні, якія распаўсюджваюцца ў беларускамоўных асяродках альбо сярод навукоўцаў-беларусістаў. Як прыклады можна назваць Беласточчыну ў Польшчы ці Беларускі інстытут навукі і мастацтва ў Нью-Ёрку. Што ж да росту папулярнасьці беларускіх аўтараў ва Ўкраіне, то можна яшчэ дадаць, што сёлета там заплянаванае выданьне кнігаў выбраных твораў па-ўкраінску Васіля Быкава і Ўладзімера Арлова.