Міхал Стэльмак, Менск Ці адлюстроўвае ён сапраўдны ўзровень жыцьця беларусаў? Адказ на гэтае пытаньне шукаў наш карэспандэнт.
Паводле ўрадавай пастановы, цяперашні пражытковы мінімум беларусаў складае ў сярэднім 135 тысяч 150 рублёў. У параўнаньні з папярэднім паказьнікам, ён вырас амаль на 7 тысяч рублёў. Як патлумачыла кіраўніца аддзелу сацыяльных стандартаў Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Тамара Рак, новы паказьнік грунтуецца на сьнежаньскіх цэнах у краіне:
(Рак: ) “Харчаваньне, нехарчовыя тавары, адзеньне, абутак, прадметы агульнасямейнага карыстаньня. Больш за ўсё, вядома, павялічыліся кошты на жыльлёва-камунальныя паслугі”.
(Карэспандэнт: ) “Як гэты паказьнік суадносіцца з узроўнем беднасьці ў Беларусі?”
(Рак: ) “У нас у законе сказана, што грамадзяне і сем’і, у якіх даходы меншыя за бюджэт пражытковага мінімуму, прызнаюцца малазабясьпечанымі”.
Паводле спадарыні Рак, бюджэт пражытковага мінімуму выкарыстоўваецца для аналізу і ацэнкі дабрабыту беларусаў. Малазабясьпечаных зь іх, як вынікае з афіцыйнай статыстыкі, цяпер каля 19%. Таксама ў адпаведнасьці зь бюджэтам пражытковага мінімуму адбываецца вызначэньне памераў заробкаў, пэнсіяў і іншых сацыяльных выплатаў. Наколькі дасканалы гэты паказьнік у пытаньнях сацыяльнай абароны насельніцтва? Вось што зазначыў на гэты конт экспэрт недзяржаўнага Інстытуту прыватызацыі і мэнэджмэнту Аляксандар Чубрык:
(Чубрык: ) “Сам па сабе гэты паказьнік не адлюстроўвае рэальнай карціны беднасьці ў краіне. Варта зьвярнуць увагу на слова “малазабясьпечаны”, якім карыстаюцца ўлады. Яны не карыстаюцца тэрмінам “галеча”, а карыстаюцца словам “малазабясьпечаны”. Але ж, як я лічу, гэтыя людзі бедныя ў самым клясычным вызначэньні”.
Насамрэч, як вынікае з тлумачэньня незалежных экспэртаў, бедных людзей у Беларусі больш, чым падае афіцыйная статыстыка. Напрыклад, Салігорск, празь дзейнасьць “Беларуськалія”, лічыцца заможным па беларускіх мерках рэгіёнам. Аднак, паводле каардынатаркі салігорскага Жаночага руху Ларысы Насановіч, і тут процьма жыхароў, якія ледзьве сточаць канцы з канцамі:
(Насановіч: ) “Ёсьць такія прадпрыемствы, як “Купалінка”, “Калінка”, “Надзея” — цалкам жаночыя прадпрыемствы. Там зарабляюць мізэр, і на жыцьцё, вядома, не хапае. А тое, што ўлады сьцьвярджаюць, што людзі пачалі лепш жыць — “вітрына”, за якой іншае жыццё. Трэба зазначыць, што многія саромеюцца сваёй беднасьці, таму гэта скажае рэальную статыстыку. Сядзіць чалавек на хлебе з вадою і галадае, але пра гэта сорамна сказаць”.
(Рак: ) “Харчаваньне, нехарчовыя тавары, адзеньне, абутак, прадметы агульнасямейнага карыстаньня. Больш за ўсё, вядома, павялічыліся кошты на жыльлёва-камунальныя паслугі”.
(Карэспандэнт: ) “Як гэты паказьнік суадносіцца з узроўнем беднасьці ў Беларусі?”
(Рак: ) “У нас у законе сказана, што грамадзяне і сем’і, у якіх даходы меншыя за бюджэт пражытковага мінімуму, прызнаюцца малазабясьпечанымі”.
Паводле спадарыні Рак, бюджэт пражытковага мінімуму выкарыстоўваецца для аналізу і ацэнкі дабрабыту беларусаў. Малазабясьпечаных зь іх, як вынікае з афіцыйнай статыстыкі, цяпер каля 19%. Таксама ў адпаведнасьці зь бюджэтам пражытковага мінімуму адбываецца вызначэньне памераў заробкаў, пэнсіяў і іншых сацыяльных выплатаў. Наколькі дасканалы гэты паказьнік у пытаньнях сацыяльнай абароны насельніцтва? Вось што зазначыў на гэты конт экспэрт недзяржаўнага Інстытуту прыватызацыі і мэнэджмэнту Аляксандар Чубрык:
(Чубрык: ) “Сам па сабе гэты паказьнік не адлюстроўвае рэальнай карціны беднасьці ў краіне. Варта зьвярнуць увагу на слова “малазабясьпечаны”, якім карыстаюцца ўлады. Яны не карыстаюцца тэрмінам “галеча”, а карыстаюцца словам “малазабясьпечаны”. Але ж, як я лічу, гэтыя людзі бедныя ў самым клясычным вызначэньні”.
Насамрэч, як вынікае з тлумачэньня незалежных экспэртаў, бедных людзей у Беларусі больш, чым падае афіцыйная статыстыка. Напрыклад, Салігорск, празь дзейнасьць “Беларуськалія”, лічыцца заможным па беларускіх мерках рэгіёнам. Аднак, паводле каардынатаркі салігорскага Жаночага руху Ларысы Насановіч, і тут процьма жыхароў, якія ледзьве сточаць канцы з канцамі:
(Насановіч: ) “Ёсьць такія прадпрыемствы, як “Купалінка”, “Калінка”, “Надзея” — цалкам жаночыя прадпрыемствы. Там зарабляюць мізэр, і на жыцьцё, вядома, не хапае. А тое, што ўлады сьцьвярджаюць, што людзі пачалі лепш жыць — “вітрына”, за якой іншае жыццё. Трэба зазначыць, што многія саромеюцца сваёй беднасьці, таму гэта скажае рэальную статыстыку. Сядзіць чалавек на хлебе з вадою і галадае, але пра гэта сорамна сказаць”.