Як найбольш рэальна вырашыць кватэрнае пытаньне?

Радыё Свабода Праблема забесьпячэньня беларусаў жытлом стала адной з дамінантаў у перадвыбарчай праграме кожнага кандыдата на прэзыдэнта. Які спосаб разьвязаньня кватэрнага пытаньня больш рэальны: танныя крэдыты, альбо бясплатнае жытло для вялікіх сем’яў?
Кандыдат Сяргей Гайдукевіч кажа пра тое, што крэдыты на будаўніцтва кватэраў павінны стаць даступнымі для ўсіх. А каб кошты на жытло не падвышаліся гэтак шпарка, спадар Гайдукевіч прапануе “забясьпечыць канкурэнтныя ўмовы для жыльлёвага будаўніцтва”.

З пункту гледжаньня эканомікі гэтая прапанова разумная, лічыць эканаміст Аляксандар Чубрык: у апошнія гады шмат гаворыцца пра жорсткі кантроль дзяржавы за будаўнічымі фірмамі, пра немагчымасьць лёгка атрымаць пляцоўку пад узьвядзеньне новага дому. Што да “дарагіх” крэдытаў, то яны могуць патаньнець, калі ў Беларусь прыйдзе замежны банкаўскі капітал. Зрэшты, беларускі электарат такія прапановы не ацэніць, мяркуе экспэрт.

(Чубрык: ) “Калі казаць, напрыклад, прафэсіяналам, якія, магчыма, рабілі б гэтыя ўсе рэчы, то яны павінны разумець, яны павінны ведаць, як гэтага дасягнуць можна. А простаму чалавеку… Ну ты яму скажаш: мы зробім так, каб ты мог узяць крэдыт пад 3 працэнты, калі прадамо, напрыклад, беларускі банк амэрыканцам. Ну хто ж за такім кандыдатам пойдзе?”

Кандыдат Аляксандар Казулін у сваёй праграме таксама кажа пра высокія стаўкі па крэдытах на будаўніцтва жытла. Такім чынам, у цяперашняй сытуацыі дэмаграфічную праблему вырашыць не атрымаецца, калі нічога не зьмяніць, кажа чалец выбарчага штабу кандыдата Ўладзімер Нісьцюк.

(Нісьцюк: ) “Пакуль адзінае, у чым вырашаецца дэмаграфічная праблема – сябрам БРСМ даюць льготныя крэдыты пад 3-5 адсоткаў на будаўніцтва жытла. Гэта ўсё, што ёсьць цяпер”.

У праграме Аляксандра Казуліна ёсьць прапановы наконт пашырэньня сыстэмы іпатэчнага крэдытаваньня (калі пад заклад бярэцца маёмасьць) і наконт кампэнсацыі росту тарыфаў на паслугі жыльлёва-камунальнай гаспадаркі.

Кандыдат Аляксандар Лукашэнка на Ўсебеларускім народным сходзе паабяцаў бясплатныя кватэры сем’ям, дзе нарадзілася болей за трох дзяцей. Эканаміст Валеры Дашкевіч лічыць, што нават у цяперашняй сытуацыі гэта рэальна.

(Дашкевіч: ) “У любой цывілізаванай краіне ёсьць гэтак званае муніцыпальнае жытло. Калі ў нас нейкі адсотак жытла, нават з таго што ёсьць, будзе пераведзены ў муніцыпальную ўласнасьць, даваць жытло такім сем’ям у такіх дамох было б цалкам нармальна. Ня так ужо й шмат у нас сем’яў, якія маюць трох і болей дзяцей”.

Абяцаньні іншага кандыдата, Аляксандра Мілінкевіча – даваць вялікія беспрацэнтныя крэдыты на 25 год сем’ям, дзе нарадзілася другое дзіця, – эканаміст лічыць папулізмам. Аднак намесьнік старшыні выбарчага штабу кандыдата Аляксандар Дабравольскі заяўляе, што гэтая схема можа працаваць – калі зрабіць Беларусь адкрытай для замежнага банкаўскага капіталу.

(Дабравольскі: ) “Банкаўскі капітал ідзе ў тыя краіны, дзе нармальная прававая сыстэма й прадказальная ўлада. Новая ўлада будзе прадказальнай. Зь іншага боку, гэта ня значыць, што гэта будзе крэдыт на нейкую вялізную суму. Гэта будзе крэдыт, на які можна будзе пабудаваць невялікую кватэру”.