Уладзімер Глод, Менск Як паўплываюць вынікі датэрміновых парлямэнцкіх выбараў у Польшчы на дачыненьні Менску і Варшавы? З гэтым пытаньнем наш карэспандэнт зьвярнуўся да беларускіх палітыкаў і палітолягаў.
С.Букчын: Туск будзе больш даступным
Пісьменьнік і публіцыст Сямён Букчын некалькі гадоў працаваў у Варшаве. Ён памятае пачатак палітычнай кар’еры Дональда Туска, чыя партыя перамагла ўчора.
Спадар Букчын кажа, што бачыў палітыка ў розных сытуацыях — гаворыць, што яго выхавалі “Герэмэк, Мазавецкі ды іншыя прыстойныя людзі”. Сямён Букчын спадзяецца, што цяпер Варшава будзе больш увагі надаваць Беларусі:
“Браты Качыньскія (і Лех, і Яраслаў), пры іх пэўных адносінах да Беларусі, былі занятыя ўнутранымі праблемамі. У Туска іх таксама хопіць. Але ён будзе больш даступным, каб адгукацца на беларускія пытаньні.
Мне здаецца, тыя людзі зь Беларусі, якія будуць да яго зьвяртацца, могуць больш прыязна ўспрымацца — калі не заўсёды ў яго асабіста (прэм’ер заняты), дык у ягоным атачэньні.
Гэта зьвязана з тым, што Туск — сапраўдны дэмакрат. Ён добра адукаваны, тонкі чалавек. І вось гэтыя чалавечыя якасьці ў большай ступені пераконваюць мяне, што беларускае пытаньне, беларускія праблемы могуць быць яму больш блізкімі, чым братам Качыньскім”.
Лідэр Аб’яднанай грамадзянскай партыі Анатоль Лябедзька гаворыць, што ўжо павіншаваў Дональда Туска зь перамогай. Партыя Туска ўжо шмат гадоў зьяўляецца афіцыйным партнэрам АГП у Польшчы. Пераможцы цікавяцца беларускай сытуацыяй, кажа спадар Лябедзька:
“Яны могуць вырашыць адну праблему — апошнім часам Польшча не магла моцна лабіяваць інтарэсы дэмакратычнай Беларусі пры Эўрапейскім Зьвязе. Гэта зьвязана з тымі канфліктамі, якія стварыла яе старое кіраўніцтва ў міжнародных арганізацыях. Гэта выразна выяўлялася падчас нашых паездак у Эўропу.
Я думаю, са зьменай палітычнага кіраўніцтва Польшчы могуць узмацніцца яе пазыцыі ў Эўрапейскім Зьвязе. А гэта азначае, што яна разам зь Літвою будзе ў Эўразьвязе адыгрываць функцыю лякаматыву ў беларускім пытаньні. У гэтым кантэксьце вынікі польскіх выбараў для нас аптымістычныя”.
С.Гайдукевіч: Туск — моцны і прагматычны палітык
Таму спадар Гайдукевіч прагназуе, што, прытрымліваючыся агульнай палітыкі Эўразьвязу адносна Беларусі, Польшча тым ня менш пойдзе на ўмацаваньне двухбаковых дачыненьняў:
“Мы цяпер будзем размаўляць з польскім бокам наконт пытаньняў лягістыкі — а гэта агромністы аб’ём, пра пытаньні энэргетыкі. Мы будзем высьвятляць, што можна зрабіць у візавым пытаньні, як дапамагчы студэнтам, сваякам, што жывуць па розныя бакі беларуска-польскай мяжы. Гэта нікуды ня дзенеш, гэта ўсё, натуральна, будзе”.
Многае будзе залежаць ад складу кіроўнай кааліцыі
Палітычны аглядальнік парталу “Wider Europe” Раман Якаўлеўскі мінулы тыдзень правёў у Польшчы. Ён зьвяртае ўвагу на тое, што ў беларуска-польскіх дачыненьнях многае будзе залежаць ад канфігурацыі кіроўнай кааліцыі:
“Калі Туск увойдзе ў кааліцыю зь сялянскай партыяй Вальдэмара Паўляка, дык дачыненьні будуць больш мяккімі. Гэта тлумачыцца тым, што фэрмэры, дробныя гандляры вельмі зацікаўленыя ў беларускім рынку.
Калі ж кааліцыя будзе з блёкам “Левыя дэмакраты”, дык тут я хачу адзначыць: многія дзеячы гэтага блёку вядомыя сваёй актыўнасьцю адносна Беларусі ў Эўрапарлямэнце ды іншых міжнародных структурах. Гэта і Богдан Кліх, і Януш Анышкевіч, і Сарыюш Вольскі…
Дзякуючы менавіта ім беларускае пытаньне гучыць у Эўрапарлямэнце ды іншых эўрапейскіх структурах.
Але паколькі ў гэты блёк уваходзіць і Аляксандар Квасьнеўскі, дык ёсьць сэнс згадаць, што пэрыядычна зьяўлялася інфармацыя пра тое, што ён хацеў бы бачыць сябе такім міратворцам, мадэратарам у беларускім пытаньні. Менавіта выступіць у той ролі, якую ён адыграў ва ўкраінскіх падзеях падчас памаранчавай рэвалюцыі”.
Віталь Сіліцкі: “Туск клапаціўся пра Беларусь дзеля самарэклямы”, 22.10.2007 “Праскі акцэнт”: за што “набілі морды” польскім дэпутатам?, 22.08.2007
Пісьменьнік і публіцыст Сямён Букчын некалькі гадоў працаваў у Варшаве. Ён памятае пачатак палітычнай кар’еры Дональда Туска, чыя партыя перамагла ўчора.
Спадар Букчын кажа, што бачыў палітыка ў розных сытуацыях — гаворыць, што яго выхавалі “Герэмэк, Мазавецкі ды іншыя прыстойныя людзі”. Сямён Букчын спадзяецца, што цяпер Варшава будзе больш увагі надаваць Беларусі:
“Браты Качыньскія (і Лех, і Яраслаў), пры іх пэўных адносінах да Беларусі, былі занятыя ўнутранымі праблемамі. У Туска іх таксама хопіць. Але ён будзе больш даступным, каб адгукацца на беларускія пытаньні.
Мне здаецца, тыя людзі зь Беларусі, якія будуць да яго зьвяртацца, могуць больш прыязна ўспрымацца — калі не заўсёды ў яго асабіста (прэм’ер заняты), дык у ягоным атачэньні.
Гэта зьвязана з тым, што Туск — сапраўдны дэмакрат. Ён добра адукаваны, тонкі чалавек. І вось гэтыя чалавечыя якасьці ў большай ступені пераконваюць мяне, што беларускае пытаньне, беларускія праблемы могуць быць яму больш блізкімі, чым братам Качыньскім”.
Лідэр Аб’яднанай грамадзянскай партыі Анатоль Лябедзька гаворыць, што ўжо павіншаваў Дональда Туска зь перамогай. Партыя Туска ўжо шмат гадоў зьяўляецца афіцыйным партнэрам АГП у Польшчы. Пераможцы цікавяцца беларускай сытуацыяй, кажа спадар Лябедзька:
“Яны могуць вырашыць адну праблему — апошнім часам Польшча не магла моцна лабіяваць інтарэсы дэмакратычнай Беларусі пры Эўрапейскім Зьвязе. Гэта зьвязана з тымі канфліктамі, якія стварыла яе старое кіраўніцтва ў міжнародных арганізацыях. Гэта выразна выяўлялася падчас нашых паездак у Эўропу.
Я думаю, са зьменай палітычнага кіраўніцтва Польшчы могуць узмацніцца яе пазыцыі ў Эўрапейскім Зьвязе. А гэта азначае, што яна разам зь Літвою будзе ў Эўразьвязе адыгрываць функцыю лякаматыву ў беларускім пытаньні. У гэтым кантэксьце вынікі польскіх выбараў для нас аптымістычныя”.
С.Гайдукевіч: Туск — моцны і прагматычны палітык
Таму спадар Гайдукевіч прагназуе, што, прытрымліваючыся агульнай палітыкі Эўразьвязу адносна Беларусі, Польшча тым ня менш пойдзе на ўмацаваньне двухбаковых дачыненьняў:
“Мы цяпер будзем размаўляць з польскім бокам наконт пытаньняў лягістыкі — а гэта агромністы аб’ём, пра пытаньні энэргетыкі. Мы будзем высьвятляць, што можна зрабіць у візавым пытаньні, як дапамагчы студэнтам, сваякам, што жывуць па розныя бакі беларуска-польскай мяжы. Гэта нікуды ня дзенеш, гэта ўсё, натуральна, будзе”.
Многае будзе залежаць ад складу кіроўнай кааліцыі
Палітычны аглядальнік парталу “Wider Europe” Раман Якаўлеўскі мінулы тыдзень правёў у Польшчы. Ён зьвяртае ўвагу на тое, што ў беларуска-польскіх дачыненьнях многае будзе залежаць ад канфігурацыі кіроўнай кааліцыі:
“Калі Туск увойдзе ў кааліцыю зь сялянскай партыяй Вальдэмара Паўляка, дык дачыненьні будуць больш мяккімі. Гэта тлумачыцца тым, што фэрмэры, дробныя гандляры вельмі зацікаўленыя ў беларускім рынку.
Калі ж кааліцыя будзе з блёкам “Левыя дэмакраты”, дык тут я хачу адзначыць: многія дзеячы гэтага блёку вядомыя сваёй актыўнасьцю адносна Беларусі ў Эўрапарлямэнце ды іншых міжнародных структурах. Гэта і Богдан Кліх, і Януш Анышкевіч, і Сарыюш Вольскі…
Дзякуючы менавіта ім беларускае пытаньне гучыць у Эўрапарлямэнце ды іншых эўрапейскіх структурах.
Але паколькі ў гэты блёк уваходзіць і Аляксандар Квасьнеўскі, дык ёсьць сэнс згадаць, што пэрыядычна зьяўлялася інфармацыя пра тое, што ён хацеў бы бачыць сябе такім міратворцам, мадэратарам у беларускім пытаньні. Менавіта выступіць у той ролі, якую ён адыграў ва ўкраінскіх падзеях падчас памаранчавай рэвалюцыі”.
Сёлета ў жніўні беларускія ўлады не дазволілі ўехаць у краіну тром вядомым польскім палітыкам — віцэ-сьпікэру Сэнату Кшыштафу Путру, старшыню на той момант апазыцыйнай партыі “Грамадзянская плятформа” Дональду Туску і кіраўніку групы салідарнасьці зь Беларусьсю ў Сэйме Робэрту Тышкевічу. На мяжы ім заявілі, што яны “пагражаюць канстытуцыйнаму ладу Беларусі”.
Віталь Сіліцкі: “Туск клапаціўся пра Беларусь дзеля самарэклямы”, 22.10.2007 “Праскі акцэнт”: за што “набілі морды” польскім дэпутатам?, 22.08.2007