У эстонскай ВНУ палітык выступіла зь лекцыяй і ўзяла ўдзел у сэмінары, паведамляе яе прэс-служба.
Крэмль і рэжым Аляксандра Лукашэнкі «плянамерна руйнуюць беларускую нацыянальную ідэнтычнасьць, перапісваючы гісторыю і замяняючы яе расейскім наратывам», заявіла дэмакратычна лідэрка Сьвятлана Ціханоўская ў Тартускім унівэрсытэце.
Па словах Ціханоўскай, «цэлыя тэмы», «гістарычныя пэрыяды» Беларусі, а таксама «нацыянальныя героі» сталі «ахвярамі цэнзуры, рэпрэсій і русыфікацыі».
«Рэжым Лукашэнкі выкарыстоўвае нашу гісторыю ў якасьці зброі. Яны імкнуцца сьцерці нашу ідэнтычнасьць, ператварыўшы маладых беларусаў у паслухмяных пасьлядоўнікаў імпэрскага наратыву. Нашы героі, мова, сымбалі і гонар знаходзяцца пад ударам», — падкрэсьліла Ціханоўская.
У сваёй лекцыі ў Тартускім унівэрсытэце Ціханоўская таксама сказала:
«У 2020 годзе мільёны беларусаў паўсталі за перамены. Гэта быў глыбока эўрапейскі рух — негвалтоўны, поўны надзеі і глыбока ўкаранёны ў каштоўнасьцях свабоды і дэмакратыі. Але гэта быў ня проста пратэст; гэта быў момант нацыянальнага абуджэньня. Мы выбралі свабоду, а не тыранію, Эўропу, а не „русский мир“».
Гаворачы пра вайну ва Ўкраіне, беларуская дэмакратычная лідэрка адзначыла:
«Для Пуціна Беларусь — больш чым буфэрная зона, гэта стартавая пляцоўка. Не кантралюючы Беларусь, ён бы ніколі не адважыўся напасьці на Ўкраіну. Наша краіна аказалася закладніцай, уцягнутай у крымінальную вайну. Сёньня Беларусь зноў пад паўзучай акупацыяй, як і сто гадоў таму. Але не памыліцеся: большасьць беларусаў супраць вайны. Большасьць хоча свабоды і эўрапейскай будучыні. Мы проста зноў аказаліся закладнікамі імпэрскіх амбіцыяў».
Ціханоўская расказала пра дзейнасьць беларускай палітычнай эміграцыі:
«Як Эстонія падчас акупацыі, мы будуем структуры ў эміграцыі, кшталту Аб’яднанага пераходнага кабінэту або Каардынацыйнай рады. І тут мы бяром за прыклад краіны Балтыі. Будуем інстытуты, каб прадстаўляць інтарэсы беларусаў замежжа і тых, хто яшчэ пакутуе пад акупацыяй».
Яна закранула тэму магчымых мірных перамоваў па Ўкраіне:
«Калі гаварыць пра справядлівы мір, то давайце памятаць, што ён не павінен быць зроблены за кошт Украіны ці Беларусі. Мяне вельмі хвалюе, што Беларусь можа стаць саступкай Пуціну, яго суцяшальнай прэміяй. Таму мы настойваем на тым, што расейцы павінны вывесьці свае войскі ня толькі з Украіны, але і зь Беларусі, у тым ліку сваю ядзерную зброю. І мы настойваем на тым, што на гэтых перамовах павінны прысутнічаць і прадстаўнікі Беларусі, дэмакратычнай Беларусі. Мы не павінны дапусьціць, каб за нашай сьпінаю была падпісаная чарговая Рыская дамова».
Заўтра, 19 лістапада, у Таліне Ціханоўская сустрэнецца зь міністрам замежных спраў Эстоніі Маргусам Цахкнам, сьпікерам Рыйгікогу (парлямэнту Эстоніі) Лаўры Хусарам, міністрам унутраных спраў Лаўры Ляэнеметсам, міністаркай культуры Хэйдзі Пургай, а таксама з чальцамі парлямэнцкай групы, якая падтрымлівае дэмакратычную Беларусь. Акрамя таго, яна возьме ўдзел у адкрыцьці выставы плякатаў у парку Тамсаарэ.
Хто такая Сьвятлана Ціханоўская
Сьвятлана Ціханоўская — беларускі палітык, былая кандыдатка ў прэзыдэнты Беларусі. Цяпер знаходзіцца ў Літве.
Сьвятлана Ціханоўская
- Сьвятлана Ціханоўская нарадзілася ў 1982 годзе ў Мікашэвічах (Берасьцейская вобласьць).
- 15 траўня 2020 году пасьля адмовы Цэнтральнай выбарчай камісіі зарэгістраваць мужа Сьвятланы, зьняволенага лідэра кампаніі «Страна для жизни» блогера Сяргея Ціханоўскага, Сьвятлана ад свайго імя падала дакумэнты на рэгістрацыю ініцыятыўнай групы. 20 траўня яе групу зарэгістравалі. 29 траўня кіраўніка яе выбарчага штабу Сяргея арыштавалі зноў.
- Кандыдаткай у прэзыдэнты Ціханоўскую зарэгістравалі 14 ліпеня 2020.
- Пасьля арышту прэтэндэнта на пасаду прэзыдэнта Віктара Бабарыкі і ўцёкаў за мяжу яшчэ аднаго прэтэндэнта Валера Цапкалы іх штабы аб’ядналіся з штабам Сьвятланы Ціханоўскай. Аб’яднаны штаб правёў пасьпяховую выбарчую кампанію з шматтысячнымі мітынгамі ў вялікіх і малых гарадах Беларусі пад бел-чырвона-белымі сьцягамі.
- Паводле афіцыйных зьвестак ЦВК, на выбарах Сьвятлана Ціханоўская набрала 10,09%, а Аляксандар Лукашэнка — 80,08%. Ціханоўская адмовілася прызнаць гэтыя вынікі і 10 жніўня асабіста накіравалася ў ЦВК, каб іх абскардзіць.
- З ЦВК палітык не вярнулася. Сувязь зь ёю зьнікла, празь некалькі гадзін у вэстыбюлі ЦВК яна паведаміла, што «прыняла рашэньне» і зьехала ў невядомым кірунку. 11 жніўня стала вядома, што яна ў Літве. Былі апублікаваныя два відэазвароты Ціханоўскай, адзін зь якіх быў запісаны ў ЦВК пасьля размовы з двума высокапастаўленымі сілавікамі, у ім Ціханоўская заклікае дэманстрантаў не выходзіць на вуліцы. Кіраўніцтва Літвы 11 жніўня заявіла, што звароты Ціханоўская запісала пад ціскам і шантажом.
- Празь некалькі дзён пасьля фактычнай «дэпартацыі» ў Літву Сьвятлана Ціханоўская заявіла, што бярэ на сябе ролю «нацыянальнага лідэра».
- 18 жніўня з ініцыятывы Сьвятланы Ціханоўскай у Беларусі была створаная Каардынацыйная рада для транзыту ўлады.
- 10 верасьня 2020 Сэйм Літвы прагаласаваў за прызнаньне Сьвятланы Ціханоўскай абраным кіраўніком Беларусі.
- Ад верасьня 2020 году Ціханоўская наведала з працоўнымі візытамі дзясяткі краін сьвету і сустрэлася зь іх лідэрамі. Сярод іх прэзыдэнт Францыі Эманюэль Макрон, канцлер Нямеччыны Ангела Мэркель, высокі прадстаўнік ЭЗ Жузэп Бурэль, прэзыдэнт ЗША Джо Байдэн ды інш.
- Сьвятлана Ціханоўская кантактавала з актыўнымі людзьмі ў Беларусі падчас пратэстаў 2020 і 2021 гадоў, прызначыла сваіх прадстаўнікоў для падтрыманьня лучнасьці з сацыяльнымі і прафэсійнымі групамі ў краіне.
- Ціханоўская выступіла за правядзеньне ў Беларусі новых празрыстых прэзыдэнцкіх выбараў пры міжнародным кантролі і актыўна заклікала міжнародную супольнасьць да ўдзелу ў арганізацыі перамоваў зь цяперашнім кіраўніцтвам Беларусі.
- За два гады Ціханоўская, яе штаб і зьвязаныя з ёй ініцыятывы дапамагалі палітвязьням, выступалі з шэрагам гуманітарных і палітычных ініцыятываў.
- Яна выступала супраць сфальшаванага канстытуцыйнага рэфэрэндуму, ініцыяванага Лукашэнкам у 2022 годзе.
- У лютым 2022 Ціханоўская асудзіла расейскую агрэсію супраць Украіны і саўдзел у ёй рэжыму А. Лукашэнкі, у сакавіку 2022 году стварыла беларускі Антываенны рух.
- У красавіку 2022 году Ціханоўская на канфэрэнцыі Рады Бясьпекі ААН заявіла, што «поўдзень Беларусі фактычна знаходзіцца пад расейскай акупацыяй».
- Ціханоўская правяла пасьпяховыя перамовы з урадам Польшчы і дамаглася асаблівых умоваў для прыезду і легалізацыі беларусаў, ня згодных з рэжымам Лукашэнкі.
- У жніўні 2022 году Сьвятлана Ціханоўская стварыла Аб’яднаны пераходны кабінэт, назвала чатырох сваіх прадстаўнікоў.
- У лістападзе 2022 Ціханоўская ўпершыню назвала сябе прэзыдэнтам-электам