Ужо сёньня: 30 гадоў таму памёр беларускі пісьменьнік Сяргей Новік-Пяюн, аўтар «Зорачак»

Ілюстрацыйнае фота. Фрагмэнт вокладкі апошняй прыжыцьцёвай кнігі Сяргея Новіка-Пяюна «Песьні з-за кратаў» з дарчым подпісам Леаніду Дранько-Майсюку

Падзеі 26 жніўня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі.

Дата дня

Сяргей Новік-Пяюн. 1939 год

30 гадоў таму, 26 жніўня 1994 году, памёр Сяргей Новік-Пяюн, беларускі паэт, празаiк, кампазытар, грамадзкi дзяяч. Удзельнік нацыянальна-вызвольнага руху 1920–1930-х гадоў у Заходняй Беларусі, вязень польскіх, нацысцкіх турмаў і ГУЛАГу, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980–1990-х гадоў.

Сяргей Новік-Пяюн пісаў на беларускай, расейскай, польскай мовах і на эспэранта. З 1960-х выступаў у беларускім рэспубліканскім друку. Аўтар зборнікаў вершаў «Заўсёды зь песьняй» (1984), «Песьні з-за кратаў» (1993), кніжкі вершаў для дзяцей «Зорачкі ясныя» (1986). Некаторыя песьні на словы Новік-Пяюна лічацца народнымі, найбольш вядомыя зь іх «Зорачкі» і «Над Шчарай» («Слонімскі вальс»).

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Раіў маладым не пісаць пра палітыку, рабіў пярсьцёнкі з кайданоў. 20 нечаканых фактаў пра Сяргея Новіка-Пяюна

Гэты дзень у гісторыі

1789 — у Францыі была прынятая Дэклярацыя правоў чалавека і грамадзяніна, у якой неад’емнымі правамі чалавека абвяшчаліся свабода асобы, слова, сумленьня, роўнасьць грамадзян перад законам, права на супраціў прыгнёту.

1914 — нямецкае войска разьбіла расейскае ў бітве пад Танэнбэргам.

1920 — прынятая 19-я папраўка да Канстытуцыі ЗША, якая дала права голасу жанчынам.

Ілюстрацыйнае фота. Камала Гарыс, у 2020 годзе выбраная віцэ-прэзыдэнткай ЗША, на сёлетніх выбарах пазмагаецца ўжо за пасаду прэзыдэнта

1992 — чэскі і славацкі прэм’ер-міністры, Вацлаў Клаўс і Ўладзімір Мэч'яр, падпісалі дамову аб падзеле Чэхаславаччыны на дзьве асобныя дзяржавы — Чэхію і Славаччыну. Падзел набыў законную моц 1 студзеня 1993 году.

2008 — Расея ў аднабаковым парадку прызнала незалежнасьць Паўднёвай Асэтыі і Абхазіі.

У гэты дзень нарадзіліся

1880Гіём Апалінэр, францускі паэт беларускага паходжаньня.

Гіём Апалінэр

1892 Сямён Якубчык, беларускі гісторык, дырэктар Гістарычнага музэю ў Менску, ахвяра сталінізму.

1910Маці Тэрэза, каталіцкая манашка альбанскага паходжаньня, вядомая сваёй працай на карысьць бедных і нямоглых у Індыі. У 1979-м ёй прысудзілі Нобэлеўскую прэмію міру. Папа Ян Павал ІІ бэатыфікаваў Маці Тэрэзу.

Маці Тэрэза

1914 Хуліё Картасар, аргентынскі пісьменьнік.

Хуліё Картасар

1936Сьвятлана Клімковіч, беларуская пісьменьніца і перакладніца.

1962 Тацяна Сапач (Дубавец), паэтка, журналістка, удзельніца нацыянальна-культурніцкага руху 1980-х і нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х – пачатку ХХІ стагодзьдзя. У 2010 годзе загінула ў аўтакатастрофе.

У памяці

1903 — памёр Канстанцін Вераніцын, пісьменьнік, адзін з заснавальнікаў новай беларускай літаратуры, найбольш верагодны аўтар паэмы «Тарас на Парнасе».

1994Мікалай Улашчык, беларускі гісторык і археограф.

2001 Валеры Масьлюк, тэатральны рэжысэр, паэт, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х – пачатку ХХІ стагодзьдзя.

Валер Масьлюк

2006 — Іван Чыгрын, беларускі літаратуразнавец, паэт, крытык.

2013Арлен Кашкурэвіч, народны мастак Беларусі.

Арлен Кашкурэвіч

2021Алесь Разанаў, беларускі паэт.

Алесь Разанаў, 2017