У Гаазе пачаўся «Народны суд» над прэзыдэнтам Расеі Ўладзімірам Пуціным, якога «судзяць» за агрэсію ў сувязі з уварваньнем ва Ўкраіну, піша «Голас Амэрыкі».
Размова ідзе аб сымбалічным кроку з мэтай закрыць «прагал у прыцягненьні да адказнасьці» ў адсутнасьць міжнароднага трыбуналу з належнай юрысдыкцыяй.
Суд не валодае юрыдычнай сілай, але абвінавачаньне заявіла, што яно прадставіць сьведчаньні таго, што Пуцін зьдзейсьніў злачынства ў выглядзе агрэсіі, аддаўшы загад аб уварваньні год таму і разьвязаўшы разбуральную вайну, у выніку якой былі забітыя тысячы чалавек, а гарады пераўтвораны ў руіны.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Бяз штурму Крамля, без узяцьця Львова і без атакі на Дразды. Канец вайны, які многіх расчаруе«Гэта злачынства, якое ўвойдзе ў аналы бясслаўя. Гэта злачынства, якое патрабуе, каб за яго адказалі», — заявіў Дру Ўайт, канадзкі адвакат, які выступае ў якасьці аднаго з пракурораў народнага суду.
Хаця Міжнародны крымінальны суд пачаў расьсьледаваньне злачынстваў, учыненых ва Ўкраіне, ён не валодае юрысдыкцыяй для перасьледу расейскіх лідэраў за агрэсію.
«Народны суд» — гэта сумесная ініцыятыва праваабарончай арганізацыі «Кіно за мір», украінскага «Центра громадянських свобод» і Бэна Фэрэнца, 102-гадовага юрыста, які зьяўляецца апошнім пракурорам Нюрнбэрскага працэсу над найвышэйшымі нацысцкімі лідэрамі пасьля Другой сусьветнай вайны.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: У Гаазе будзе створаны міжнародны цэнтар па расьсьледаваньні злачынства агрэсіі ва Ўкраіне — кіраўніца ЭўракамісііТыднёвыя слуханьні адкрыліся ў Гаазе праз два дні пасьля таго, як віцэ-прэзыдэнт Камала Харыс заявіла, што Вашынгтон устанавіў, што расейскія войскі ва Ўкраіне ўчынілі злачынствы супраць чалавечнасьці, і настойвала на тым, што вінаватых трэба прыцягнуць да адказнасьці.
Плянуецца, што суд вынесе вэрдыкт у пятніцу — першую гадавіну расейскага ўварваньня.
Ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру Аляксандра Мацьвійчук з украінскага «Центра громадянських свобод» выступіла з заявай па відэасувязі перад пачаткам працы суду.
«Пуцін, палітычнае кіраўніцтва і найвышэйшае вайсковае камандаваньне, якія ініцыявалі, сплянавалі і пачалі гэтую агрэсіўную вайну, павінны быць пакараныя за гэтае міжнароднае злачынства», — сказала яна.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: ПАРЭ зацьвердзіла свае патрабаваньні аб стварэньні спэцыяльнага трыбуналу супраць кіраўніцтва Расеі і БеларусіВайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.