ЗША паставяць Украіне зэнітна-ракетны комплекс Patriot. Што гэта такое?

Зэнітна-ракетны комплекс Patriot

Прэзыдэнт ЗША Джо Байдэн 21 сьнежня абвесьціць новы пакет дапамогі Ўкраіне ў бясьпецы амаль на 2 мільярды даляраў, у які ўвойдуць зэнітна-ракетныя комплексы Patriot, паведаміў на брыфінгу 20 сьнежня высокапастаўлены чыноўнік Белага дому.

21 сьнежня Вашынгтон зь візытам наведае прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі, які сустрэнецца з Джо Байдэнам і выступіць перад Кангрэсам.

«Пакет будзе зьмяшчаць вельмі важны новы патэнцыял: ракетную батарэю Patriot, якая стане найважнейшым сродкам для абароны ўкраінскага народу ад барбарскіх нападаў Расеі на крытычна важную інфраструктуру Ўкраіны. Мы навучым украінскіх вайскоўцаў кіраваць батарэяй ракет Patriot у трэцяй краіне. Пройдзе нейкі час, але ўкраінскія войскі вернуцца ў сваю краіну зь ведамі пра тое, як кіраваць гэтай батарэяй», — цытуе неназванага чыноўніка прэс-служба Белага дому.

Але ня толькі гэтая батарэя ўвойдзе ў сьпіс новых амэрыканскіх паставак украінскім вайскоўцам.

«Мы будзем працягваць аддаваць перавагу іншым формам падтрымкі супрацьпаветранай абароны, уключаючы NASAMS, HAWK, Stingers і абсталяваньне супраць БПЛА», — дадаў чыноўнік.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Зяленскі наведае Вашынгтон. Гэта першы замежны візыт ад пачатку вайны

Агульны кошт пакету дапамогі дасягне 1,8 мільярда даляраў. Зь іх мільярд каштуе батарэя Patriot. Дакладныя характарыстыкі комплексу, які рыхтуецца да пастаўкі, і яго мадыфікацыя невядомыя, аднак у батарэю звычайна ўваходзяць восем пускавых установак з чатырма ракетамі, радар і камандны пункт. Мяркуецца, што комплекс будзе пастаўлены з тых, што ёсьць у наяўнасьці ў амэрыканскай арміі, а ня зроблены адмыслова для Ўкраіны.

У рамках таго ж пакету Вашынгтон заплянаваў адправіць Украіне комплексы JDAM, якія ператвараюць звычайныя авіяцыйныя бомбы ў кіраваныя снарады, што плянэруюць, паведамляюць агенцтва Associated Press і канал CNN.

Пераабсталяваньне савецкіх бомбаў з дапамогай такой тэхналёгіі дазволіць Украіне атакаваць добра абароненыя цэлі, напрыклад масты ў глыбіні расейскіх пазыцый. Кіеву паставяць артылерыйскія снарады, ракеты для комплексаў HIMARS, грузавікі і антырадарныя авіяцыйныя ракеты.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Сэнат ЗША зацьвердзіў рэкордны бюджэт Пэнтагона на 858 млрд даляраў, у ім прадугледжаная дапамога Ўкраіне і Тайваню

Што такое Patriot

MIM-104 Patriot — гэта ракетная сыстэма «зямля — паветра» (SAM), першая ў сваім родзе, якая выкарыстоўваецца арміяй ЗША і некалькімі саюзьніцкімі дзяржавамі. Ён выпускаецца амэрыканскім абаронным падрадчыкам Raytheon і атрымаў сваю назву ад радыёлякацыйнага кампанэнту сыстэмы ўзбраеньня. Сыстэма Patriot замяніла сыстэму Nike Hercules у якасьці асноўнай сыстэмы супрацьпаветранай абароны высокага і сярэдняга ўзроўню войскаў ЗША (HIMAD) і замяніла сыстэму MIM-23 Hawk у якасьці сярэдняй тактычнай сыстэмы супрацьпаветранай абароны войскаў ЗША.

У дадатак да гэтых роляў, Patriot атрымаў функцыю сыстэмы супрацьракетнай барацьбы з балістычнымі ракетамі арміі ЗША, што цяпер зьяўляецца асноўнай задачай Patriot. Чакаецца, што сыстэма застанецца ў эксплюатацыі як мінімум да 2040 году.

Patriot выкарыстоўвае ўдасканаленую ракету-перахопнік з паветра і высокаэфэктыўныя радыёлякацыйныя сыстэмы. Patriot распрацаваны ў Рэдстоўнскім арсэнале ў Гантсьвіле, штат Алабама, які раней распрацоўваў сыстэму Safeguard і яе кампанент Spartan і гіпэргукавыя хуткасныя ракеты Sprint.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Латвійскі міністар заклікаў дазволіць Украіне атакаваць цэлі ў глыбіні Расеі

Сыстэмы Patriot былі прададзеныя ўзброеным сілам Нідэрляндаў, Польшчы, Нямеччыны, Японіі, Ізраілю, Саудаўскай Арабіі, Кувэйту, Тайваню, Грэцыі, Гішпаніі, Аб’яднаных Арабскіх Эміратаў, Катару, Румыніі і Швэцыі.

Паўднёвая Карэя купіла некалькі ўжываных сыстэм Patriot у Нямеччыны пасьля таго, як Паўночная Карэя запусьціла балістычныя ракеты ў Японскае мора і працягнула падземныя ядзерныя выпрабаваньні ў 2006 годзе.

Таксама сыстэмы куплялі Ярданія і Турэччына.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: МЗС Расеі: Беларускія самалёты аснашчаць ядзернымі зарадамі ня будуць

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
  • Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.